Ayasofya’da ilginç tesadüf

Bugünler Müslüman ve Hıristiyan dünyası için çok önemli. Müslümanlar, “Kutlu Doğum Haftası’nda Hazreti Muhammed’in doğum gününü kutluyorlar. Hıristiyanlar ise, “en büyük bayram” kabul ettikleri ve Hazreti İsa’nın göğe çıktığı günü yansıtan Paskalya’yı kutluyorlar. Kutlu Doğum haftası nedeniyle yurt genelinde kutlamalar yapılıyor. Paskalya için de, başta Fener Rum Patrikhanesi olmak üzere pek çok kilisede dün ve önceki gece ayinler düzenlendi. Patrikhane’deki ayini Fener Patriği Barthalameos yönetti. Başta Rusya olmak üzere Ortodoks Dünyası da ayinler düzenledi.

Bu yılki Kutlu Doğum Haftası’nın bir farkı Ayasofya Müzesi’nde yaşandı. Hz. Muhammed’in doğumunun 1444. yılında Mehmet Çebi koleksiyonundan derlenen Aşk-ı Nebi Sergisi Ayasofya Müzesi’nde geçtiğimiz Cuma gecesi, yani 10 nisan akşamı ziyarete açıldı. Serginin açılışı nedeniyle, Ayasofya’nın müze olmasından bu yana geçen 85 yıl sonra ilk kez Kur’an-ı Kerim okundu. Ankara’daki Ahmet Hamdi Akseki Camisi İmam Hatibi Ali Tel’in okuduğu Kur’an-ı Kerim Ayasofya’nın iç kısmında 85 yıl sonra okunan ilk Kuran olarak kayıtlara geçti.

Birgün önce...

Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Ahmet Haluk Dursun, İstanbul Valisi Vasip Şahin ve çok sayıda davetlinin katıldığı Ayasofya Müzesi’ndeki açılışın Ortodoksların Paskalya kutlamasından bir gün önceye denk gelmesi dikkat çekti. Mehmet Çebi koleksiyonundan 63 eserin yer aldığı sergi, 10 Haziran’a kadar açık kalacak. Sergide, yurt içi ve dışından hattatların ilk kez gün yüzüne çıkan eserler sergilenecek.

Ancak bu yılki Kutlu Doğum Haftası nedeniyle, Ortodoks Hristiyanların en büyük bayram saydıkları Paskalya’dan bir gün önce, yine Ortodoks Dünyası’nın en önemli tarihsel mekanı Ayasofya’da Kuran-ı Kerim okunmasının zamanlaması dikkat çekti. Bilindiği gibi 1500 yıllık bir tarihi bulunan Ayasofya, yaklaşık 900 yıl kilise olarak hizmet verdikten sonra İstanbul’un 1453’teki fethinden sonra camiye çevrilmiş, Cumhuriyet dönemirde ise müzeye dönüştürülmüştü.

100 yıl sonra

Bu yılki Paskalya bayramının Türkiye’nin Ortodoksları açısından bazı özellikleri de bulunuyor. Örneğin, Şırnak Belediyesi ile Asuri, Keldani, Suryani, Arami Kültür ve Dayanışma Derneği’nin (MASKA-DER) organizasyonu ile kentte yaklaşık 100 yıl sonra ilk kez Paskalya Bayramı kutlandı.

Hatay’da ise Vali Ercan Topaca, Antakya Ortodoks Kilisesi Cemaat Vakfı Başkanı Fadi Hurigil ile yumurta tokuşturdu. Hurigil ise, geçen hafta Hatay’da Musevilerin Hamursuz Bayramı’nı kutladıklarını, Hıristiyanlar olarak kendilerinin de Paskalya Bayramı’nı kutladığını, Müslümanların ise önümüzdeki hafta Kutlu Doğum Haftası’nı kutlayacaklarını belirterek şöyle konuştu:

“Bugün kutladığımız Paskalya Bayramı biz Hıristiyanların büyük bayramı diye tabir edilir. Mesih İsa’nın çarmıhta ölümünden sonraki üçüncü gününde mezardan dirilişini ifade eder. 7 haftalık Paskalya orucumuz bugünkü bayramla son bulur ve orucumuzu ‘Yeni hayatın simgesi’ kabul edilen yumurta ile açarız. Yumurtaların her tokuşturulmasında, o mezar kapısının tekrar açıldığını ve İsa Mesih’in ölüler arasından dirildiğini anımsarız”