Maske savaşları

Salgının en ağır vurduğu ülkelerden İtalya’da Napoli kentinde bölge sakinleri ihtiyaç duyanlar için ortak alanlara yiyecek, içecek bırakıyor.

‘MADRİD SOLUNUM CİHAZLARINI İSTİYOR’

İspanya’dan “Türkiye’de bulunan kendilerine ait bazı tıbbi teçhizatların teslimatının yapılmadığı” çıkışı geldi. İspanyol basınına önceki gün yansıyan haberlere göre, Dışişleri Bakanı Arancha Gonzalez Laya, Türkiye’de üretilen solunum cihazlarının tesliminin gerçekleşmediğini söyledi. Laya’nın, “Koronavirüsle mücadelede lazım olabileceği gerekçesiyle kendilerinde tutuyorlar” dediği, bu çerçevede Türkiye’deki yetkililerle de görüşmeler yapıldığını söylediği aktarıldı. Türkiye, İtalya’nın yanı sıra İspanya’ya da bu ay başında tıbbı malzeme yardımı yapmıştı. Madrid’den bu adıma teşekkür açıklaması gelirken kargodan kendilerine ait solunum cihazlarının çıkmadığı vurgusu da gündeme düştü. 

İspanyol basınındaki haberlerde Ankara’nın salgın süreciyle birlikte tıbbı malzemelerin ihracatına getirdiği kısıtlamalara işaret edildi. Söz konusu cihazların Çin’den alınan yedek parçalarla bir İspanya firması adına Türkiye’de üretildiği kaydedildi. Dün yine İspanyol basınında yer alan haberde, Madrid’in AB üzerinden de halihazırda satın alınan malzeme için ihracat lisansları konusunda ortak talebi Ankara’ya ilettiği ifade edildi. Türk yetkililerin de yakın zamanda cihazları gönderme taahhünü dile getirdiği belirtildi. Üretimi yapan aracı Türk şirketinin malları teslim edememesi halinde para iadesinin yapılmasının beklendiği de vurgulandı.

ABD’DE AĞIR TABLO

ABD’de dün yapılan açıklamada, son 24 saatte koronavirüs kaynaklı ölümlerin 1105 artarak 7 bin 163’e yükseldiği duyuruldu. Salgını hafife alan açıklamaları ile eleştirilerin merkezindeki ABD Başkanı Donald Trump’ın, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC) salgın nedeniyle tıbbi olmayan maskeleri takma tavsiyesi verdiğine işaret ederken kullandığı şu ifadeleri ise tartışma yarattı: “Ben şu an kendimi iyi hissediyorum ve maske takmak istemiyorum.” 

Öte yandan Trump, gelecek iki ay boyunca salgından etkilenen, sigortası olmayan hastaların masraflarının federal hükumet tarafından karşılanacağını açıkladı.

Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını dünyayı kasıp kavururken ülkeler koruyucu önlemler çerçevesinde maske, giysi bulabilmek için adeta birbirleriyle kapışıyor. Küresel çapta vaka sayısı 1 milyonu aşarken Almanya ve Fransa’dan, sipariş verdikleri maskeleri ABD’nin aldığı suçlaması geldi. Almanya ve Fransa için de, İtalya ve İspanya’ya gönderilen maskelere el koydukları iddiaları gündeme yansıdı.

Almanya’da Berlin eyaletinin İçişleri Bakanı Andreas Geisel, Çin’deki bir ABD firmasından 2 bin adet FFP-2 tipi maske satın aldıklarını, bunlara ise Tayland’ın başkenti Bangkok’ta ABD tarafından el konulduğunu açıkladı. Geisel maskelere el konulma gerekçesinin ABD’nin koruyucu maskelere getirdiği ihracat yasağıyla ilgili olabileceğini belirtti. ABD’nin yaptığını “modern korsanlık” ve “Vahşi Batı yöntemleri” olarak nitelendiren Geisel, “Alman hükümetinin ABD’ye uluslararası kuralları hatırlatması gerektiğini” kaydetti. 

‘ALTIN DEĞERİNDE’

Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn maske pazarında savaş yaşandığını belirtirken “Tüm dünya maske peşinde. Maskeler altın değerinde” ifadelerini kullandı. Bild gazetesinin haberine göre, Çin’de üretilen maskeler sektörün önde gelenlerinden Amerikan 3M firmasına ait. ABD Başkanı Donald Trump, geçen perşembe günü Twitter hesabından “Çin’de neler yaptıklarını gördükten sonra 3M’ye sert darbe vurduk” şeklinde bir paylaşımda bulunmuştu. Trump önceki gün yaptığı açıklamada da “Savunma Üretim Yasası” çerçevesinde, ülkede üretilen tıbbi ekipmanların ihracatının engellenmesi için karar imzalayacağını” duyurmuştu.

Maske başta olmak üzere koruyucu ekipman sıkıntısı yaşayan bir başka ülke de Kanada. Başbakan Justin Trudeau, ülkedeki hastanelerin 60 milyon maske ve koruyucu malzemeye ihtiyacı olduğunu söyledi, ancak şu anda 11 milyon maskenin temin edildiğini açıkladı. Kanada’da yayınlanan Journal de Montreal gazetesinin haberine göre, Quebec bölgesinin Hong Kong’a sipariş ettiği 10 bin koruyucu maske de ABD’nin Ohio eyaletine yönlendirildi. Trudeau ise önceki gün ortak mücadelede işbirliği vurgusuyla ABD’ye sert eleştiriler yükseltti. 

Brezilya Sağlık Bakanı Luiz Henrique Mandetta da Çin’den sipariş ettikleri maskelere ABD’nin el koyduğunu savundu.

6 MİLYON MASKE ‘KAYBOLDU’

Der Spiegel dergisi daha önce Almanya’nın sipariş ettiği 6 milyon maskenin transfer sırasında Kenya’da kaybolduğu haberine yer vermişti.

Öte yandan Alman ve Fransız yetkililer, ABD’nin Çin’deki üreticilere piyasanın çok üzerinde fiyat teklifi vererek Avrupa ülkelerinin söz konusu üreticilerle yaptığı anlaşmaları bozduğunu iddia etti. 

‘ÜÇ KATI FİYAT’

Fransız bir doktor, sipariş verdikleri maskeleri ABD’li alıcıların kendi önerdiklerinin üç katı fiyatlar teklif ederek aldığını kaydetti. Bir başka Fransız yetkili bu alıcıların Washington yönetimi adına hareket ettiğini öne sürdü. AFP’ye konuşan bir ABD’li yetkili ise iddiaları yalanladı. 

Diğer yandan dört Avrupa Birliği ülkeleri arasında da maske krizi çıktı. İsveç şirketi Mölnlycke, Çin’den İspanya ve İtalya’ya gönderilmek üzere ithal ettikleri maske ve eldivenlere Fransa’nın el koyduğunu duyurdu. Malzemelerin salgını en şiddetli yaşayan söz konusu iki ülkeye Fransa üzerinden gönderilmesi planlanıyordu. Şirketten yapılan açıklamada, sağlık malzemelerinin ihracatını yasaklayan Fransa’nın kendi malı olmadığı halde maske ve eldivenlere el koyduğu belirtildi. 

Huffington Post’un geçen hafta yayımlanan haberinde de Çin’den ithal edilen ve Almanya üzerinden İtalya’ya gönderilecek maskelere Almanya’nın el koyduğu savunulmuştu. Yaklaşık üç hafta önce Çin’in İtalya’ya yolladığı maske ve solunum cihazlarına Çek polisinin el koyduğu savunulmuştu.