Ekonominin önü tıkandı

TÜSİAD dahil birçok sivil toplum örgütünü bünyesinde barındıran Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Süleyman Onatça, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kırık kalpleri onarmasını umut ettiklerini belirterek “Cumhurbaşkanı kutuplaşmanın önüne geçmeli. Bu ülkede işçinin de, memurun da, işverenin de, AKP’linin de, CHP’linin de, Kürt’ün de, Türk’ün de, Alevinin de, öğrencinin de kalbi kırık. Artık bu kalpleri onaracak bir yönetim anlayışına ihtiyaç var” dedi.

İnsanları ötekileştirmemek gerektiğine işaret eden Onatça, Kürt sorununda çözüm sürecini başından beri desteklediklerini bölgeler arası eşitsizlik giderilmediği sürece Türkiye’nin 2023’te en büyük 10 ekonomi arasında yer alma hedefinin gerçekleşemeyeceğini vurguladı. TÜRKONFED Başkanı Onatça ile Türkiye ekonomisinin geleceği, barış süreci ve IŞİD’in ekonomiye etkileri ve jeopolitik riskleri konuştuk. İşte Onatça’nın sorularımıza verdiği yanıtları satırbaşları şöyle:

* Türkiye’de siyaset ekonominin önünü tıkadı. Önce Yerel seçimler ardından Cumhurbaşkanlığı seçimi yaşandı ve ekonomi unutuldu. Yatırım yapacak bir ortam olmadı. Seçimler geçtikten sonra biz yeter artık ekonomiyi konuşalım reformlar hayata geçirilsin dedik. Bu sefer de IŞİD ve Suriye olayları patlak verdi. Avrupa ekonomisinde yaşanan durgunluk, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilimler, Amerika Merkez Bankası kararları ve yeni bir seçim sürecine girmemiz yeni yatırım yapmak isteyen yatırımcıların önlerini görmesine engel oluyor.

* Bundan sonrası bizim için zor olacak. Daha belirsiz bir yola giriyoruz. 2015’te yatırımın çok olacağını söyleyemeyiz. Bunun için kâhin olmaya gerek yok. Türkiye düşük büyümede devam edecek gibi görünüyor. Yıl sonunda yüzde 3 büyüme rakamını zor yakalarız.

* Biz tezkereyli ilgili başımız sıkıştığında müdahale edeceğiz diye düşünüyoruz. Başka türlüsünü aklımıza getirmek dahi istemiyoruz.

* Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) iyi işler yapan bir kurumumuz. DEİK kalsın mı, gitsin mi, diye bize soran olmadı. Bir sabah kalktık ki gitmiş.

* Sürekli vergi afları yapılarak vergi ahlakı bozuluyor. Biz diyoruz ki o zaman vergisini zamanında ödeyenler ödüllendirilsin, teşvik edilsin. Nasıl ki geç ödeyenleri cezalandırıyorsan erken ödeyenlere de bari teşvik olsun diye bir çeyrek altın ver.

Türkiye’nin artık Türk, Kürt Alevi ayrımı söyleminden uzak durması lazım. Şimdi Kürtler için çözüm süreci konuşuluyor. Artık Alevilerin taleplerine de bakmak lazım. Aleviler için de bir çözüm paketi şart. İnsanları ötekileştirmemek gerekiyor.

Her ilde büyük kaygılar var

* Bizim 29 tane yönetim kurulu üyemiz var. Her yönetim kurulu toplantısında, sizin bölgede işler nasıl gidiyor, diye soruyoruz. Türkiye’nin bir bölgesi diğerinden iyi değil. Büyük kaygılar var. Özellikle Suriye ve IŞİD kaynaklı G.Antep, Mersin, Adana, K.Maraş, Hatay’da büyük kaygılar var.

* Türkiye’ye milyonlarca mülteci geldi. Bunların kısa zamanda kayıt altına alınıp işgücüne dahil olmasını istiyoruz. Suriye’den Irak’tan son dönemlerde gelenlerin arasında yetişmiş doktor, mühendis de var. Bu insanların işgücüne dahil edilmesi gerekiyor. Diğerleri de ara eleman olarak kullanılabilir. Herkesin mültecilere kucak açmasını isitiyoruz. İş dünyası bugüne kadar mülteciler için herhangi bir yardım kampanyası düzenlemedi. Devletin de bu yönde iş dünyasından bir talebi olmadı.

