"Kamu görevidir, piyasalaştırılamaz"

Oda'dan yapılan yazılı açıklamada, elektrik üretim ve dağıtım özelleştirmelerine değinilerek, merkezi bir plan ve kamusal anlayışla ele alınması gereken ve yapısı gereği tekel niteliğinde olan bu alanlarda kamu tekelinin parçalanarak, fiili olarak özel tekeller yaratılması sürecine girildiği belirtildi.

Bu uygulamaların, bir yandan elektrik enerjisinin daha pahalı bir şekilde tüketilmesi diğer yandan da bu alanı yönetilemez hale getirme sonucunu doğurduğu iddia edilen açıklamada, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun ilgili maddesi gereğince kurulacak olan dağıtım tesislerinin projelendirilmesini ve bunların kontrol ve kabullerini yapmanın Bakanlığın görevi olduğu hatırlatıldı.

Dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesi öncesinde bu görevin yapılan düzenlemeler ile Bakanlık adına TEDAŞ tarafından gerçekleştirildiğine işaret edilen açıklamada, özelleştirme sürecinde bu denetimlerin kimin tarafından ne şekilde yapılacağı sorununun oluştuğunu, Elektrik Mühendisleri Odası tarafından da kamusal görev niteliğindeki projelerin denetimi ve onaylanması işleminin özel şirketler eli ile değil, kamu eli ile yürütülmesi gereğinin defalarca vurgulandığı kaydedildi.

Bakanlığın aldığı kararla da bir kısım proje ve denetim onaylarını TEDAŞ (kamu) birimlerine, bir kısım proje ve denetim onaylarını ise özel dağıtım şirketlerine bıraktığı ifade edilen açıklamada, şöyle denildi:

''Elektrik Tesisleri Proje Onay ve Kabullerinin kamu görevi olmasına rağmen üçüncü kişilere hizmet satılması olarak değerlendirilmesi ve kamu adına onay görevinin özel hukuk tüzel kişilerine devredilmesi yasal mevzuatla çelişmektedir. Özel firmaların doğal önceliği olan kar hedefi, sosyal devlet kavramını ortadan kaldırdığından, proje onayı ve tesis kabullerinde kamu yararı artık öncelikli olmayacak, şirketlerin karlılığı temelinde serbest piyasa mekanizmasının kaderine terk edilecektir.

Çözüm basittir, kısa vadede 1000 kVA sınırı olmaksızın, tüm proje onay ve kabul işlemlerinin kamu eliyle ve kendi bölgesinde yapılmasının sağlanması, orta vadede hiçbir anlam ifade etmediği alınan son kararla açık hale gelen dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesi politikalarından vazgeçilmesi ve en nihayetinde uzun vadede üretimi, iletimi ve dağıtımı ile dikey entegre olmuş bir kamu tekelinin yeniden tahsisi ve alanın merkezi-demokratik planlama ve kamusal anlayışla yeniden yapılandırılmasıdır.''

Açıklamada, yapılan yanlış uygulamalardan en kısa sürede vazgeçilmesi ve halkın daha fazla mağdur edilmemesi gerektiği ifade edilerek, olumsuz uygulamaların giderilmesine yönelik gerekli hukuki ve idari gerekli girişimlerde bulunulacağı belirtildi.