Gül, EİT Başkanı seçildi

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 11. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nin açılışında yaptığı konuşmada, Abdullah Gül'e misafirperverliğinden dolayı teşekkür ederek, kendisinin EİT yeni dönem başkanlığına seçilmesinin Türkiye Cumhuriyeti ve milletine hayırlı olması temennisinde bulundu.

Tahran Zirvesi'nden bu yana iki seneden az süre geçtiğini, geçen süre içerisinde yapıcı çalışmalar ve kapsamlı işbirliği örnekleri gözlendiğini ifade eden Ahmedinejad, bu süre boyunca üye ülke bakanları ve yüksek temsilcileri düzeyinde ticaret, yatırım, taşımacılık, iletişim, enerji, maden, çevre, tarım, turizm, insan kaynakları ve sağlık gibi alanlarda çok sayıda toplantı ve temas gerçekleştirildiğini ve bu kapsamda çeşitli projelerin uygulamaya geçtiğini anlattı.

Ahmedinejad, bunları, destek sigorta şirketinin 30 milyon dolarlık ana sermaye ile kuruluş çalışmalarını başlatması, transit taşımacılık alanındaki prensip anlaşmalarının çerçevesinin belirlenmesi, uluslararası raylı taşımacılık koridorlar haritasının nihaileşmesi ve kara taşımacılık koridorlar haritasının sonuçlanmak üzere olması, üye ülkelerin posta sistemlerinin birbirine bağlanması, elektrik ve enerji, tohum pazarları, sağlık alanlarında işbirliği ve istatistik programlarının düzenlenmesi olarak sıraladı.
EİT'in geniş kapsamlı işbirliği çalışmaları açısından yüksek potansiyel ve uygun bir zemine sahip olduğunu söyleyen Ahmedinejad, ''Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün dirayeti ve yetenekleri sayesinde, kendilerinin başkanlığı döneminde EİT'in tüm üyelerinin samimi işbirliğiyle uzun vadeli hedeflerinin gelişmesi, kalkınması ve tahakkukundan emin olduğumu belirtmek isterim'' diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Avrasya'nın tam merkezinde yeralan Türkiye'nin, bu coğrafyanın tamamında barış, güvenlik, istikrar ve refahın sağlanmasına büyük önem atfettiğini belirterek, ''Bu doğrultuda bölgesel diyalog ve işbirliği mekanizmaları oluşturmaya, enerji, iletişim ve ulaşım gibi kapsamlı bölgesel ekonomik işbirliği projelerini hayata geçirmeye çalışıyoruz'' dedi.

Gül, Çırağan Sarayı'nda başlayan Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 11. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nin açılışında yaptığı konuşmada, EİT zirve toplantısı vesilesiyle konuk Devlet Başkanlarını İstanbul'da ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Misafir olarak aralarında bulunan Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'yi de muhabbetle selamladığını belirten Gül, kendisini EİT Dönem Başkanlığı gibi onurlu bir göreve seçtikleri için teşekkür etti.

Gül, iki yıla yakın bir süre EİT dönem başkanlığını yürütmüş olan İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ı, dönem başkanlığı sırasındaki aktif ve başarılı çalışmalarından dolayı tebrik etti. Cumhurbaşkanı Gül, şunları kaydetti:

''Avrasya kıtasının tam merkezinde yeralan Türkiye, bu coğrafyanın tamamında barış, güvenlik, istikrar ve refahın sağlanmasına büyük önem atfetmektedir. Bu doğrultuda bölgesel diyalog ve işbirliği mekanizmaları oluşturmaya, enerji, iletişim ve ulaşım gibi kapsamlı bölgesel ekonomik işbirliği projelerini hayata geçirmeye çalışıyoruz. Bölgemizde ekonomik işbirliğinin ve kalkınmanın desteklenmesinin sürekli ve kurumsallaşmış bir diyaloğu gerekli kıldığını düşünüyorum. Ayrıca etkin ve adil bir dünya düzenine giden yolun aynı zamanda bölgesel alanda gerçekleştirilecek diyalog ve işbirliğinden geçtiği kanaatindeyim. Bu anlayışla kurucu ülkelerden biri olarak EİT'e Türkiye olarak büyük önem atfetmekteyiz.

Doğu ile Batı arasında çok önemli bir coğrafi konumda olan teşkilatımız 8 milyon kilometrekarelik bir alan ve 400 milyondan fazla bir nüfusa sahiptir. Teşkilatımıza üye ülkelerin üzerinde bulundukları coğrafya, dünyanın jeostratejik açıdan en kritik bölgelerini oluşturmaktadır. Ülkelerimiz çok zengin doğal ve beşeri kaynaklara, tarihi ve kültürel mirasa sahiptirler. Bu itibarla EİT bölgesi ekonomik ve ticari işbirliği bağlamında muazzam bir potansiyele haizdir.''
 

