Enflasyon rakamları açıklandı (05.04.2010)

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Mart ayı itibarıyla aylık enflasyon piyasa beklentilerine paralel gerçekleşerek TÜFE'de yüzde 0,58, ÜFE'de yüzde 1,94 arttı. Mart ayına ilişkin fiyat artış piyasa beklentileri TÜFE'de yüzde 0,60-0,70, ÜFE'de 0,70-0,80 düzeyindeydi.
2009 yılı Mart ayında TÜFE yüzde 1,10 oranında, ÜFE de yüzde 0,29 artış olmuştu. Buna göre aylık bazda enflasyon, geçen yıl Mart ayınıne TÜFE'de 0,52 puan altında gerçekleşirken, ÜFE'de ise 1,65 puan artış gösterdi.

Bu arada, Merkez bankası Para Politikası Kurulu, Mart ayında işlenmemiş gıda fiyatlarındaki kısmi düzeltmeyle enflasyonun tekrar tek haneli seviyelere düşeceği tahmininde bulunmuş ve 2009 yılındaki geçici vergi indirimleri ve işlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen yüksek oynaklık nedeniyle 2010 yılında enflasyonun dalgalı bir seyir izleyeceğine dikkat çekmişti. Bu doğrultuda enflasyonun, bir müddet hedefin belirgin şekilde üzerinde dalgalı bir seyir izledikten sonra yılın son çeyreğinden itibaren geçici etkilerin ortadan kalkmasıyla tekrar düşüş sürecine gireceği ve 2011 yılının ilk aylarında hedeflerle uyumlu seviyelere gerileyeceği belirtilmişti.

Öte yandan TÜFE'de Mart ayında endekste yer alan 446 maddeden 75 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 246 maddenin ortalama fiyatında artış, 125 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş gerçekleşti.

ÜFE'de ise Mart ayında endekste bulunan toplam 779 maddeden 178 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 407 maddenin ortalama fiyatında artış, 194 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş oldu.


Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri

Mart ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, ''çekirdek enflasyon'' yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,68, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 0,52 arttı.

Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0,59, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0,50, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,63, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç enflasyonda da yüzde 0,47 arttı.

Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ile işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 0,34, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 0,52, enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda yüzde 0,60 artış meydana geldi.

Fiyatlar tarımda yüzde 2,79, sanayide yüzde 1,76 oranında arttı

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2003 baz yıllık üretici fiyatları endeksine (ÜFE) göre, sanayide fiyatlar, Mart ayında aylık bazda yüzde 1,76, yıllık bazda 5,69, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 0,36 artış gösterdi. Sanayide 3 aylık artış oranı ise 3,12 oldu.

Fiyatlar Mart ayında sanayinin üç sektöründen madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,54 oranında düşerken, imalat sanayi sektöründe yüzde 1,91, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 1,11 arttı.

Tarım sektöründe fiyatlar Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 2,79, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22,72 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7,57 artış gerçekleşti. Tarım sektöründe 3 ayda ise yüzde 9,66 oranında artış görüldü.

Sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 9,73 ile ana metal sanayinde yaşandı.

Aynı dönemde, kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri yüzde 4,49, kağıt ve kağın ürünleri imalatı yüzde 1,85, iletişim teçhizatı imalatı 2, 31, tekstil ürünleri imalatı yüzde 1,54, motorlu kara taşıtları imalatı yüzde 0,91, suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı yüzde 0,92, gıda ürünleri ve içecek imalatı yüzde 1,42 oranlarında arttı.

Buna karşılık, büro makinaları imalatı yüzde 8,19, giyim eşyası imalatı yüzde 1,32, diğer ulaşım araçlarının imalatı yüzde 0,38, makina ve techizat imalatı yüzde 0,62, taşocakçılığı ve diğer maden ürünleri yüzde, 1,10, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı yüzde 1,45, maden kömürü, linyit ve tuğla yüzde 0,57 ile bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.


Yıllık bazda fiyatlar

TÜİK verilerine göre, sanayinin alt sektörleri değerlendirildiğinde en yüksek yıllık artış, yüzde 67,86 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımında görüldü. Bunu yüzde 43, 61 ile kok kömürü rafine edilmiş petrol ürünleri, yüzde 16,50 ile ana metal sanayi, yüzde 13,21 ile de metal cevheri izledi.

Buna karşılık aynı dönemde, yüzde 17,67 ile elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı, yüzde 15,77 ile büro makienaları imalatı ve yüzde 5,08 ile ağaç ve mantar ürünleri imalatı fiyatları geriledi.


Tüketici fiyatları

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 3,14 ile haberleşmede gerçekleşti.

Mart ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 0,73, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,62, konutta yüzde 0,20, lokanta ve otellerde yüzde 0,98, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,70, eğitimde yüzde 0,36, sağlık yüzde 0,04, alkollü içecekler ve tütün grubunda yüzde 0,01, eğlence ve kültürde yüzde 0,69, giyim ve ayakkabı yüzde 0,20 artış kaydedildi. ev eşyasında ise aynı dönemde yüzde 0,45 düşüş yaşandı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE'de en yüksek artış yüzde 43,03 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bunu yüzde 12,72 ile ulaştırma, yüzde 11,21 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 8,80 ile lokanta ve oteller, yüzde 7,47 ile haberleşme, yüzde 7,16 ile eğlence ve kültür, yüzde 6,35 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 6,19 ile eğitim izledi.

İller bazında en yüksek artış

Mart ayında 26 bölge içinde TÜFE'nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 1,20 ile Erzurum, Erzincan, Bayburt bölgesinde görüldü. Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde yüzde 0,06, Mardin, Batman, Şırnak Siirt'te ise 0,08 oranında düşüş kaydedildi.

Yıllık bazda ise en yüksek artış yüzde 11,86 ile Kayseri, Sıvas ve Yozgat'ta görülürken, bunu yüzde 11,22 ile Şanlıurfa Diyarbakır bölgesi, yüzde 10,70 ile de Ağrı, Kar, Iğdır, Ardahan bölgesinde görüldü.

Mart ayı itibariyle aylık bazda İstanbul'da yüzde 0,57, yıllık bazda yüzde 8,55, Ankara'da ise sırasıyla yüzde 0,82, yüzde 9,58 fiyat artışı oldu. Fiyatlar İzmir'de, Mart ayında yüzde 0,64, yıllıkta da yüzde 10,20 arttı.