Kusturica'nın "film şehri" mahkemelik oluyor

Vişegradlı Boşnak toprak ağası Paşan Haciç'in torunları, "Andriçgrad" kentinin üzerinde bulunduğu 14 bin metrekarelik arazinin dedelerine ait olduğunu iddia etti.

Dedelerine ait toprakların ellerinden alınmasına izin vermeyeceklerini belirten Haciç'in 17 torunu, Emir Kusturica tarafından film çekmek amacıyla inşasına başlanan, Osmanlı, Avusturya-Macaristan ve Yugoslavya Kraliyeti gibi tarihin çeşitli dönemlerini temsil edecek 50 taş binadan oluşacak kentin, dedelerine ait toprakların bir bölümü üzerine inşa edildiği gerekçesiyle yasal süreç başlatmaya hazırlanıyor.

Paşan Haciç'in torunlarından Muhamed Prşeş,  yaptığı açıklamada, Andriçgrad'ın kanunsuz bir şekilde dedelerinin toprakları üzerine inşa edildiğini, ellerinde bu arazinin önceden kendilerine ait olduğunu gösteren belgeler bulunduğunu söyledi.
Bosna Sırp Cumhuriyeti hükümeti, Vişegrad Belediyesi ve Emir Kusturica'nın arazinin sahibi olarak göründüğünü belirten Prşeş, toprakları geri alabilmek için yasalar çerçevesinde gerekeni yapacaklarını kaydetti.

Bu toprakların mirasçılara devredilmesi için 2006'da Vişegrad Belediyesi'ne başvurduklarını ifade eden Prşeş, sürecin çok yavaş ilerlediğini, bunun nedenini de Andriçgrad'ın inşası başladığında anladıklarını söyledi.

Muhamed Prşeş, ailenin para tekliflerini asla kabul etmeyeceğini, bunu "dedelerinin onurunu korumak" için yapacaklarını vurguladı.

"Komünist rejim Paşan Haciç'in topraklarına el koydu"

Dedesi Paşan Haciç ve varlığı hakkında bilgi veren Prşeş, bu toprakların 2. Dünya Savaşı'nın hemen ardından eski Yugoslavya'da hüküm süren komünist rejim tarafından dedesinin elinden alındığını, o dönemde topraklara el koyanların, dedesine bu toprakları ileride iade edeceklerine dair vaatte bulunduklarını anlattı.

O dönemde çocuk olmasına rağmen dedesine ait evin bugünkü Andriçgrad'a sadece 150 metre uzaklıkta olduğunu hatırladığını belirten Prşeş, arazinin çok geniş olduğunu söyledi.
Paşan Haciç'in diğer torunlarının da yasal süreci desteklediğini kaydeden Prşeş, toprakların gerçek sahiplerine iade edilmesini istediklerini, kendi toprakları üzerinde bir kilise ya da manastır inşa edilmesine asla izin vermeyeceklerini vurguladı.

"Kusturica izlerimizi silemeyecek"

Ünlü yönetmen Kusturica'nın projesi Andriçgrad hakkındaki düşüncelerini de dile getiren Prşeş şunları kaydetti:

"Bu bölgede yetişen ve burada hem savaş öncesi dönemde hem de savaş yıllarında neler yaşandığını bilen tüm Boşnaklar gibi ben de buna karşıyım. Kusturica, bu toprakları Türklerden geri aldığını savunuyor. Orayı Sırp çocukların ziyaret edeceği bir Sırp şehri yapacakmış. Bir Boşnak olarak buna başka nasıl tepki verebilirim ki? Ancak şunu söylemeliyim ki Drina Köprüsü'nü bir Sırp değil, Müslüman yaptı. Kusturica, hiçbir zaman bizim izlerimizi silemeyecek."

Muhamed Prşeş, Bosna-Hersek Yüksek Temsilciliği (OHR) yetkilileriyle de görüştüklerini ve yardım sözü aldıklarını ifade etti.

Paşan Haciç'in torunlarının avukatı Esad Hrvaçiç de Vişegrad Belediyesi'nin önce Andriçgrad'ın etrafına duvar ördüğünü, sonrasında ise arazinin özel mülk olduğunun ortaya çıktığını söyledi.

Biri kamulaştırılmamış 7 bin 500 metrekare, diğeri ise kamulaştırılmış 22 bin metrekare olmak üzere iki arsanın bulunduğunu kaydeden Hrvaçiç, "Bu çok özel bir durum. Başkanlığımdaki avukatlar ekibi en yakın zamanda yasal süreci başlatacak. Bu arsanın yanı sıra Haciç ailesinin el konulmuş daha çok mal varlığı ve kendilerine yönelik yapılmış çok sayıda kanunsuzluk var" diye konuştu.

Paşan Haciç'in torunlarından Elzana Vişnyiç de Vişegrad'ın tarihin her döneminde çok etnikli bir yapıya sahip olduğunu, yakın zamanda olmasa da ileride yeniden çok etnikli yapısına kavuşacağını söyledi. Vişnyiç, "Halklar bir arada yaşamalı. Kimsenin başkasının toprağına el koyma hakkı yok. Biz sadece ailemizden kalanı istiyoruz" dedi.

"Vişegrad şehir merkezi ve çevresi Haciç ailesinindi"

AA muhabirinin görüşünü aldığı Vişegrad İslam Birliği Meclis Başkanı Bilal Memişeviç de Paşan Haciç'in torunlarının Bosna Sırp Cumhuriyeti ve Emir Kusturica'ya karşı verdiği mücadeleyi desteklediğini söyledi.

Haciç ailesinin Bosna'nın çok büyük varlığa sahip yerli ailelerinden olduğunu belirten Memişeviç, gerek Vişegrad şehir merkezinin gerek çevresinin uzun yıllar boyunca Haciç ailesinin mülkiyetinde olduğunu ifade etti.

Bilal Memişeviç, "Görünen o ki Haciç ailesinin öğrendiği yeni bilgiler var. Dava açmak ve haklarını aramak onların en doğal hakkı. Eğer onların toprağı kamulaştırıldıysa o zaman da tazminat almaya ya da dilekledikleri başka bir çözüm için talepte bulunmaya hakları var" diye konuştu.

Söz konusu toprakların 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında izinsiz bir şekilde Boşnak halkının elinden alındığını söyleyen Memişeviç, toprakları geri almak için yargıya başvurmanın bir çözüm yolu olduğunu belirtti. Memişeviç, "Eğer benim hemşehrilerim bu yolda mücadeleye karar vermişlerse Allah onların yardımcısı olsun. Çünkü bu süreç son derece karmaşık bir prosedüre sahip" diyerek, Haciç'in torunlarını bekleyen zorlu ve karmaşık sürece işaret etti.

Paşan Haciç'in ABD, Türkiye, İsviçre, Avusturya, Avustralya, Yeni Zelanda, Hollanda, İsveç, Sırbistan ve Bosna-Hersek olmak üzere 10 farklı ülkede mirasçısının olduğu belirtiliyor.