Berlin çözüm arıyor

İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) çekilen ve bu ülkeye üst üste yeni ekonomik yaptırımlar uygulayan ABD yönetiminin önceki gün de Tahran’a 12 maddelik bir ültimatom vermesi, Avrupa Birliği’nin (AB) tepkisini çekti. AB’nin lokomotifi Almanya, Dışişleri Bakanı’nı krizi görüşmek üzere ABD’ye gönderme kararı aldı.

Tahran’ın nükleer programını devam ettirmesi olasılığından kaygılı olduğu bilinen, Avrupalı şirketlerin İran’la yaptığı ticari faaliyetlerin ise sürmesinden yana olan AB’nin Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Komiseri Federica Mogherini, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo tarafından ilan edilen ültimatomun “bölgeyi daha güvenli hale getirmeyeceği” endişesini dile getirdi.

AB: Alternatifi yok

2015’te imzalanan JCPOA sonucu yaptırımların kalkması sayesinde İran’la ticaret hacmi 3 yılda 30 milyar dolara yaklaşan Avrupa, Washington’ın yaptırım kozuna ve “yaptırımları delmek isteyen şirketlerden hesap sorulacağı” şeklinde verdiği gözdağına tepkili. “JCPOA’nın bir alternatifi olmadığını” söyleyen Mogherini, “Pompeo’nun konuşması, anlaşmadan uzaklaşmanın bölgeyi nükleer silahlanmadan nasıl olup da daha güvenli hale getirdiğini ortaya koyamadı” şeklinde konuştu.

G20 dışişleri bakanları toplantısı için Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te bulunan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da İran nükleer anlaşmasını görüşmek için ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile bir araya gelmek üzere Washington’a geçeceğini duyurdu. Almanya Ekonomi ve Enerji Bakanı Peter Altmaier, İran’da ticaret yapan Alman şirketlerine destek vereceklerini ancak ABD’nin uyguladığı yaptırımlar karşısında tam bir kalkan sağlanamayacağını söyledi.

‘Direnmek gerek’

Pompeo’nun açıklamalarına ilişkin Alman Frankfurter Allgemeine Zeitung’daki yorumda, İran’ın ağır yaptırım tehditleriyle yeni bir anlaşmaya zorlamanın mümkün olmadığı değerlendirmesinde bulunulurken Der Tagesspiegel gazetesinde ise “Avrupa öz saygısı nedeniyle anlaşmadan (JCPOA) vazgeçilmesine direnmek zorundadır” ifadeleri kullanıldı.