Atatürk'ün Hacıbektaş'a Gelişi

Alevi - Bektaşilerin Atatürk sevgisi bugün Anadolu’nun taşına, toprağına, uçan kuşuna, esen yeline sinmiştir.

Bu sevgi ve tutkudan hiçbir güç, hain tertip ve bölücü propagandalar kesinlikle koparamayacaktır.

Sıvas Kongresi sonrası Kurtuluş Savaşı’na merkez olarak Ankara seçilmişti. Bu kongrenin yürütme organı durumunda olan temsil heyeti, Ankara’ya gitmeden Hacıbektaş’a uğrayıp bu etkili inanç merkezinin kesin desteğini sağlamak istiyordu.

Atatürk, yanında Hüseyin Rauf, Mazhar Müfit, Hakkı Behiç ve arkadaşları olmak üzere 21 - 22 Aralık’ta Mucur’a uğrar, Kaymakam Cevat Bey’i de yanlarına alarak 23 Aralık 1919’da Hacıbektaş’a gelirler. Daha önceleri iktidarda olan İttihat ve Terakki Partisi’nin güçlü isimlerinden Enver ve Talat paşalar Hacıbektaş’a uğramışlar, ancak Çelebi Efendi onları sade bir şekilde dergâh selamlığında karşılamıştır.

Cemalettin Çelebi, Atatürk ve diğer heyet üyelerini merkeze daha uzak olan Beştaşlar’da karşılayarak özel konağa götürmüştür. Cemalettin Efendi’nin oğlu Hamdullah Efendi’nin odasında bir cem düzenlendi. Atatürk, Hacıbektaş’ta bir gece kaldı. 24 Aralık’ta heyet dergâhı gezdi. Türbe ve diğer önemli yerler ziyaret edildi. O sıra dedebaba postunda oturan Salih Niyazi Baba ziyaret edildi.

Dergâhta Atatürk, Cemalettin Efendi, Salih Niyazi Baba ve diğer ileri gelenlerle özel bir toplantı yaptı. Bu toplantıda yapılan tek konuşma, işgal altındaki yurtta verilecek olan bağımsızlık savaşı ve emperyalistlerin yurttan kovulması idi.

Hacıbektaş görüşmesinde en ilginç konuşmayı Veliyettin Çelebi sonradan yakınlarına şöyle aktarmıştır:

“Çelebi Cemalettin Efendi, M. Kemal Paşa’ya “Paşa Hazretleri cesaretli ve basiretli idarenizde Türk milletinin düşmanı kahredeceğine inancımız sonsuz! Yüce Allah’ın milletimize müesser edeceği zaferden sonra Cumhuriyet ilanı düşünüyor musunuz?” M. Kemal Paşa bunun üzerine “O mutlu günün ilanına kadar aramızda gizli kalmak kaydıyla, evet Çelebi Efendi Hazretleri” diye yanıtlar.

Türbede M. Kemal Paşa’ya kılıç kuşatılıp yola kabul edilir. M. Kemal’in yolunda ve izinde olacaklarına, destek vereceklerine “yek vücut” olarak hareket edeceklerine ikrar verilir. Coşkulu bir karşılama gibi, uğurlama yapılır.

Osmanlı padişahı, Milli Mücadele ateşini tutuşturmaya çalışan M. Kemal için; “vatan haini” olduğu gerekçesiyle hakkında idam fermanı çıkartırken Hacıbektaş dergâhındaki dervişlerin onun atının özengisini öpüp, niyaz etmeleri, kutsamaları M. Kemal’i ve yol arkadaşlarını çok duygulandırmıştır. Savaş sırasında ayni yardımlar yanında dergâh kasasında bulunan 1800 altın Ankara’ya gönderilir.

M. Kemal Paşa, Hacıbektaş dergâhı postnişini Veliyettin Çelebi için şöyle diyor: “Çok büyük insan... Onunla konuşunca adeta ruhum yıkanıyor.” Bu övgü sıradan bir sözden öte, köklü bir sevgi ve saygının ifadesidir.

Atatürk’e neden hayranlar?

Eğer bir gün yolunuz düşer de bir Alevi - Bektaşi evine konuk olursanız; bu yoksul ama sıcak mekânda, hemen bir şey dikkatinizi çekecektir.

Bir köşede bir bağlama sazı, gazete ve dergiden kesilmiş soluk bir Hz. Ali resmi ve hemen yanında da M. Kemal’in bir posterinin asılı olduğunu göreceksiniz.

Anadolu Alevileri, tarihte her türlü haksızlığa karşı başkaldırdıkları için, sayısız kitle katliamına uğramışlardır.

Kendilerini Osmanlı’dan saklamak için kuş uçmaz, kervan geçmez yerlerde her türlü toplumsal nimetten uzak olarak yaşamlarını sürdürmeye çalışmışlardır.

M. Kemal, Anadolu’da Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı örgütlemeye çalışırken Alevi - Bektaşilerin desteğini almadan başarılı olamayacağını biliyordu. Çünkü Anadolu Alevileri, Sünni imparatorluk olan Osmanlı yönetimine karşı yedi yüz yıldan beri muhalif idiler. Padişaha, hilafete ve emperyalizme karşı savaşa girecek olan M. Kemal ve arkadaşları için en doğal güç Alevi halkı idi.

Alevi - Bektaşilerin Atatürk sevgisi bugün Anadolu’nun taşına, toprağına, uçan kuşuna, esen yeline sinmiştir.

Bu sevgi ve tutkudan hiçbir güç, hain tertip ve bölücü propagandalar kesinlikle koparamayacaktır.

Ziraat Yük. Müh. Hasan Baş ADD ve Alevi Kültür Derneği Silivri Kurucusu ve Üyesi

(Kaynak: Muhtelif alıntılar.)