Kim, nasıl değerlendirecek?

Kültür ve Turizm Bakanlığı, özgün edebiyat eserlerini üretecek ya da bunları yayımlatacak yazarlara mali destek sağlayacak. Bakanlık tarafından dün Resmi Gazete’de yayımlanan, “Edebiyat Eserlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik”e göre, desteklenecek eserin dili Türkçe olacak. Yazarlar, bakanlığa sinema ve özel tiyatrolarda olduğu gibi destek başvurusunda bulunabilecekken bakanlıkça yazarlara verilen desteklerde eserin basım maliyeti de dikkate alınacak. Ancak yönetmelikte yazım desteğinden iki kez yararlanmış bir yazarın bir daha yazım desteği başvurusunda bulunamaması gibi bir kriter de var.

“Edebiyat Eserlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yönetmelikle eski Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın döneminde ilk kez gündeme gelen ve yazarlara mali destek sağlanmasının önünü açan 4 Mart 2012 tarihli “Edebiyat Eserlerinin Teşvik Edilmesi Hakkında Yönetmelik” de yürürlükten kaldırıldı.

Bu arada, yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe edebiyat çevrelerinden bir eleştiri geldi. Edebiyat çevrelerinde, söz konusu yönetmeliğin yazarları desteklemesi açısından önem taşıdığı, ancak bakanlıkça oluşturulacak destek kurulunun kimlerden oluşacağı, bu kurulun nesnel ölçütler içinde işleyip işlemeyeceği konuşuluyor.

Yeni yönetmelik, bakanlıkça edebiyat eserlerinin üretilmesinde ya da bunların yayımlatılmasında sağlanacak desteklere yönelik usul ve esasları kapsıyor. Yönetmeliğe göre, özgün edebiyat eserlerini üretecek veya bunları yayımlatacak yazarlara bakanlıkça projeleri karşılığında TL olarak mali destek sağlanacak.

Sağlanacak destekler için ayrılacak kaynaklar da bakanlığın bütçe imkânları çerçevesinde, yıl bütçesinde bu amaçla tahsis edilecek ödenekten karşılayacak. Yazarlara verilecek mali destek, oluşturulacak “Edebiyat Eserlerini Destekleme ve Değerlendirme Kurulu”nun kararları ve taraflarca imzalanacak destek sözleşmesine dayanılarak, yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ilgili saymanlık aracığılığıyla ödenecek.

Yönetmeliğe göre, bir yazarın yazım desteği başvurusunda bulunabilmesi için “TC vatandaşı olması, üretilecek eserin dilinin Türkçe olması, üretilecek eserin edebiyat üretimini artırması ve edebiyata yeni boyutlar kazandırması” şartlarını taşıması gerekiyor. Ayrıca üretilecek eserin özgünlük niteliği taşıması, projenin başvuru öncesinde veya proje uygulama süresince herhangi bir fondan da destek almaması şart.

Üçüncü bir destek yok

Yönetmeliğe göre bir yazar, aynı destek dönemi içinde yalnızca bir proje ile yazım desteği başvurusunda bulunabilecek. Yazım desteğinden 2 kez yararlanmış bir yazar, bir daha yazım desteği başvurusunda bulunamayacak.

Yazım desteği tutarı da destek konusu eserin kapsamı ve nitelikleri dikkate alınarak, 276 bin gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından elde edilecek miktarı geçmemek üzere kurul tarafından belirlenecek.

Yazım desteği tutarının yüzde 50’si destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra, yüzde 50’si ise proje neticesinde üretilecek eserin kabulüne ilişkin kurul kararından sonra ilgililere ödenecek. Ayrıca bir yazarın destek fonundan faydalanacağı eserin daha önce basılı olarak yayımlanmamış olması da gerekiyor.