İklim değişikliği fokları vuruyor

Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Erdemli Deniz Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Cemal Gücü, aşırı düzeydeki balıkçılık ve deniz kirliliği gibi sorunların deniz ekosistemine zarar verdiğini, bunun da doğal kaynakların sürdürülebilirliği açısından ciddi soruna dönüştüğünü söyledi.

Kıyılardaki düzensiz yapılaşmalar ve turizm kaynaklı sorunların yanı sıra son yıllardaki iklim değişikliğinin de sorunlar zincirine yeni bir halka olarak eklendiğini belirten Gücü, ''iklim değişikliği deniz canlılarının yaşamı açısından risk yarattı'' dedi.

Gücü, iklim değişikliğiyle birlikte su ısısının da değiştiğini kaydederek, şöyle konuştu:
''Sudaki ısınma Akdeniz foklarının doğumunun yaklaşık 3 ay ertelenmesine yol açtı. Yazdan kışa doğrudan mevsim geçişleri, deniz canlılarının yaşamını olumsuz etkiliyor. Sıcak ortamın, ara mevsim yaşanmadan birden bire değişmesi ve rüzgar değişimleri gibi faktörler, Akdeniz fokunun ağustostaki alışılagelmiş üreme zamanını değiştirdi.''
 

Zamansız doğum

Doç. Dr Gücü, ağustos yerine yavruların ekim kasım aylarında doğmasının yaşamsal risk yarattığını söyledi.

Denizdeki çetin kış şartlarının, yeni doğan yavruların hayatta kalma şansını düşürdüğüne dikkati çeken Gücü, ''şiddetli fırtınaların denizdeki mağaralarda yuvalanan fok yavrularını sürükleyerek kayalara çarpması kaçınılmaz. Nitekim kışın doğan iki yavru fokun kayalıklara çarparak, birinin de hastalık sonucu öldüğü tespit edildi. Geçen yıl 5 ve 7 arasında yeni yavru doğması bekleniyordu'' diye konuştu.

Gücü, bir fok yavrusunun da Hatay'ın İskenderun ilçesinde balık avlamak amacıyla kullanılan dinamit baskısı sonucu öldüğünü ifade etti.

Dünyada 34 tür arasında yer alan ve sayıları 500'ü bulan Akdeniz fokunun (Monachus Manachus) Türkiye kıyılarındaki popülasyonunun devam etmesi için başlatılan bilimsel araştırma ve koruma çalışmalarının sürdüğünü bildiren Gücü, Taşucu ve Gazipaşa hattındaki 1996 ve 1997 yıllarında 13 tane olduğu bilinen fok sayısının günümüzde 40'ı geçtiğini sözlerine ekledi.