'Gizli gündem iddialarını yeniden alevlendirdi'

ABD'nin en çok satan gazetelerinden Wall Street Journal, Türkiye'de içki satışlarına getirilen yeni sınırlamaları, İstanbul kaynaklı Marc Champion ve Joe Parkinson imzalarını taşıyan haberinde değerlendirirken "Türk hükümetinin bölgenin az sayıda laik demokrasilerin temellerini budadığına ilişkin tartışmalarda yeni bir cephe açıldı: içki" dedi.

Devlet Bakanı Faruk Çelik'in, "Amacımız, vatandaşın bu alandaki özgürlüğünü kısıtlamak değil" yönündeki sözlerinin aktarıldığı haberde "Sıkılaştırılan kurallar, hükümetin gizli bir gündemi olduğu iddialarını yeniden alevlendirdi" ifadesini de kullandı. İçki satışlarına ilişkin yönetmenliğin içeriğine ilişkin bilgi verirken yeni kuralların "içki satışlarında önemli bir etkisi olabileceği" yorumunu yapan gazete, otoyolların kenarındaki lokantalardaki içki yasağı gibi önlemlerin tartışılmamakla birlikte atılan adımın "bazı laiklerin tüylerinin diken diken olmasına yol açtığı" yorumunu da yaptı.

'Türkiye en pahalı içki destinasyonlarından biri'

ABD'li gazete, yönetmenliğe karşı çıkanların, özellikle catering şirketlerinin kır düğünleri gibi açık hava etkinliklerde içki ikramına yönelik sınırlamalara odaklandığını belirtirken Efes Pilsen'in adını değiştirmesi gerekeceğine işaret etti. Gazete şunları da yazdı:
"Değişiklikler, hükümetin içkiye uygulanan özel bir vergiyi yüzde 30 artırarak Türkiye'yi dünyanın en pahalı içki destinasyonlarından biri haline getirmesinden birkaç ay sonra meydana geliyor. Aslan sütü olarak da bilinen rakının bir litrelik şişesinin ortalama fiyatı artık 35 dolar civarında."

'Tanınmış yabancı içki markaları satışları çok arttı'

İstanbul'da bir birahaneyi işleten İlker Güner'in, "Özel vergilerin reel bir sorun olduğu, sektörün vergilerin etkisini gerçekten hissettiği", turistlerin sektörü canlı tuttuğu değerlendirmesine de yer verildiği haberde Türkiye'nin tanınmış içki markaları ithalatçıları için ise, çok iyi bir piyasa olduğu belirtilerek "Pernod Ricard'ın, Absolut, Chivas, Havana Club ve Ballantines gibi en popüler markalarının, rakıdan daha pahalıya satılmasına rağmen, Türkiye'deki satışlarının 2010 yılında yüzde 40 arttığını söylediğine" dikkat çekildi. Haberde şöyle devam edildi: "Ancak Türkiye'nin merkezinde, içki üreticileri için tablo o kadar parlak değil. İstanbul'daki Bahçeşehir Üniversitesi'nin Betam araştırma merkezince Kasım ayında gerekleştirilen bir araştırmaya göre, AKP'nin iktidara gelişini izleyen yıl olan 2003 ile 2008 arasında hanehalkı içki tüketimi, yüzde 34 düştü."

WSJ, Türkiye'de göreli olarak az sayıda Türkün içki içtiğini, OECD verilerine göre de Almanya'da 9.9, İngiltere'de ise 10.8 litre olan yıllık kişi başına tüketiminin Türkiye'de 1.4 litre civarında olduğuna vurgu yaptı.

'Dindar muhafazakar sosyal baskılar'

ABD'li gazete, "Dindar muhafazakar sosyal baskıların, yeni yönetmenliğin ortama çıkmasından çok daha önce Türkiye'deki içki alışkanlıklarını etkilediği gibi görünüyor" dediği haberine, şu değerlendirmeye son verdi: "Açık Toplum Enstitüsü'nce desteklenen 'Türkiye'de Farklı Olmak' başlığını taşıyan 2009 tarihli bir araştırma, 2003 ile 2008 yılları arasında 300 bin kadar hanehalkının, büyük ölçüde sosyal baskılar nedeniyle tamamen içki tüketmeyi durdurarak ülkenin içki tüketen hanehalkı oranının yüzde 6'dan yüzde 8'e inmesine yol açtığını ortaya koydu."