Buzullar hızla eriyor (01.10.2011)

Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Başkanı Prof.Dr.Ali Fuat Doğu, ''Özellikle Karadeniz ve Doğu Anadolu'daki buzul erimelerinden kaynaklanan temiz su depolarını kaybetme riskiyle karşı karşıyayız'' dedi.

Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde buzullarla ilgili araştırma yapan Prof.Dr.Doğu,  buzulların son 20 yılda hızlı bir artışla eridiğini söyledi.

Buzulların dünya üzerinde dağılışına bakıldığında ve son yüz yılda yapılan çalışmalar incelendiğinde, bazı buzulların neredeyse tamamen ortadan kalktığını belirten Prof.Dr.Doğu, şöyle devam etti:

"Dünyanın bir çok yerinde, buzulların kapladığı alanlarda, büyük bir azalma ve geri çekilme saptanıyor. Bunu dünyadaki buzullarla uğraşan bir çok bilim insanından izliyoruz. Türkiye'de yaptığımız çalışmalarda da bunu saptadık. Bu durum son 20 yılda gözle görülür biçimde arttı. Van çevresindeki buzullarda da Türkiye'deki ve dünyadaki genel gidişe paralel erimeler oldu. Bu bakımdan eğer Türkiye geneli için konuşursak özellikle Karadeniz ile Doğu Anadolu'daki buzul erimelerinden kaynaklanan temiz su depolarını kaybetme riskiyle karşı karşıyayız. Çünkü buzullar yaygın olarak Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu'da bulunmaktadır. Tabi buralarda buzulların azalması, buzul sularıyla beslenen akarsuları ve zincirleme olarak geçim kaynaklarını bu sulardan sağlayan insana kadar, tüm canlıları etkileyen bir olumsuzluk olarak karşımıza çıkıyor.''
 

''Buzul erimesi son 20 yılda hızlanarak arttı"

Ağrı Dağı'na tırmanan sporcuların, kamp kurdukları alanlarda buzulların geri çekildiğini gözlemlediklerini ifade eden Prof.Dr. Doğu, ''Görüntülerde de bu durum anlaşılıyor. Görsel olarak da bu durumu saptayabiliyoruz. Ama şunu kesinlikle ifade edelim. Bu durum, bir yıla has bir şey değil. Buzullar bir yılda erimez. Ama son yirmi yılda hızlanarak artan, dahada hızlanacağını tahmin ettiğimiz buzullardaki bu yok oluş, yakın gelecekte daha belirgin olarak kendini gösterecektir'' diye konuştu.

Prof.Dr. Doğu, bunun dünyayı ilgilendiren bir sorun olduğuna işaret ederek, şu bilgiyi verdi:

''İster Alaska, Yeni Zelanda ya da Grönland olsun, ister Türkiye'nin de içinde bulunduğu Alp-Himalaya sistemi buzulları olsun, endişe verici boyutta izlenen bir buzul erimesi olayını, artık somut olarak tespit etmiş durumdayız. Bu durum, bütün dünyada, bu konuda çalışan bilim insanları tarafından da teyit edildi.''

Türkiye'de en fazla turistin ziyaret ettiği ve dağcılık çalışmalarının yapıldığı Doğu Karadeniz Kaçkar buzulunda, kendisinin de içinde yer aldığı ekibin yaptığı çalışmaya değinen Prof.Dr. Doğu, şunları kaydetti:

''Bizzat başında bulunduğum ekibin yaptığı çalışmalarda, son 20 yılda gözle görülür derecede geri çekilme gözlemleniyor. Aynı gözlemleri, yine benim çalışma yaptığım, Van Gölü'nün güneyindeki İhtiyar Şahap Dağları'nda saptamış durumdayız. Bu küçük buzulların, hızla önümüzdeki yirmi yıla kadar, belki tamamen ortadan kalktığını göreceğiz. Bunların hızla ortadan kalkmasıyla ortaya çıkacak çevresel sorunlar, azımsanamayacak ölçüde bölgedeki yaşam kalitesini etkileyecektir. Tabi bunu engelleme gibi bir şansımız yok. Global etkileri, insan oğlunun kontrol etmesi imkansız. Alınacak en etkili önlem, eriyen suyu en dikkatli şekilde kullanmak, israf etmemek, bir damlasını bile bilinçli kullanmaktır.''