2015 yılı hedefleri

EİT'in bu güçlü potansiyelinin hayata geçirilmesi ve İzmir Anlaşması'nda belirlenen amaçların gerçekleştirilmesini teminen 2005 yılında Astana'da düzenlenen Bakanlar Konseyi toplantısında EİT 2015 vizyon belgesinin kabul edildiğini hatırlatan Gül, bu çerçevede üye ülkeler olarak işbirliğini güçlendirmek üzere ticaret ve yatırımdan, ulaştırma ve haberleşmeye, enerji ve çevreden, tarım ve sanayiye kadar pek çok alanda 2015 yılına kadar gerçekleştirilmek üzere hedefler tespit ettiklerini kaydetti.

Gül, ''Belirlediğimiz bu 10 yıllık süreci yarılamışken, ev sahipliğini yaptığımız 11. EİT zirvesi hedeflerimizin gerçekleştirilmesi yönünde şimdiye kadar gösterdiğimiz performansa ilişkin bir durum değerlendirmesi yapma fırsatı sunmaktadır. Ayrıca bu zirvenin 2015 yılına kadar alınması gereken ilave önlemler konusunda en üst düzeyde irade sergilenmesine vesile olmasını arzu ettik. Geçtiğimiz 5 yıl zarfında söz konusu hedeflerin gerçekleştirilmesi bağlamında tarihi ve çok değerli adımlar atıldığını görmekten büyük memnuniyet duyuyoruz. Buna karşılık katedilen mesafenin ise mütevazı düzeyde kalmış olduğunu da müşahede ettik'' diye konuştu.

"Kendi meselemizi, kendimiz hallederiz"

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Türkiye'nin kendi meselelerinin Türkiye içerisinde konuşulup halledilmesinin söz konusu olduğunu belirterek, ''Ama Irak'tan kaynaklanan bir terör grubu da var. Irak topraklarında silahlı insanlar var. Bunlar ne Irak vatandaşı ne de legal... Dolayısıyla bu çerçeve içinde şüphesiz ki bazı görüşmelerimiz olmuştur'' dedi.

Gül, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 11. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesinin ardından Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve EİT Genel Sekreteri Yahya Maroofi ile birlikte düzenlediği ortak basın toplantısında, konuşmasının ardından soruları yanıtladı.
Talabani ile dünkü görüşmelerine ilişkin bir gazetecinin, ''Kendisi daha sonra Kürt tarafıyla (Demokratik Toplum Kongresi Başkanı Ahmet Türk ve Başkan Yardımcısı Aysel Tuğluk) da bir görüşme gerçekleştirdi'' demesi üzerine Gül, ''Kürt tarafı diye bir şey yok, ama onlar da Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları... O taraf, bu taraf diye bir şey yok'' diye konuştu.

Abdullah Gül, gazetecinin, ''Talabani ile Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk bir görüşme gerçekleştirmişlerdi. 'Kürt sorununun çözümünde Sayın Talabani'nin çok önemli bir rolü olacaktır. Kendisine bu dileklerimizi ilettik' denildi. Sizin görüşmenizde bu konu gündeme geldi mi'' şeklindeki sorusunu şöyle yanıtladı:
''Biz Türkiye'nin kendi meselelerini Türkiye içerisinde kendimiz konuşuruz. Kendi meselelerimizi kendimiz hallederiz. Ama tabii ki Irak'tan kaynaklanan bir terör grubu da var. Irak topraklarında silahlı insanlar var. Bunlar ne Irak vatandaşı ne de legal... Dolayısıyla, bu çerçeve içinde şüphesiz ki bazı görüşmelerimiz olmuştur. Ama Türkiye içerisindeki kendi meselelerimizi, kendimiz konuşarak kendimiz hallederiz.''

"Hem sesli, hem sessiz diplomasi devam ediyor"

Gül, Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ sorununa ilişkin bir soruyu, ''Sayın (Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham) Aliyev bahsetti. Bütün üye ülkeler, herkes Kafkasların istikrarına çok önem veriyor. Bütün altyapı yatırımlarının yapılabilmesi için istikrar, güvenlik çok önemlidir. Onun için şüphesiz ki işgalin sona ermesi ve BM'nin tanıdığı sınırların herkes tarafından kabul edilmesi, problemin de sulh yoluyla kısa süre içinde çözülmesi çok önemlidir'' şeklinde yanıtladı.

Cumhurbaşkanı Gül, Ermeni iddialarının yeniden gündeme gelmesine ilişkin ''Bu, Azerbaycan ve Dağlık Karabağ problemiyle de bağlantılı. Birkaç ay önce bu konuda 'sessiz bir diplomasi yapılır' denmişti. Bunu devam ettiriyor musunuz'' sorusu üzerine şunları dile getirdi:
''Hem sesli hem sessiz diplomasi devam ediyor. Geçenlerde Moskova'da Sayın (Rusya Devlet Başkanı Dimitriy) Medvedev, Sayın Aliyev, (Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj) Sayın Sarkisyan bir araya geldiler. Bunun yanında başka çalışmalar da var. Zor problemler kolay çözülmez. Ama ısrarla bunu çözmek için çalışmak gerekir. Bugünkü statükonun hiç kimseye faydası yoktur.''

