İlaçta indirim yarası

Hükümetin, sağlık harcamalarını aşağı çekmek için her yıl ilaç geri ödemelerine harcayacağı miktarı önceden belirlediği “global bütçe”yi 2009 sonunda hayata geçirmesiyle başlayan, ilaç fiyatlarındaki indirimler sürecinde gelinen son noktanın ilaç endüstrisini zor durumda bırakacağı ve geniş çaplı işten çıkarmalara yol açabileceği ileri sürüldü. Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanan Bakanlar Kurulu kararına göre, jeneriği olan orijinal ilacın depocuya satış fiyatı, referans fiyatın en fazla yüzde 60’ı olabilecek. Bu oran, eski uygulamada yüzde 66 seviyesindeydi.

Türkiye’de orijinal bir ilacın satış fiyatının belirlenmesi için uygulanan mevcut yönteme göre, ilgili ilacın İtalya, Fransa, İspanya, Portekiz ve Yunanistan’daki en düşük satış fiyatı, Türkiye için referans fiyat olarak belirleniyor.

Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AİFD) Genel Sekreteri Alp Sevindik, Reuters’a yaptığı değerlendirmede, “İlaç firmaları değişiklikten son derece olumsuz etkilenecek. İlaç fiyatlarındaki indirimlerle son 2 senede sektörde yaklaşık 2.500 kişi işsiz kaldı. Şirketler bugüne kadar indirimleri daha ziyade maliyetlerini düşürerek çözmeye çalıştı. Ancak artık fazla gidecek yer kalmadı” dedi.

Yerel üretici zorlanacak

“Özellikle yerel endüstri zor duruma düşebilir” diyen Sevindik, belirlenen global bütçenin gerçekçi olmadığını, dolayısıyla hedefin tutmayacağının önceden görüldüğünü belirtti. Sevindik, “2011 için bütçe hedefi 15.6 milyar liraydı. Ancak 2010 bütçesi aşıldığı için, 2011 bütçesini 14.9 milyar liraya düşürdüler. İlaç fiyatlarında gidilen yeni indirimle de hem 2010’daki hem de 2011’de oluşacak açığı tahsil etmeye çalışıyorlar” dedi. İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası verilerine göre, ilaç sektöründe 25.000 kişi istihdam ediliyor.

Ek SGK indirimi ve kur farkı nedeniyle ilaç fiyatlarının tabanın çok daha altında oluşacağına işaret eden Sevindik, görüşlerini şöyle özetledi:

“Belirlenen fiyatın üzerine bir de yüzde 28 SGK iskontosu uygulanacak. Yani Avrupa’daki en düşük fiyatın yüzde 60’ını referans alıp, bunun üzerinden bir de yüzde 28 SGK iskontosu uygulanacak. Yaklaşık yüzde 25’lik kur farkı maliyeti de hesap edildiğinde, Avrupa’nın en ucuzunun yaklaşık yüzde 75 altında bir fiyat oluşacak.”

Karar kapsamında, depocuya satış fiyatı belirlenirken referans fiyata uygulanan oranların düşüşü nedeniyle eczane stoklarında meydana gelebilecek stok zararları, firmalar tarafından ecza depolarına, depolar tarafından da eczanelere ödenecek. Bu kapsamda yapılacak işlemlerde, eczacılar tarafından İlaç Takip Sistemi’ne yapılan bildirimler esas alınacak.