Aşılama başlıyor ama belirsizlikler sürüyor. Uzmanlar kaos uyarısı yapıyor

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ilk koronavirüs aşılarının perşembe ya da cuma günü vurulmaya başlanacağını söyledi, ancak hekimler, koronavirüs aşılarıyla ilgili açıklamaların ve hazırlıkların net olmadığını belirtiyor. Uzmanlar, “Vatandaş ‘aşı yapılmaya başlandı’ denildiği zaman ‘bana da aşı yapın’ diye gidecektir. Bu da ciddi anlamda kaosa yol açacaktır. Yurttaşlar, kendilerine ulaşan bildirimden sonra aşı için sağlık kuruluşlarına gitsin” dedi. Türk Tabipleri Birliği İkinci Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, pandeminin başlangıcından itibaren Sağlık Bakanlığı’nın bilgiler konusunda şeffaf olmadığını, bu durumun aşılama konusunda da devam ettiğini belirterek “ ‘Vatandaş nerede aşı olacak, aşı merkezleri hazırlandı mı, aşıların dağıtımı tamamlandı mı, günlük ne kadar aşı yapılacak, aşı yapılacakların listesi hazırlandı mı, öncelikle kimlere yapılacak?’ Bu gibi soruların hiçbirinin henüz yanıtı yok. Çin’den 3 milyon doz aşı geldi. Alman BioNTech aşılarının ne zaman geleceği, kaç doz geleceği belli değil” dedi.

BİLGİ GELMEDEN GİTMEYİN

Aile hekimleriyle görüştüklerini, onlara da ulaşan net bir bilgi olmadığını söyleyen Ökten, “Bir liste gönderilmemiş, hangi vatandaşın ne zaman aşılanacağı konusunda bilgi gitmemiş. Bu, kaosa yol açabilir. Vatandaş aşı yapılmaya başlandığı zaman hastanelere, aile sağlığı merkezlerine ‘bana da aşı yapın’ diye gidecektir. Kaos ve kargaşa nedeniyle hekimlere, sağlık çalışanlarına yönelik şiddet olayları da yaşanabilir. Sadece aile sağlığı merkezleri ve hastaneler yetmez. İngiltere ve Almanya’da olduğu gibi aşı merkezleri kurulmalıydı. Aşılama, sağlık merkezleri dışında yapılmalı. Çünkü oraya bir sürü hasta gidiyor. Aşılanmak için hasta olmayanlar da buralara gidecek. Bu ortam sağlıklı olmaz” diye konuştu.

TEK FİRMAYA BAĞLI KALDIK

Birçok ülkenin aşılamaya başladığını söyleyen Ökten, şöyle devam etti: “Biz henüz başlayamadık. Bundaki en büyük etken, tek bir firmaya bağlı kalmamızdır. Baştan birden fazla firmayla çalışma yapılsaydı bu durumla karşılaşılmazdı. Sağlık Bakanlığı’nın 1.2 milyon personeli var, buna özelleri de kattığınız zaman bu sayı 1.5 milyona ulaşıyor. İki dozdan hesapladığınız zaman 3 milyon doz yalnızca sağlık çalışanlarına yeter. Koruyuculuğun sağlanması için nüfusun en az yüzde 60’ının aşılanması lazım.”

ARA VERİLER AÇIKLANIYOR

Çin aşısı Sinovac’ın etkinliği ile ilgili Brezilya’nın yüzde 78, Endonezya’nın yüzde 65, Türkiye’nin ise yüzde 91 oranlarını açıkladığını belirten Ökten, “Çalışmalar henüz bitmedi. Ara değerlendirme yapıldığı için veri az. Bu nedenle böyle yüksek bir rakam çıktı. Çalışma genişledikçe bizde bu oran düşebilir, o zaman daha gerçekçi rakamlar ortaya çıkabilir” dedi.

SÜREKLİ TEDARİK ÖNEMLİ

Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise aşılarda tedarikin sürekliliğinin sağlanmasının önemli olduğunu belirterek “Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı sisteme göre bir sıralama belirlendi. İnsanlar aynı grip aşısında olduğu gibi bakacak, listede adı varsa gidip belirtilen yerde aşı olacaklar. Gecikmeden çok bundan sonra aşılamanın hangi hızla yapılacağı ve tedarikinin sürekli sağlanması önemli” ifadelerini kullandı.

GRİP AŞISI GİBİ

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol “Üniversitemizde aşı odaları hazırlıyoruz. Bize bilgi akışı geliyor, insanlar geldiği zaman nasıl bilgisayar sistemlerine giriş yapılacak diye. Ne zaman aşı gelecek, ne zaman başlayacak bilmiyorum. Grip aşıları gibi planlama yapılmış duruyor” dedi.

BAKANLIKTAN YENİ UYGULAMA: AŞILA

COVID-19 aşı kayıtları, Sağlık Bakanlığı’nın geliştirdiği “aşıla” mobil uygulaması üzerinden yapılacak. Mobil telefonlara indirilerek kullanılabilecek uygulama ile önce kayıt sonra aşı yapılacak. Hekimler ve sağlık personeli, kolay ve hızlı bir şekilde vatandaşların aşılanma sürecini takip edebilecek.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

Çinli Sinovac firmasınca üretilen ve 30 Aralık 2020’de Türkiye’ye getirilen CoronaVac aşısının, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu laboratuvarlarındaki analizinin bugün bitmesi bekleniyor. Testlerin olumlu sonuçlanması halinde aşıya “Acil Kullanım Onayı” verilecek. Aşılar, Sağlık Bakanlığı’na ait özel araçlarla illere dağıtılacak ve aşılama başlayacak. 

Süreç, adım adım şöyle işleyecek:

- İlk aşamada sağlık çalışanları, 65 yaş üstündekiler, yaşlı ve engellilerle koruma evlerinde kalanlar gibi toplu ve kalabalık yerlerde yaşayan yetişkinler aşılanacak.

- İkinci aşamada aşı, toplumun işleyişi için gerekli sektörlerde ve yüksek riskli ortamlarda bulunan, kritik işlerde çalışan kişiler ile 50 yaş ve üzeri en az bir kronik hastalığı bulunanlara uygulanacak. 

- Üçüncü aşamada, 50 yaş altı en az bir kronik hastalığı bulunanlar, genç yetişkinler, ilk iki grupta yer almayan sektör ve mesleklerde çalışanlar aşı olacak. Dördüncü ve son aşamada ise ilk üç grubun dışında kalan tüm bireyler aşılanacak. 

- Yurttaşlar, öncelik gruplarına göre kendilerine ulaşan bildirimden sonra Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden aile hekimlerinden, uygun kamu hastanesi ya da özel hastaneden randevu alarak aşılarını yaptırabilecek. 

- Vatandaşlar, Covid-19 risk sıralarını e-Nabız sitesinden görebilecek. 

- Aşılar 28 gün ara ile 2 doz olarak uygulanacak. 

- Tüm hastanelerin bünyesinde “Aşı Uygulama Odası” oluşturuldu, aşılar buralarda yapılacak.