Kayseri’de 1.5 km uzunlukta, 26 girişli yeraltı şehri açığa çıkarıldı

Kayseri’nin Melikşah ilçesindeki Büyük Bürüngüz Mahallesi’nde, Türkiye’nin en büyüğü olduğu tahmin edilen, yaklaşık 1.5 kilometre uzunluğunda ve 26 girişi olan yeraltı şehri açığa çıkarıldı. Yeraltı şehrini açığa çıkaran ekipte yer alan ÇEKÜL Kayseri Temsilcisi Prof. Dr. Özsoy, yeraltı şehrini Cumhuriyet Anadolu’ya anlattı. 

‘BÖLGE HALKI AÇIĞA ÇIKSIN İSTEMEDİ’

Bölgedeki çalışmaların 2013’te, Kayseri Büyükşehir Belediyesi, ÇEKÜL ve Obruk Mağara Çalışma Grubu arasında Kayseri’nin yeraltı envanterinin çıkarılması amacıyla imzalanan protokolle başladığını söyleyen Özsoy, Büyük Bürüngüz’deki yeraltı şehrinin ise ancak 2018’in sonunda bulunduğunu belirtti. Özsoy, çalışma ekibinin 2013-2015 yılları arasında Büyük Bürüngüz’e yeraltı şehri çalışmaları kapsamında 3 kez gittiğini ancak bölge halkının yeraltı şehrinin açığa çıkmasını istemediğini ve ekibe “Burada yeraltı şehri yok” dediğini ifade etti. Özsoy, “Sit alanı gibi çok berrak olmayan bir kavram var. Bölge insanının, ‘sit alanı olarak kabul edilirse imarda, alışkanlıklarımızda değişikliğe gidilir’ önyargısı vardı” dedi. Yeraltı şehrinin bölge halkı ile ikili ilişkilerin geliştirilmesi ve güvenin kazanılması neticesinde ortaya çıkarıldığını söyleyen Özsoy, “Bölge halkı ‘Bizim de yeraltı şehrimiz var, isterseniz yeraltı şehrini size gösterelim’ demeye başladı. Başta çekingen olanlar ön plana çıkmaya, çocuklar insanların önüne düşüp yer göstermeye başladı. Bu sevindirici” ifadelerini kullandı.

DEVASA ‘SAVUNMA TAŞLARI’ BULUNDU

Yeraltı şehirlerinin savunma, barınma, dini ibadetlerin gizlice yerine getirilmesi ve kiler olarak kullanılması gibi çeşitli amaçlarla yapıldığını anlatan Özsoy, yeraltı şehrinin kaç yıllık olduğunun tespiti için çalışmaların devam ettiğini belirtti. Özsoy, “Roma dönemi ve sonraki döneme ait ufak bulgular var ama eşya ya da duvar resmi henüz bulunamadı. Bu yüzden net bir tarih söyleme şansımız şu an için yok” dedi. Yeraltı şehrinde 30 civarı koruma amaçlı kullanılan, 30-50 santimetre kalınlığında ve yaklaşık 1.5 metre çapında devasa taşlar bulunduğunu kaydeden Özsoy, “Bu taşlar, kilit taşı dediğimiz, savunma amaçlı koridoru bir yönde kapatan, diğer yönden geçişe izin vermeyen büyük taşlar. Bu taşlar genellikle iç duvarlardan, aynı zeminden ve mekandan kesilerek oluşturulur. Bu yeraltı şehrinin doğal yapısı ise tanecikli ve kumlu yapıda fakat kilit taşlarının yapısı yekpare taş. Bu nedenle bir şekilde dışarıdan getirilmiş” dedi.

‘KORİDOR VE ODALAR VAR’

Açığa çıkarılan yeraltı şehrinin, Büyük Bürüngüz Mahallesi’nin neredeyse tamamının altını kapladığını ifade eden Özsoy, “Yeraltı şehrinde koridorlar, yaşam alanları, odalar var. Bunların birleşimleri var. Yeraltı şehrinin uzunluğu son ölçümlerle, 800-900 metreden yaklaşık 1.5 km’ye ulaştı. Kapanmış, çökmüş kısımlara ulaşıldığında belki bu kadar uzunlukta bir şehir çıkabilir” dedi.

UNESCO’YA BAŞVURULDU

Büyük Büründüz’ün bir vadinin başlangıcında olduğunu ve vadide başka bölgelerin de yer aldığını kaydeden Özsoy, “Bu sene, vadideki kültürel değerlerin önemli olduğunu düşünerek, Büyükşehir Belediyesi üzerinden UNESCO’ya başvuruda bulunduk. Tescili olmayan yeraltı şehirlerinin tescillenmesi, temizliği, aydınlatılması gibi tüm vadiyi ilgilendiren bir çalışma planı var” ifadelerini kullandı. KAYSERİ