Çocuklarda göbek fıtığına dikkat!

Göbek fıtığı nedir, neden oluşur?

Anne karnındayken, göbek halkasının içerisinden geçen damarlar, anne ile çocuk arasındaki bağı oluşturur ve çocuğun büyümesi için gerekli ihtiyaçları karşılarlar. Doğumla beraber bu damarlar, kendilerini saran halkadan daha hızlı büzüşerek kapanırlar. Büzüşmüş damarlar çevresinde, henüz kapanmakta olan göbek halkasının içinde oluşan boşluktan karın içindeki bağırsakların ya da yağın girip çıkmasıyla göbekte oluşan şişliğe “göbek fıtığı” denir. Göbekteki şişliğin içeri itilip, bağırsakların tekrar karın içerisine girmesi sağlandığında, parmağınızı saran açık göbek halkasını hissedebilirsiniz.

Tanı konulduktan sonra ne yapılmalı?

Çoğu göbek fıtıklarında, göbek halkası yavaş yavaş kapanacağı için herhangi bir cerrahi müdahalede bulunmaya gerek yoktur. Ancak dört yaş üstü çocuklarda ya da göbek halkasının 1.5-2 cm.’den geniş olduğu durumlarda kendiliğinden kapanmanın olmayacağı düşünülüp cerrahi tedavi önerilebilir. Göbek fıtığında bağırsakların geçtikleri halka içerisinde sıkışarak boğulmuş fıtık haline gelmeleri çok nadirdir, ancak yine de göbekte oluşan şişliğin ağrılı bir şekilde devam etmesi, kusma ve karın şişliğinin de eşlik ettiği durumlarda acil cerrahi gerekebileceği hatırda tutulmalıdır.

Ameliyat öncesi hazırlık ve ameliyat nasıl olacak?

Göbek fıtığından dolayı cerrahınız ameliyat endikasyonu verdiği takdirde, ameliyat tarihinizde, randevu saatinizden en az üç saat öncesinden çocuğunuzun hiçbir şey yememiş ve içmemiş olması gerekmektedir. Operasyondan yarım saat öncesinde cerrahi müdahalenin yapılacağı hastaneye vardığınızda, önce anestezistler tarafından bir muayene yapılıp, anestezi hakkında bilgi verilmelidir. Bu arada  çocuğunuza uygulanacak bir ilaç yardımıyla, çocuğunuz rahatlatılabilir ve ameliyat stresinden uzaklaşması sağlanabilir.

Göbek katlantısında yapılacak 1.5-2 cm.’lik bir kesi ile göbek kaldırılır ve açık kalmış olan göbek halkası 2-3 dikiş konularak kapatılır. Böylece bağırsakların bu  açıklıktan geçerek fıtık oluşturmaları önlenmiş olur. Cilt emilebilir dikişlerle içerden kapatılır, daha sonra dikiş alınmasına gerek kalmaz.

Ameliyattan sonra neler olacak, bakımını nasıl yapacağım?

Operasyon sonrası genelde hastanede kalmaya gerek kalmadan, hasta taburcu edilebilir. Ameliyattan bir saat kadar sonra, olası bir anesteziye bağlı mide bulantısını gözlemek için, önce sıvı gıdalarla beslemeye başlayabilirsiniz. Daha sonra, çocuğunuz tolere ettiği takdirde hiçbir diyet sınırlaması yoktur. İlk gün her 4-6 saatte bir verilecek ağrı kesiciler çocuğunuzun ağrısını dindirmekte yeterli olacaktır, sıklıkla ikinci günden itibaren ağrı kesiciye gerek kalmaz. Operasyondan 5 gün sonra, pansumanınız görülünceye kadar yapacağınız tek şey, pansumanınızı temiz ve kuru tutmaktan ibarettir. Doktorunuz yaranın durumunu gördükten sonra banyonuzu yapabilirsiniz. Küçük bebeklerde herhangi bir aktivite sınırlaması yoktur ancak, büyük çocuklarda iki hafta ciddi spor karşılaşmalarından kaçmaları önerilir.

Ne zaman doktorumu aramalıyım?

Operasyondan sonra hafif ateş olabilir ancak ilaçlara rağmen düşmeyen yüksek ateş, ameliyat bölgesinden aktif kanama, şişlik, kızarıklık; nefes almada güçlük durumlarında doktorunuzu aramanız gerekmektedir.

Kesinlikle unutmamak gerekir ki, her çocuk kendisine özgüdür ve sizin çocuğunuzun durumu burada yazan genel bilgilere farklılık gösterebilir. Her zaman çocuğunuzun durumu hakkında doktorunuzdan ayrıntılı bilgi isteyiniz.  

Dr. Egemen Eroğlu, Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi Çocuk Cerrahisi Bölüm Başkanı