"İsrail, Ermeni soykırımını tartışmamalı"

Haaretz gazetesi, Los Angeles Amerikan Yahudi Üniversitesi'ne bağlı Holokost Enstitüsü Başkanı Michael Berenbaum'un kaleme aldığı bir makaleyi yayımladı. "Sessizlik Akıllılıktır" başlığını taşıyan makalede Knesset'in eğitim komitesini "Ermeni soykırımı"nı tartıştırmak, "ahlaki, siyasi ve tarihsel olarak tehlikeli" bir hareket olarak nitelendirildi.

Berenbaum, on yıl öncesi kadar Türkiye'nin Holokost sırasında oynadığı olumlu rolünü işleyen bir film çalışması sırasında direkt temaslar içinde olduğu birçok Türk yetkili ve aydına "soykırımı" tanıma tavsiyesinde bulunduğunu belirterek mevcut Türk hükümetinin bu yönde bir adım atmasının "hayranlık"la karşılanacağını öne sürdü.

Buna karşın Knesset'in böyle bir konu dışında kalması gerektiğini vurgulayan Berenbaum, Knesset'in "soykırımı" tanıyan bir kararı almasının, tarihin siyasileştirmeye yarayacağının altını çizdi.

İsrail'in çeşitli hükümetlerinin, "Ermeni soykırımı" ifadesini kullanmanın ülkenin ulusal çıkarına olmadığına inandıklarını anımsatan Berenbaum İsrail'in resmi holokost müzesinde "Ermeni soykırımı"ndan söz edilmediğine dikkat çekti.

Makalede İsrail Dışişleri Bakanlığının 30 kadar yıl önce konuya ilişkin bir konferansın iptalini sağladığı, devletin de konunun ele alınması için uluslar arası Yahudi kuruluşları ve Amerikan Yahudi topluluğu üzerinde resmi ve gayri resmi "baskılar" yaptığı da kaydedildi.

Bu bağlamla 1990 yılları başlarında ABD'deki Holokost Müzesi'nin oluşturulduğu dönemde İsrail'in, müzede "Ermeni soykırımı"ndan söz edilmemesini sağlamak için yaptığı çabaları da anımsatan Berenbaum, o dönemde müzenin proje müdürü olan kendisinin de İsrailli Büyükelçilik ve Dışişleri Bakanlığı yetkililerince uyarıldığını da anlattı.

Son yıllarda da İsrail hükümetlerinin de aynı yönde baskılar yaptıklarını da belirten Berenbaum, tarihi gerçeklerin siyasi amaçlarla değiştirilebileceğinin iyi bir örneği oluşturacağı için bu aşamada Knesset tarafından "soykırımı" tanıyan bir karar alınmamasına karşı çıktı. Berenbaum şöyle devam etti:
"Siyasetçiler konuyu tartıştıkça ülkenin ahlaki konumu daha çok küçülüyor ve Holokost'un anılması açısından daha tehlikeli hale geliyor. Ermeni soykırımını tanımamak İsrail'i retçilerin aynı çizgisine koyuyor ama kızgınlık nedeniyle ve Türkleri cezalandırmak amacıyla şimdi onu tanımak, tarihin nihai siyasileştirmektir."