Bu da Türkiye'ye 'sismik' kazık

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın 130 milyon dolara satın aldıklarını ve “Barbaros Hayrettin Paşa” adını vereceklerini açıkladığı 85 metre uzunluğundaki Bahama bayraklı “Polarcus Samur” adlı sismik geminin yabancı personeline, Türkiye’nin üç yıl için 83 milyon dolar ödeyeceği ortaya çıktı. Böylece, geminin aylık personel gideri üç yıl boyunca 2.3 milyon dolar olacak.

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin Doğu Akdeniz’de petrol ve doğalgaz araştırması yapmaya başlamasının ardından Türkiye’nin sismik araştırma gemisi konusu gündeme gelmişti. Eski ve teknolojisinin geri kalmış olmasından ötürü, Türkiye’nin tek sismik araştırma gemisi Koca Piri Reis’in emekli olması ve yerine yeni bir sismik araştırma gemisi alınması kararlaştırılmıştı.

Gerekli onayın alınmasından sonra Türkiye, uluslararası deniz araştırmaları yapan ve merkezi ofisi Dubai’de bulunan Polarcus şirketi ile temasa geçti. Polarcus’un internet sitesinde yer alan bilgiye göre TPAO, Polarcus şirketi 10 Aralık 2012’de, uzun dönemli işbirliğine gidilmesi yönünde bir anlaşma imzalanması için görüşmelere başladı.

Görüşmelerin tamamlanmasından sonra, 3 yıl boyunca sismik verilerin toplanması, işlenmesi ve yönetimi ile gemide verilecek hizmet de dahil 213 milyon dolar tutarla anlaşma yapıldı. Türkiye’nin gemiyi, 130 milyon dolara satın aldığı dikkate alındığında geminin kendisinin dışında 3 yıllık hizmet bedeli olarak 83 milyon dolar ödendiği ortaya çıktı. Sismik gemi, öncelikle Karadeniz’de, ardından da Akdeniz’de sismik araştırma yapacak.

Skorsky helikopter iniş pisti bulunan gemi, iki ve üç boyutlu sismik veri toplayabilecek. Yön ve pozisyon tayinini uydu haberleşmesi ile otomatik olarak yapabilen 2011 yapımı gemi, her biri 6 bin 300 metre uzunlukta 8 jeofon kablosu çekerek kayıt yapabilirken, daha uzun kablo boyuna ihtiyaç olması halinde ise 6 adet 8 bin 400 metrelik veya 4 adet 12 bin metrelik kablo çekme kabiliyetine sahip bulunuyor. Türkiye’ye gelmeden önce Kuzey Denizi’nde araştırma yapan gemide 15’i tek kişilik, 53 adet kamara bulunuyor.

Yerli gemi de yolda

Öte yandan Türkiye’nin geçen sene petrol ve doğalgaz aramalarında kullanılacak yerli üretim sismik araştırma gemisi için anlaşma yapmış olmasına karşın, “Polarcus Samur” gemisini satın alması soru işaretlerini de beraberinde getirdi. Bu geminin satın alınmasıyla, TPAO, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nden önce sismik gemisini alan kurum oldu.

MTA, Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile sözleşme imzalamış, SSM de sismik geminin yapımı için İstanbul Tersanesi ile anlaşmıştı. Koca Piri Reis gemisinin yerini alacağı açıklanan yerli sismik araştırma gemisinin Tuzla tersanelerinde yapılması ve 100 milyon Avro’ya mal olması öngörülmüştü.