Dikkat, bu ürünler tehlike saçıyor

ATO Başkanı Sinan Aygün yaptığı açıklamada, 2005 yılında Avrupa Birliği'ne uyum kapsamında yayınlanan bir dizi tebliğle, çoğu Uzakdoğu menşeli 768 üründe Türk Standartları Enstitüsü (TSE) denetiminin kaldırıldığını, 1 Ocak 2006 tarihinden bu yana, oyuncaktan şırıngaya, biberondan yemek tabağına kadar yüz binlerce sağlıksız ürünün Türkiye'ye girdiğini ve vatandaşlar tarafından kullanıldığını bildirdi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın piyasa denetim faaliyetleri sonucunda kanserojen olduğu tespit edilen 77 ürünün toplatılması yönünde karar aldığını hatırlatan Aygün, "768 çeşit üründen 77'si piyasadan toplatılacak. Ancak geriye kalan 691 ürün için tehlike hala devam ediyor" dedi.


Ürünler açıklansın

Denetimsiz ithalatın başladığı 1 Ocak 2006 tarihinden bu yana geçen 4.5 yılda Türkiye'ye gemiler ve tırlar dolusu mal geldiğini anlatan Aygün, "Bu malların çoğu satıldı ve vatandaşlar tarafından kullanıldı. Çocuklar bu oyuncaklarla oynadı. Diğerlerini de raflardan tek tek toplamak biraz zor gibi gözüküyor" dedi. Kanserojen olduğu tespit edilen 77 ürünün açıklanması gerektiğini vurgulayan Aygün, şunları kaydetti:
"Bu ürünlerin neler olduğunu açıklamak, toplatmaktan daha etkili olabilir. Toplatma kararı çıkmadan önce satın alan vatandaşlar, ne satın aldıklarını bilsinler ki o malı kullanmayıp çöpe atsınlar. Ya da rafta görürlerse satın almasınlar. Tüketiciler ve satıcılar hangi malların zararlı olduğunu bize soruyor. Bunların mutlaka açıklanması lazım."


3 kez uyarıda bulunuldu

Sağlığı tehdit eden ithal ürünler hakkında yaptıkları uyarıları hatırlatan Aygün, şunları söyledi:
"ATO olarak bu konuda yetkilileri üç kez uyardık. 27 Şubat 2006 ve 19 Ağustos 2007 tarihlerinde iki kez basın açıklaması yaptık. 18 Mart 2006'da da bir basın toplantısı düzenleyerek tehlikeli ürünleri tek tek açıkladık. Hangi ürünlerin sağlığa zarar verdiğini kamuoyuna ilan ettik. ATO Başkanı olarak 'Uyarıyorum: Kanser yapıcı ürünlerin Türkiye'yi istila etmesine göz yumuluyor" dedim. Bunlar arşivlerde kayıtlıdır. O dönemde Sanayi ve Ticaret Bakanlığı da bizim gibi denetimin kaldırılmasına karşı çıkıyordu. Ancak Dış Ticaret Müsteşarlığı ısrarla denetimin kaldırılmasını savunuyordu. Maalesef haklı çıktık. Yapılan bu hatanın bedelini ise halkımız ödedi. Şimdi dördüncü kez uyarıyoruz. Lütfen yetkililer bu sefer bize kulak versin. Bütün ithal mallar gümrüklerde TSE denetiminden geçirilsin."


CE damgası sağlığa uygun olduğunu göstermez

Yurttaşlara bildikleri markaların ürünlerini satın almalarını tavsiye eden Aygün, "1.5-2 TL'ye satılan tişörtleri, 5 TL'ye satılan pantolonları giymeyin. Çocuklarınıza 1-2 TL'ye oyuncak satın almayın. Satın aldığınız ürünlerde TSE damgası arayın" dedi. Aygün, özellikle Uzakdoğu menşeli ürünlerde CE damgası bulunmasının o ürünün mutlaka sağlığa uygun olduğu anlamına gelmediğini de sözlerine ekledi.


TSE denetiminden çıkan mallar

2005 yılında yayınlanan dört ayrı tebliğle TSE denetiminden çıkarılan 768 maldan bazıları şunlar:
Diş macunu, sabun, deterjan, kına, güneş gözlüğü, gözlük camları, elektrikli battaniye, kadın çorabı, laminant parke, pvc yer döşemesi, elastik yer döşemesi, seramik karo, cam, lavabo, rezervuar, hela taşı, sifon, pisuar, kurna, vana, musluk, batarya, duş teknesi, yağ keçeleri, conta, motosiklet, zincir, lastik, akü, antifriz, jant, cankurtaran kemerleri, profil, fırın, radyatör, şofben, yangın söndürücü, dondurucu, klima, kereste, tuğla, çatı kiremitleri, beton bordür taşları, tutkal, vernik, matkap ucu, inşaat boyaları, plastik boru, kibrit, lamba, lamba duyları, fiş, priz, kablolar, elektrik tesisatları için borular, termometre, iskambil kağıdı, radyo, televizyon, anten, mp3 çalar, tekstil ürünleri, pamuklu kadife kumaş, pamuk içeren dikiş, nakış ve dantel iplikleri, pamuk içeren dokumalık iplikler, penye kumaş, tekstilde kullanılan cırt bantlar, kilit, zarflar, kartlar ve yazışma kağıtları, okul defterleri, kağıt ve kartondan kutular, çelik kapılar, ahşap iç kapı kasaları, oluklu mukavvalar.


