Kendine İyi Bak Isparta

Isparta’da, 46 yıl önce bir sınıf dolusu ilkokul öğrencisi, tam da yatılı okul ve kolej sınavlarına girecekleri sırada oradan ayrılmak üzere olan öğretmenlerine birer mektup yazarlar. Bunca zaman kaybolmayan mektuplar günün birinde, Tufan Teksoy’a ulaşır.

Bu içten, çocuk mektupları; büyüdüğü ve aile köklerinin bulunduğu kente tutkuyla bağlı olan Teksoy’a Isparta’yı anlatmak için güzel bir fırsat sunar. Isparta denilince herkesin aklına öncelikle gül, halı ve Sayın Süleyman Demirel gelir. Oysa Tufan Teksoy’un eklemek istedikleri vardır:

“Ben size hızla değişen kentimden söz edeyim. Orada yaşanan tanık olduğum hayatı, ona eşlik eden mimariyi, Yılmaz Güney’i, Gustav Oelsner’i, belki bir kilisenin parçasıyken ya da bir mezar taşıyken sokağımızdaki arığın üzerinde bize köprü olan, her gün bilmeden üzerine basarak geçtiğimiz taşı, kadınlar hapishanesini, halı dokuyan mahpusları, bir öğretmenin onlarca küçük çocuğun hayatını nasıl değiştirebildiğini, halı tezgâhlarının kadınlar için ne anlama geldiğini, bambul arılarını, klasik Rus filmlerinden çıkmış bir figür gibi at üstünde köylere teftişe giden babamı anlatmak istiyorum. Bir akademisyen arkadaşım, ‘Isparta’nın modernleşme tarihinde gündelik hayat sosyolojisi yapacaksın yani’ dedi. Valla anlatacaklarım o kapsama girer mi ben bilmem, sosyologlar karar versin.”

Elif Aydoğdu bu kitabı hazırlarken fahri bir Ispartalıya dönüştüğünü söyleyerek: “Tufan Teksoy ile Isparta üzerine çalışmaya başladık. Kitabın merkezine çocukluğunun ve ilk gençliğinin geçtiği Isparta Merkezi’nde Gazi Kemal Mahallesi Tekeli Çıkmazı’nı aldık. Çıkmaz sokak ve buradaki ilişkilerde yaşanan değişimler, adeta Türkiye’de yaşanılanların bir mikrokosmosu gibi… 

Merceğimize önce Cumhuriyet aydınlanmasının öncü yapıları Halkevleri, Sümerbank, Gül Birlik, İstasyon Meydanı, Hükümet Konağı, Isparta Lisesi gibi kente yeni bir kimlik biçen ve Cumhuriyetle birlikte değişen toplumsal yapılar giriyor. Isparta kent kimliğinde özellikle Said Nursi’nin buraya sürgüne gelişiyle iyice belirginleşen, cemaatler ile cumhuriyet idealleri bir süre şehirde sessizce yan yana yaşıyor. O kadar ki Teksoyların evinde anneleri Ayten Hanım dindarlığını yaşarken, babaları Sadettin Bey Cumhuriyet idealleri ile yaşıyor. Çocukların eğitiminde de bir şekilde uzlaşabiliyorlar.

Tufan Teksoy özellikle 1960 ve 1990 yılları arasında Türkiye’de yaşanan darbeler, Almanya’ya göç, Kıbrıs Çıkartması, Türkiye’ye uygulanan ambargolar, Türkiye’den yurtdışına döviz gönderme, içe kapalı Türkiye’nin Turgut Özal ile dışa açılımı gibi tüm bu süreçlerin sinema, müzik, kitap ile Teksoy ailesinin günlük hayatına ve bu küçük İç Ege şehrindeki günlük yaşama nasıl yansıdığına tanık ediyor bizi. Kitap, eğitimci bir ailenin yaşadıkları ve öğretmenlerin hayatımızdaki derin etkilerini de barındırıyor.

Kitapta; Nazi Almanya’sından Türkiye’ye gelen bilim insanlarından, 1944’te Isparta kent planını çizen Gustav Oelsner’den, Isparta’nın Rum sakinlerinin izlerinin ve kalan son tarihi Isparta evlerinin korunmasına, İngilizlerden kalan demiryolu köprüsüne, gar binalarının tekrar kullanılmasına, Göller Ekspresi’nin yeniden seferlerine başlamasına, tarihi çarşılarına, kövke taşına, tatar arabalarına, yemek kültürüne bir aile hikâyesi içinde yer verdik.”

Bu kitap; Isparta kent kültürüne bir armağan, bir selamlama…

Kendine İyi Bak Isparta
Tufan Teksoy – Elif Aydoğdu Oral
Sayfa sayısı: 256 sayfa
Fiyatı: 32 TL
Yayın tarihi: Mayıs 2020

Tufan Teksoy 1961 yılında dünyaya geldi. Üniversite yıllarına kadar Isparta’da yaşadı. Ankara İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi’nden (Gazi Üniversitesi İktisat Fakültesi) mezun oldu. Maliye Bakanlığı’nda Stj.Gelirler Kontrolörü olarak başladığı meslek yaşamını, Gelirler Kontrolörleri Başkanlığı’nda Başkan Yardımcılığı ve sonrasında Çalışma Bakanlığı Bakan Danışmanlığı ve Bağ-Kur Genel Müdürlüğü’nde Daire Başkanlığı yaparak sürdürdü. Maliye Bakanlığı’ndan 1995 yılında ayrılarak 2006 yılına kadar Mazars Denge ve 2007-2019 yılları arasında da Deloitte Türkiye bünyesinde yeminli mali müşavir/vergi ortağı görevinde bulundu. Uzun yıllardır profesyonel olarak fotoğrafçılıkla ilgilenmektedir. Yaşama Dair adlı yayımlanmış fotoğraf albümü bulunuyor.

Elif Aydoğdu Oral Ege Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu mezunu. On beşin üzerinde sektörel kitap ve dergiyi yayıma hazırladı. Uzun yıllar İzmir Life  dergisinde aylık röportajları yayımlandı. Nural Denker’in Az Gittik Uz Gittik Elli Yıldır Düz Gittik (2017) kitabını kaleme aldı. Denizlerimizin Hukukçu Kaptanı Gündüz Aybay, Türk Boğazlarına Adanmış Bir Ömür (2018) belgesel filminin röportajlarını ve uygulayıcı yapımcılığını üstlendi.