En yüksek harcama konuta ve kiraya

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2008 yılı Hane halkı Bütçe Araştırmasını açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 29.1 oranıyla konut ve kira harcamaları aldı. Hane halkı tüketim harcamalarının yüzde 22.6'sının da gıda ve alkolsüz içeceklerden oluştuğu belirlendi. Türkiye genelinde yapılan tüketim harcamaları içinde gıda ve içeceğin payı önceki yıla göre düşerken, konut ve kiranın payı artış gösterdi. Önceki yıl, harcamalarda gıda ve içeceğin payı yüzde 23.6, konut ve kiranın payı yüzde 28.9 düzeyinde gerçekleşmişti. Harcamalar içinde gıda ve içeceğin payı 1 puan düşerken, konut ve kiranın payı 0.2 puan arttı.
 

Kültür ve eğlencenin payında artış

Hane halkı tüketim harcamaları içinde ulaşımın payı da yüzde 11.1'den yüzde 14.1'e yükseldi. Kültür ve eğlencenin payı da yüzde 2.1'den yüzde 2.5'e ulaştı. Alkollü içecek, sigara ve tütünün payı yüzde 4.3'ten yüzde 3.8'e, giyim ve ayakkabının payı yüzde 5.9'dan yüzde 5.4'e, ev eşyasının payı yüzde 5.9'dan yüzde 5.8'e, sağlığın payı yüzde 2.4'ten yüzde 1.9'a, haberleşmenin payı yüzde 4.5'ten yüzde 4.4'e, eğitim hizmetlerinin payı yüzde 2.5'tan yüzde 2'ye, otel, lokanta, pastanenin payı yüzde 4.5'ten yüzde 4.4'e, çeşitli mal ve hizmetlerin payı da yüzde 4.2'den yüzde 4.1'e geriledi.
 

Ortalama tüketim harcaması bin 626 YTL

Türkiye'de hane halkı başına aylık ortalama tüketim harcaması önceki yıla göre yüzde 19.2 artarak bin 626 TL'ye yükseldi. Bu tutar kentsel yerlerde bin 808 TL, kırsal yerlerde ise ortalama bin 183 TL olarak tahmin edildi.

Düşük gelirli hanehalkları, yüksek gelirli hanehalklarına göre gıdaya iki kat daha fazla pay ayırdığı belirlendi. Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibariyle tüketim harcamalarının dağılımına bakıldığında, birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalklarının gıda harcamasına ayırdıkları pay yüzde 33.7 iken, beşinci yüzde 20'lik gruptaki hanehalklarının gıda harcamalarına ayırdığı payın yüzde 17.2 olduğu gözlendi. Eğitim hizmetleri harcamalarının oranı ise birinci yüzde 20'lik grup için yüzde 0.7 olurken, beşinci yüzde 20'lik grup için yüzde 3 oldu.
 

Gelir arttıkça eğitime ayrılan pay da arttı

Toplam gıda harcamasının yüzde 13.5'ini gelire göre sıralı birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları, yüzde 27.8'ini ise beşinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları yaptı. Konuta yapılan harcamaların yüzde 9.6'sı birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalklarına ait iken yüzde 33.1'i beşinci yüzde 20'lik grupta yer aldı. Toplam eğitim hizmetleri harcamalarında ise birinci yüzde 20'lik grubun payı yüzde 3.3 iken beşinci yüzde 20'lik grubun payı yüzde 56.6 olduğu görüldü.