Aliyev ve Karzai'nin yarın doğum günü

Aliyev'in yarın doğum günü olmasına ilişkin de Gül, ''Kendisini çok tebrik ettim. Kendisine başarılar diledim. Başka bir tesadüf, öğrendik ki (Afganistan Devlet Başkanı Hamid) Karzai'nin de doğum günü yarınmış. Biri solumda, biri sağımda oturuyordu. İkisinin de doğum günü yarınmış, ikisini de tebrik ettim'' dedi.

Cumhurbaşkanı Gül, ''ECO üyesi ülkelerin bölgede nükleer İran tartışmalarıyla ilgili tutumları nedir'' sorusu üzerine ise bununla ilgili çok önemli bir adım atıldığının altını çizerek, ''Beklenen ama olmayan bir adım... İlk defa 5 1 ve İran, Cenevre'de Türkiye'nin de katkılarıyla bir araya geldiler. Bu çok önemliydi. Bu yönde çalışmalar hep devam etmektedir'' değerlendirmesini yaptı.

"Normalleşmeye büyük önem veriyoruz"

Abdullah Gül, (İran Cumhurbaşkanı Mahmud) Ahmedinejad ile yapacağı ikili görüşmede, Türkiye açısından İran'ın nükleer çalışmaları konusunda arabuluculuk teklifi olup olmayacağına ilişkin olarak, görüşmede hem ikili ilişkileri hem diğer meseleleri ele alacaklarını kaydetti.

Türkiye'nin bu konuda aktif olduğunu söyleyen Gül, ''Yanı başımızda olacak bir olayla ilgili tabii ki aktif olmamız gerekir. Bunun sulh yoluyla, diplomatik yollarla çözülmesi sadece İran'ın değil bizim de işimize gelir. Çünkü bölgemizde kargaşa istemeyiz'' dedi.

Bu çerçevede görünür ya da görünmez pek çok katkı sunduklarını, Ahmedinejad'ın New York'ta söz verdiği üzere ilk toplantının gerçekleştirildiğini anımsatan Gül, ''İkinci toplantının İstanbul'da olması muhtemeldir. Önemli olan toplantıların yapılması değil, içeriğiyle ilgili mesafelerin alınması'' diye konuştu.

Türkiye'nin son dönem bölgedeki etkin faaliyetlerinin anımsatılarak, ''bölgedeki çalışmaların dışında kalan Ermenistan'a Azerbaycan topraklarının işgalinden vazgeçerek bu süreçlere dahil olma çağrısında bulunup bulunmayacağına'' ilişkin bir soru üzerine Gül, bu çağrıları her zaman yaptıklarını, Karadeniz İstikrar ve İşbirliği Platformu çalışmalarının da bunun uygulaması olduğunu kaydetti.

Türkiye'nin bütün bölgede istikrar, işbirliği ve dayanışmaya çok önem verdiğini vurgulayan Gül, ''Ermenistan da bizim komşumuzdur. Ermenistan'la ilişkilerin normalleştirilmesine büyük önem veriyoruz. Bu konuda adımlar atıldı. Ümit ederiz ki karşılıklı çalışma içinde bu zor meseleler hallolur ve sonra bütün Kafkaslarda huzur ve istikrar söz konusu olur'' şeklinde konuştu.

Gül, ''Zor ve kronikleşmiş meseleler bir hamlede çözülmüyor. Bunu herkesin bilmesi gerekir. Daha çok gayret sarf etmek gerekir. Bugünkü de facto durum kimsenin lehine değildir. Onun için herkesin uğraşması lazım. Böyle önyargılar olmadan uğraşmak gerekir'' ifadelerini kullandı.

Türkiye-Azerbaycan-İran Dışişleri Bakanları üçlü toplantısı

Öte yandan Çırağan Sarayı'nda yapılan Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) 11. Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi kapsamında Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov ve geçici İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi'nin, Kafkasya'daki meseleler dahil ortak ilgi alanlarına giren çeşitli konuları ele almak üzere biraraya geldikleri belirtildi.

Türkiye-Azerbaycan-İran Dışişleri Bakanları üçlü toplantısında, hedeflere erişilmesi amacıyla toprak bütünlüğü ilkesi temelinde bölgedeki çözülmemiş ihtilafların barışçıl çözümü için uygun ortamın hazırlanmasına ihtiyaç olduğu belirtilerek, terörizm, örgütlü suç ve silah, uyuşturucu ve insan kaçakçılığı dahil, bölgesel ve küresel düzeydeki ortak ilgi sahalarındaki konuları tartışmak üzere Türkiye, İran ve Azerbaycan arasında Dışişleri Bakanı seviyesinde düzenli danışmalara devam edilmesi kararlaştırıldı.