CHP'den tepki: 'Denetimler artık kağıt üzerinde bile yapılmayacak'

AKP milletvekillerinin imzasıyla TBMM’ye sunulan Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Sanayi, Ticaret, Enerji ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülmeye başlanacak.

Maden Kanunu’nda değişiklikler içeren Enerji alanında düzenlemeler içeren 46 maddelik kanun teklifi, devlet ve devlete bağlı iştiraklerin doğal gaz üretimiyle ilgili yurt dışında kurdukları şirketlerin Türkiye’deki şirketlere varlık devrinde KDV gibi vergi ödeme yükümlülükleri kaldırılıyor. Teklifte, ruhsat bedellerini ödemeyen şirketlere yönelik düzenlemeler de yer alıyor.

Ocak ayında ödenmesi gerek ruhsat bedeli zamanında yatırılmadığı takdirde haziran ayında iki katı şeklinde ödenmesi gibi yaptırımlar da kaldırılıyor. Vadesi geçmiş borcu olan şirketler üzerindeki yeni işlem yasağı da gevşetiliyor. Ayrıca ruhsat süresi sona eren şirketlerin Bakan onayıyla bir yıl daha faaliyette bulunabilmesinin önü de açılıyor.

“DEVLETE BORÇ TAKAN ŞİRKETLERE YAPTIRIM AZALTILIYOR”

Komisyon Üyesi olan CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, teklifin bir dizi sorunu içerdiğini belirterek “Bu kanun teklifinde halkın gerçek sorunlarına değinilmiyor. Esnaf, emekli ve ücretli kesim ayın sonunu getiremezken AKP’li vekiller tarafından gündeme alınan teklifin yegane amacı yandaş maden, doğal gaz ve elektrik şirketlerine yeni ayrıcalıklar tanımak. Özellikle maden ruhsatları, doğal gaz kullanımı, YEKDEM ve kayıp-kaçakla ilgili hükümlerde açıkça kamu yararına aykırı bir anlayış var. Bu değişikliklerin tek anlamı: Devlete borç takan şirketler üzerindeki yaptırımlar azaltılıyor. Bir anlamda ödüllendiriliyor bu şirketler” diye konuştu.

“DENETİMLER KAĞIT ÜZERİNDE BİLE YAPILMAYACAK”

Yeni düzenlemeyle ruhsat süresi sona eren şirketlere bir yıl daha faaliyette bulunma hakkı getirilmek istenmesine de tepki gösteren Tarhan sözlerini şöyle sürdürdü:

“Böyle bir şey olabilir mi? Şirketlerin bu kuralı suiistimal edeceği, Bakanlığın ise özellikle iktidara yakın şirketler bakımından getirilen düzenlemeyi yaygınlaştıracağı açık. Özellikle Kazdağları ve Cerrahtepe’de bu hüküm çerçevesinde halkla karşı karşıya gelen şirketlerin işlerini kolaylaştırmak mümkün” dedi. Tarhan, “En ürkütücü madde ise taşeronlarla ilgili olan 4. madde. Sanki taşeron maden şirketleri, ihmal nedeniyle binlerce işçi kardeşimizin ölmesine ve sakat kalmasına yol açmamış gibi bu işletmelerin üzerindeki denetim daha da gevşetiliyor. Teklif bu haliyle yasallaşırsa rödovans sözleşmesiyle iş yapan firmalar ÇED raporu ve işyeri açma ruhsatlarını yenilemek zorunda kalmayacak. Şunu anlıyoruz bu değişikten: Zaten denetimler kağıt üstünde yapılıyordu, artık hiç yapılmayacak.”

TRAFİKTEKİ LNG TANKERLERİ ÇOĞALACAK, BU ÇOK TEHLİKELİ

Doğal gaz piyasasıyla ilgili değişiklere de değinen Tarhan, 2003 yılından beri 190 defa değişen Kamu İhale Kanunu’nun bu sefer de doğal gaz için değiştirildiğini belirtti. Tarhan, şunları söyledi:

“Yeni Kanun Teklifi aracılığıyla şirketlerin kâr marjını yükseltmek için elinden geleni yapmış kamu otoritesi. Mesela yeni bir bölgeye doğal gaz gelmesini isteyen belediye doğal gaz şebeke yatırımlarını üstlenecek. Şirket herhangi bir sorumluluk altına girmeden satıştan kolaylıkla kâr edebilecek. Dahası yerli doğal gaz iletişim şebekesi yerine doğrudan dağıtım şebekesine verilecek. En vahim değişikliğe göre ise sıvılaştırılmış ve sıkılaştırılmış doğal gazın tankerlerle taşınması mümkün hale gelecek. Bu değişiklik çok tehlikeli çünkü boru hattı döşemek yerine tankerlerle doğalgaz taşımak belki süreci hızlandıracaktır. Ama bu değişiklik karayollarında ciddi bir tehlikeyi de beraberinde getirecek. Şüphesiz ki kentlerimizin tamamına doğal gaz gitmeli. Ama bunun yolu yolları patlamaya hazır tankerlerin yoğun trafiğine açmak olmamalı.”