Mantar zehirlenmelerinde kritik 72 saat

Gazeteci yazar Tayfun Talipoğlu'nun Burdur'da yol kenarında köylülerin sattığı mantardan yiyerek zehirlenmesi, mantar zehirlenmesinin yarattığı olumsuz etkileri yeniden gündeme getirdi.

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Melike Cengiz, yaptığı açıklamada, mantar zehirlenmesinin etkilerinin 6 saat içinde ortaya çıktığını, 24 saat içinde de belirginleştiğini kaydetti. Yenilen mantarın türüne göre yaşanan zehirlenmenin de farklı şekillerde seyredebildiğine değinen Doç. Dr. Cengiz, bazı zehirlenme türlerinde herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmadan da rahatsızlığın atlatılabildiğinin altını çizdi.

Mantar zehirlenmesinin bulantı, kusma, karın ağrısı, terleme, çarpıntı, bilinç ve tansiyon değişiklikleriyle kendini gösterdiğini belirten Melike Cengiz, bu tip zehirlenmelerde mide yıkama ve bulantıyı giderecek yöntemlerle tedavinin gerçekleştirildiğini anlattı.

Doç. Dr. Melike Cengiz, ikinci tür mantar zehirlenmesinde ise vücuttaki hücrelerin zarar gördüğünü, bu tür zehirlenmenin organ yetmezliğiyle sonuçlandığını vurguladı. Bulantı, kusma, karın ağrısı şikayetleriyle sağlık kuruluşlarına başvuran hastalara ilk müdahale yapıldıktan sonra bulguların gerilediğini, kişinin de kendini iyi hissederek evine döndüğünü ifade eden Cengiz, bu zehirlenme türünde bulgular geriledikten sonraki 72 saat içinde ikinci bir atağın geliştiğinin altını çizdi.

Melike Cengiz, şöyle konuştu: ''Zehirlenme vakasıyla başvuran hastaya başta, bağırsak iltihabı gibi tedavi uygulanıyor. İlk tedavinin ardından hasta kendini iyi hissetmeye başlıyor. Eve gönderildikten sonra bilinç bulanıklığı ve daha şiddetli belirtilerle acil servislere dönülüyor. Bu dönemde de artık gecikilmiş oluyor. Hastayı gördüğümüzde karaciğer, böbrek yetmezliği, sinir sistemiyle ilgili yetersizlikler, solunum yetersizlikleri yerleşmiş oluyor. Bu tip hastalar, artık organ yetmezliği tedavisine ihtiyaç duyuyor.''

 

'Sağlık kuruluşuna ulaşamadan yaşamını yitirenler var'

Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesi'ne her sene mantar zehirlenmesi, organ yetersizliğine neden olmuş 2-3 hasta kabul ettiklerini anlatan Melike Cengiz, bu hastaların, 72 saatten sonraki periyotu yaşayanlar olduğunun altını çizdi.

''Mantar zehirlenmesi olan kişilerin uyanık olması lazım. İyileştiği için evine gönderilen hastaların hafif bir kötüleşmede mutlaka sağlık kuruluşuna başvurması gerekiyor'' diyen Cengiz, birçok hastanın ise sağlık kuruluşlarına ulaşamadan yaşamını yitirdiğini bildirdi.

Doç. Dr. Melike Cengiz, mantar zehirlenmesinin ardından ortaya çıkan böbrek ve karaciğer yetmezliklerinde hastaların organ nakli olmak zorunda kalabildiklerini bildirdi. Evde pişirilen mantarın genelde tüm ailece tüketildiğini, bunun da ''tüm ailenin yıkımı'' anlamına geldiğini belirten Cengiz, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Yangın çıkar bütün aile kaybolur veya trafik kazası olur bütün aile kaybedilir. Mantar zehirlenmesi de bunun gibi bir şey. Hiç gereği yokken, bile bile lades dediğimiz türden bir şey. Hiçbir hekim, kültür mantarı olmayan bir mantar türünün yenilmesini tasvip etmez. Ama maalesef sağlık çalışanları bile pazardan mantar alıp yiyebiliyorlar, bunu görüyoruz, yaşıyoruz. Yenmediği zaman insan hayatında hiçbir eksiklik oluşturmayan bir besindir mantar. İçinde bulunan vitaminler, mineraller, besleyici karbonhidratlar ve yağlar diğer ürünlerle de alınabiliyor.''

 

Kilosu 10 liradan satılıyor

Uzmanların bütün uyarılarına rağmen pek çok yerde vatandaşlar doğal mantarları satmaya ve tüketmeye de devam ediyor. Kumluca ilçesinde bazı yurttaşlar, yağmurun ardından ormanlık alanlarda çıkan doğal mantarı topluyor ve pazarlarda satışa sunuyor. Ormanda yetişen mantarların kilosu, kent merkezindeki pazarlarda 10 liradan alıcı buluyor.

Kumluca ilçesine bağlı Belen köyünde yaşayan Ali Torun, yaptığı açıklamada, özellikle yağmurun ardından ormanlık alanlara giderek mantar topladıklarını söyledi. Mantar toplamaya çocuklarının da geldiğini anlatan Torun, topladıkları mantarları pazarda satarak aile bütçesine katkı yaptıklarını dile getirdi.