Çek mağdurlarına af yerine şartlı tahliye

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ile Adalet Bakanı Sadullah Ergin arasında yaşanan görüş ayrılığı ara formül ile çözüldü. Karşılıksız çekte tek tarafın memnun etme yerine her iki taraf için tasarıya eklenecek geçici maddeyle sorun çözülebilecek.


Çekte vekil kalkıyor

Yılbaşından önce Adalet Komisyonu'nda yeniden ele alınacak tasarı şu yenilikleri öngörüyor:
Çek hesabı sahibi gerçek kişinin, kendisi adına çek düzenlemek üzere bir başkasını "vekil" olarak tayin etmesini önleyen düzenleme yaptı. Buna göre, çek hesabı sahibi gerçek kişi, kendisi adına çek düzenlemek üzere bir başkasını "temsilci" veya "vekil" olarak tayin edemeyecek. Patronun ya da şirket çeklerine imza atmak zorunda kalan ve hapis cezası alan Çaycı kapıcılar çıkacak yasayla serbest kalacaklar.


Bankalar sorumlu olacak

Bankaların, karşılıksız çıkan her bir çek yaprağı ile ilgili olarak ödemekle yükümlü olduğu 475 liralık miktar ise 1000 liraya çıkarıldı. Buna göre, banka, hamiline, talep ettiği takdirde süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için; karşılığının hiç bulunmaması halinde, çek bedeli 1000 lira veya üzerinde ise 1000 lira, bu tutarın altındaysa çek bedelini ödeyecek.

Düzenlemeyle; bankacılar için öngörülen cezalarda da indirime gitti. Kısmen veya tamamen karşılığı bulunmayan çekle ilgili olarak talebe rağmen, "karşılıksızdır" işlemi yapmayan banka görevlisi için öngörülen 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasının alt sınırı 1 ay olarak belirlendi.


Hapis cezaları

Karşılığı tahsil edilmek üzere bankaya ibraz edilen çekin karşılığının hesapta mevcut olmasına rağmen hamile ödemede bulunmayan banka görevlisi için uygulanacak 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasının da alt sınırı 1 aya çekildi.

Tasarıda, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilen kişi adına çek hesabı açan banka görevlisi için öngörülen 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası, 3 aydan 2 yıl olarak düşünülüyor.

Kanunun yayımı tarihine kadar karşılıksız çek keşidesi suçundan dolayı açılmış davalar, Asliye Ceza Mahkemelerinde görülerek sonuçlandırılacak.

Yargıtay, lehe olan hükümler yönünden incelemeyi kendisi yapacak. Dosyaları yerel mahkemelere göndermeyecek.


Doğrudan af yok

Hükümet büyük beklenti içerisine giren çek mağdurları için denge formülünü buldu. Karşılıksız çekten hapis yatanlara af yerine taraflar arasında imzalanacak "sulh" doğrultusunda şartlı tahliye getiriliyor.

TBMM Adalet Komisyonu'nda bekleyen tasarıya düşünülen formül geçici madde olarak eklenecek. Düzenlemeyle taraflar arasında kredi kartı borcu gibi "borç yapılandırılması" getirilecek. Şartlı tahliye olan borçlu, borcunu bir yıl içerisinde ödemezse, eski suçuna yeni da işlenerek hapis cezasıyla cezalandırılacak.