Çay çöpünden topraksız tarım

Rize İl Tarım Müdürü Adem Çekiç, Karadeniz bölgesinde fazla miktarda bulunan çay atığı, fındık zurufu gibi bazı organik artıkların topraksız tarımda torf, dere kumu ve yanmış çiftlik gübresi gibi bazı ilave ortamlarla birlikte rahatlıkla kullanılabileceğinin bir çok araştırmada ortaya konduğunu söyledi.

Rize'de tarım alanlarının büyük bir kısmını çay bitkisinin oluşturduğunu, çayın işlenmesinin ardından ortaya değerlendirilebilecek büyük bir atık potansiyeli çıktığını belirten Çekiç, ''Buna karşılık bu atıklar genel olarak atılmak ya da bahçe kenarlarında biriktirilmek suretiyle imha edilmektedir'' dedi.

Çekiç, bu atıkların topraksız kültür yetiştiriciliğinde, sebze üretiminde kullanılarak değerlendirilme imkanı üzerinde durduklarını ifade ederek, şöyle devam etti:
''Bu kapsamda Türkiye İsrafı Önleme Vakfı ile işbirliği halinde başlatılan çalışmada, ilimizde deneme amaçlı 5 adet mikro sera kuruldu. Daha sonra ÇAYKUR'dan katı ortam olarak kullanılacak çay çöpü temin edildi. Çalışmada hastalık ve zararlılar bakımından temiz olması, dolayısıyla sağlıklı bir ortam oluşturması nedeniyle taze çay çöpü kullanıldı. Her bir torbaya, 1 adet olmak üzere salatalık ve domates fidesi dikildi. Mikro seralarda domates ve salatalık üretimi halen devam ediyor. Hasat tamamen sona erdikten sonra mevcut torbalardaki ortamların ilaçlanmak suretiyle tekrar kullanılması planlanmaktadır.''

Adem Çekiç, mikro seralarda çay çöpüyle yapılan topraksız tarım deneme üretiminde, salatalık ve domates üretiminde başarılı sonuçlar alındığını söyledi. Çekiç, iklim yapısı nedeniyle bölgede fazla güneşli gün yaşanmaması sonucu üretilen domateslerin yeteri kadar kızarmadığını belirterek ''Domateste arzu edilen verim alınamadı ama özellikle salatalık üretiminde başarılı sonuçlar elde ettik. Bu deneyimde, bazı fidelerin zarar gördüğü, taze çay atıklarının bir süre fermente olduktan sonra kullanılmasının verimi artıracağı sonucuna vardık'' diye konuştu.

Yaklaşık bir ay sonra domates ve salatalıkların sökülmesinin ardından aynı yerde marul fidelerin dikim işlemine başlayacaklarını kaydeden Çekiç, ''Marul üretiminin çok daha verimli olmasını bekliyoruz. Çünkü torbalarda bulunan çay çöpü şu an fermente olmuş, zararlı gaz çıkışları bitmiştir'' dedi.