* Türkiye’de ciddi bir eğitim reformu yapılmalı. Okul açtım, üniversite açtım, demekle olmaz. Bazı üniversitelerden gelen çocuklara biz ortaokul mezunu gözüyle bakıyoruz. Üniversitelerin hali içler acısı. Eğitim altyapısı güçlendirilmeli.

RESİM ALTI BÖLÜM

****Devlet elini taşın altına koysun

TÜRKONFED’in kurulduğu günden bu yana bölgeler arası eşitsizliğin kaldırılması için çalıştığına vurgu yapan TÜRKONFED Başkanı Süleyman Onatça, bu eşitsizlik kalkmadığı sürece Türkiye’nin hedeflerine ulaşmasının mümkün olmadığını ifade etti. Onatça şu değerlendirmeleri yaptı:

* İş dünyası niye Güneydoğu’ya yatırım yapmıyor, deniyor. Güvenliğin olmadığı yerde yatırım olmaz. Sermaye ürkektir. Koyduğunun karşılığını almak iseter. Ne kadar kazanacağını düşünür. Bazı risklerde devletin elini taşın altına koyması, riskleri üstlenmesi gerekiyor. İstanbul’da bir otomobili 1000 liraya kasko ediyorsam Güneydoğu’daki bir ilde 1800 liraya kasko ediyorum. Sigorta 40 lira ise devlet bunun 20 lirasını üstlenmeli.

* Teşvikler konusunda hükümet bonkör davrandı. Ama Marmara Bölgesi’nin içinde olduğu 1. bölgeye yapılan yatırımlar Doğu ve Güneydoğu illerini kapsayan 6. bölgenin 7 katı. Yatırımlarda devletin istekli olması lazım.

* Orta Gelir Tuzağı Raporumuzda gördük ki, Doğu ve Güneydoğu bölgemizdeki 27 il yoksulluk tuzağında. Türkiye’de bölgeler arası gelişmişlik farkı da 4.5 katı buluyor.

* Sadece batıda üretip batıda satıyoruz. Doğu’da üretmeden gidemez. Bu işin başında eğitim geliyor. Türkiye’de ortalama eğitim yılı 7.5 yılken Doğu’da bu 3.5 yıla düşüyor. Bu, insanın vicdanına sığmaz.

* Kimse hatır için gidip doğuya yatırım yapmaz. Orada kurulacak fabrikaların sürdürülebilir olması gerekiyor. Herkesin taşın altına elini koyması gerekiyor. Doğudaki iş insanlarıyla batıdakileri birleştirmek, birbirlerinin deneyimlerinden faydalanması için 9 aydır TÜSİAD ile bir çalışma yürütüyoruz. Yeni yeni meyvelerini almaya başlıyoruz.

* Başbakan Ahmet Davutoğlu başkanlığında Çözüm Süreci Kurulu oluşturuldu. Buraya özel sektör kuruluşları ve sivil toplum örgütleri de alınacak. Biz Doğu ve Güneydoğu’yu en iyi bilen kurumuz. TÜRKONFED olarak bu göreve gönüllü olarak talibiz.

6 Kasım’da Van’a gidiyoruz

TÜRKONFED, bünyesindeki 20 federasyon altında toplanan 141 dernek ile 208 milyar dolarlık iş hacmine sahip, 1 milyonu aşkın kişiye istihdam sağlayan, 65 milyar dolardan fazla ihracat yapan 11 binden fazla iş insanını temsil ediyor. Çözüm sürecinin ekonomik ayağı için TÜSAD ile ilk iş olarak Cizre’ye gittiklerini hatırlatan Süleyman Onatça, “O heyetteki iş insanlarının yüzde 90’ı ilk defa o bölgelere gidiyordu. Oralara gitmeden orayı anlayamazsınız. Büyük önyargılarla giden insanlar oldu. Ama döndüğümüzde bu algılardan eser kalmadı. İkinci gezimizi Batman’a yaptık. 6 Kasım’da da Van’da büyük bir toplantı yapacağız” dedi.