Kongre binası tarihe ışık tutacak

Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürü Kadir Pürlü, TBMM'ye devredilen binanın restorasyonunun yapılacağını, peşinden de Sivas Kongresi'nin ruhunu yansıtan modern ve güzel bir müzeye dönüştürüleceğini söyledi.

Pürlü, yaptıkları çalışmayla binaya ait geçmişteki bütün belgeleri bir araya getirmeyi hedeflediklerini ifade ederek, ''Binamızın elde edilebilecek bütün görüntüleri, fotoğraflarıyla ilgili 6 aydır çalışma içindeyiz. Öncelikle binamızın daha arsasının temin kararıyla ilgili belgelere ve binanın daha sonra ödeneklerine ait belgelere ulaştık. Ve günümüze kadar birçok belge bize geldi'' diye konuştu.

Öncelikle binanın yapımına ait 150 civarında bir evraka ulaştıklarını belirten Pürlü, şu bilgileri verdi:

''Buradaki eğitim ve öğretim çalışmalarına yönelik bütün belgeler de toplandı. Binlerce belgenin taranması sonucunda şu anda elimizde 500 civarında belge var. Ayrıca binamızın eski fotoğraflarını da Yıldız Arşivi, Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve TBMM'den bulabildiğimiz kadarıyla topladık. Bir de binamıza ait Kurtuluş Savaşı yıllarında çekilmiş kamera görüntüleri vardı. Onların da yerlerini tespit ettik. Yavaş yavaş onları da arşivimize kazandırmaya çalışıyoruz. Örneğin General Harbord'un ekibinin Sivas'ta yaptığı çekimler, yine Almanlar Sivas'ı kare kare fotoğraflamışlar ve 1. Dünya Savaşı'nda ciddi bir fotoğraflama çalışması yapmışlar, onları da elde etmeye çalışıyoruz. Ve TBMM'de Sivas ile ilgili görüşmeler, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Sivas ziyaretlerine ait kamera görüntüleri, bunların birçok kısmını Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sinema Televizyon Merkezi'nden temin etmeye çalışıyoruz. Neler olduğu belli ancak bu filmlerin restorasyon çalışması devam ettiği için şu anda elimizde değil bunlar.''

Bu belgeleri sağlıklı bir dosya halinde restorasyon ekibine sunduklarında mimarın geçmişteki bütün projeleri inceleyerek sağlıklı bir karar alacağını belirten Pürlü, ''Fotoğraflardan hareketle daha sağlıklı bir restorasyon yapılabilecek. Ve biz teşhir tanzim için müzemizin iç kısmını oluşturacağımız zaman, ki buna müze uzmanları karar verecekler, sunmuş olduğumuz belgeler onlara ayrıca ışık olacak'' dedi.
 

Müzede çağdaş teknoloji kullanılarak teşhir yapılacak

Sivas Kongresi'nin TBMM'nin katkılarıyla restore edilip bittikten sonra sadece objelerin sergilendiği bir müze değil, bütün çağdaş teknolojinin getirdiği imkanlardan ve görsel sunumlardan da yararlanarak teşhir tanziminin yapılacağını anlatan Kadir Pürlü, ''Müzemizi ziyaret eden bir gencimiz gerçekten Sivas Kongresi'nin ruhunu almış, kavramış olarak kapıdan çıkacak'' diye konuştu.

Pürlü, bu çalışmalarında ilk kez ortaya çıkan, binanın inşasının yeni bittiği dönemdeki bir fotoğrafına da ulaştıklarını vurgulayarak, ''Binamızın henüz inşaatının yeni bittiği zamanki fotoğrafının son hali çekilmiş, padişaha bir rapor gönderilmiş. Deniliyor ki, binamız tamamlandı, bitti ancak kış mevsimi geldiği için toprak tesviyesini yapamadık diye rapor tutulup gönderilmiş. Böyle belgeler ve fotoğraflar var elimizde'' dedi.

Dönemin Sivas Valisi Memduh Paşa tarafından 1892'de yaptırılan bina, 19. yüzyıl Geç Osmanlı Dönemi sivil mimarisinin güzel örneklerinden biri olarak gösteriliyor. Sivas Kongresi'nin 4-12 Eylül tarihlerinde burada toplanmasıyla tarihsel bir kimlik kazanan, milli kurtuluş mücadelesine ışık tutacak kararların alındığı ve 1981 yılına kadar lise olarak kullanılan bina, günümüzde Atatürk Kongre ve Etnografya Müzesi olarak hizmet veriyor.
Milli mücadele yıllarında Mustafa Kemal Atatürk ve Heyet-i Temsiliye tarafından ''Milli Mücadele Karargahı'' olarak kullanılan binada, o yıllara dair izler günümüze taşınıyor. Milli mücadele döneminde Atatürk'ün ''Cumhuriyet'in temelini burada attık'' sözünü söylediği binada, Atatürk'e ait çalışma ve dinlenme odası ile tarihi kongre salonu, kongrenin yapıldığı günlerdeki haliyle muhafaza ediliyor.

Tarihi bina bir süre önce imzalanan protokolle restorasyon yapılmak üzere TBMM'ye devredilmişti.