AB kendisini koruyor

Avrupa Birliği ülkelerinin standart dışı ürünlerden, ürüne ilişkin herhangi bir ülkede ithalatın engellendiğine dair bilgi de dahil olmak üzere tüm bilgilerin yer aldığı RAPX (Rapeks) adı verilen sistemle kendini koruduğunu vurgulayan Aygün, Türkiye'nin AB'ye üye olmaması nedeniyle sisteme dahil edilmediği bildirdi. Aygün, AB'ye uyum kapsamında 768 ürünün denetim dışına çıkarıldığını belirterek, "Avrupa Birliği bize denetimi kaldırın diyor ama kendisi denetimden geçirmeden içeri sokmuyor. Avrupa'ya sattığımız mallar aylarca gümrüklerde bekliyor" dedi.


Yerli üretici desteklensin

Denetimsiz ithalat nedeniyle, market ve mağaza raflarının sağlığa zararlı olup olmadığı bilinmeyen ithal ürünlerle dolduğuna, aynı ürünleri Türkiye'de üreterek istihdam yaratan, vergi ödeyen yerli üreticinin ise perişan olduğuna dikkat çeken Aygün, tüketicinin de bu ürünleri kullanarak risk altına girdiğini kaydetti. Türkiye'de üreticinin desteklenmediğini ve vergi yükleri nedeniyle üretim yapmakta sıkıntı çektiğini anlatan Aygün, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Türkiye'de üreticiler ucuz ithal mallarla rekabet etme derdindeyken bir darbe de denetimsiz ithalat yüzünden yemişti. Şimdi de tüketiciler sağlıksız ürünlerle baş başa bırakılarak darbe yiyor. Daha önce uyarmıştık, şimdi de uyarıyoruz, sağlıksız ürünlerin yurda girmesine izin vermeyin."


Sağlığa zararlı ürünler

Aygün, çoğu Çin, Tayvan, Kore, Malezya, Vietnam gibi Uzakdoğu ülkelerinden ithal edilen ve sağlığa zararlı olan ürünlerle ilgili şu uyarılarda bulundu:
-Güneş gözlükleri gözü ultraviyole ışınlardan korumuyor, gözü bozuyor.
-Çin menşeli bazı diş macunları, soğutucu ve çözücü ürünlerde kullanılan "dietilen glikol" adlı zehirli bir madde içeriyor. Bu macunlar Japonya ve Yeni Zelanda'da toplatıldı.
-Zararlı kurşun içeren malzemeden yapılan musluk ve bataryalar insan hayatı için büyük tehlike arz ediyor.
-Ucuz laminant parkelerin bir kısmı insan sağlığına son derece zararlı "formaldehit" içeriyor. Bu madde astıma neden olabiliyor.
-Porselen yemek takımı, zehirli maddeler olan kurşun ve kadmiyum içeriyor.
-Seramik kupalar, tabaklar ve kaplar kanserojen maddeler içeriyor.
-Şırıngaların ölçümlemesi yanlış.
-Cam biberonun boyası çıkıyor ve sağlığa zarar veriyor.
-İdrar sondaları mikrop taşıyor.
-Ameliyat eldivenleri kolayca yırtılıyor.
-Diş fırçalarının kıl sertliği yetersiz.
-Elektrikli oyuncakların birçoğu emisyon üretiyor. Yakınında bulunan elektrikli malzemeleri bozuyor. Ayrıca kanser dahil pek çok rahatsızlığa yol açıyor.
-İpli oyuncakların ipleri standart ölçülerin üzerinde olduğu için çocuğun boynuna dolanma riski bulunuyor.
-Tansiyon aletleri doğru ölçüm yapmıyor.
-Cerrahi bıçak ve pensler paslanıyor.
-Bisiklet dış lastikleri kopmaya karşı dayanıksız.
-Otomobil farı yeterli aydınlatmıyor.
-Otomobil lastikleri güvenli değil.
-Cankurtaran kemerleri güvenli değil.
-Kırtasiye ürünlerini parlatmak için kullanılan nikel ve kalay gibi ürünler deri ile temas ettiklerinde, eklemlerde, böbreklerde ve karaciğerlerde birikiyor. Çocuklarda sinir ve bağışıklık sistemini tahrip ediyor.