''Medyada Kadın Sorunlarına Yaklaşım''

Hollanda Basın Konseyi Üyesi Froukje Santing, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ile merkezi Hollanda'da bulunan Fatusch Productions BV'nin ortaklaşa düzenlediği ''Medyada Kadın ve Kadın Sorunlarına Yaklaşım'' konulu panelde, ilk olarak 1995'te gerçekleştirilen ''Global Medya İzleme Projesi'' hakkında bilgi verdi.

Kadınların dünya medyasında nasıl temsil edildiklerini içeren bir günlük proje kapsamında, halkın da dahil olduğu bir araştırma aracı oluşturmak istediklerini belirten Santing, 1995'te 71 ülkeden 50 bin medya kaydı aldıklarını, 2000 yılında 70 ülkeden gönüllülerin projeye dahil olduğunu, 2005'te 76 ülkenin katılımıyla projeyi gerçekleştirdiklerini ifade etti. Projeyi, bu yıl kasım ayında dördüncü kez hayata geçirmeyi hedeflediklerini kaydeden Santing, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Proje sonunda hazırladığımız raporlarda, belirli alanlarda iyileşmeler olduğunu gördük. 1995-2005 yılları arasında TV'deki kadın sunucuların sayısı yüzde 51'den yüzde 53'e yükseldi. Kadının görüşü, dünya haber medyasında oldukça marjinal hale geldi. Günümüzde haberlere konu olan kadınların oranı yüzde 21. Kadınlar, çeşitli haber kanallarında daha az temsil ediliyor. Kadınlar basın yayın araçlarında yeterince temsil edilmiyor. Güncel haberlerde erkeğin sesi çok daha fazla çıkıyor. Haber hikayelerinin çoğunluğunu erkekler oluşturuyor. Kadınlar daha çok magazin ve sanat konularında haberlere dahil oluyor. Habere konu olan insanların ve basın sözcülerinin yüzde 86'sı erkek. Kişisel deneyimlerini açıklamak konusunda kadınlar yüzde 31 oranında temsil ediliyor.''
 

''Kadınlar mağdur olarak resmediliyor''

Santing, haber konularının başlıklarına bakıldığında, kadınların genellikle ''mağdur'' olarak resmedildiğini savundu. Kadınların yüzde 19, erkeklerin ise yüzde 8 oranında, mağdur olarak haberlerde yer aldığını belirten Santing, TV sunucularında bir istisnanın söz konusu olduğunu, programların yüzde 57'sinin kadınlar tarafından sunulduğunu ifade etti. Gazetelerde yüzde 29 oranında kadın muhabirlerin yazılarına rastlanıldığına dikkati çeken Santing, eğlence haberlerinde de çoğunlukla kadınların görüldüğünü vurguladı.
 

Kadınların hazırladığı haberlerin yüzde 25'inde kadın olgusunun bulunduğunu belirten Santing, ekonomi haberlerinin yüzde 3'ü ve politika haberlerinin yüzde 8'inin odak noktasında kadınların yer aldığını kaydetti. Santing, dünya haberlerine bakıldığında ise haberlerin yüzde 96'sının cinsiyet eşitliği veya eşitsizliğinin altını çizmediğini söyledi. Cinsiyet eşitsizliği konusunun aslında haber değeri olmayan konular olduğunu savunan Santing, ''TV'lerdeki tartışma programlarına konuk olarak alınan kadınların yüzdesi 11. Parlamentodaki kadın üyeler, erkeklere oranla televizyonda çok daha az görünüyorlar'' diye konuştu.

 

Medyada kullanılan ifadeler

Kadın muhabirlerin, cinsiyetle ilgili konulara daha fazla yer vermeleri için daha yüksek pozisyonlarda yer almaları gerektiğini belirten Pope, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Kadınlara uygulanan şiddetle ilgili bilinç artırıldı, ama yeterli seviyeye ulaşılamadı. Özellikle mağdurun onurunu zedeleyecek şekilde ifadeler olmamalı. (Kız vermek), (kız almak), (teslim etmek) ifadeleri beni sinirlendiriyor. Sanırım gazeteciler nasıl bir ifade kullandıklarının farkında değiller. Gazeteci olmak isteyenler, birtakım unsurları göz önünde bulundurmalılar.''

 

Ferai Tınç

Hürriyet gazetesi dış politika yazarı Ferai Tınç da Türkiye'deki medyanın son 5 yılda ciddi bir farkındalık gösterdiğini, hiç konuşulmayan konuların cesurca ele alındığını söyledi. Tınç, 1980'li yıllardan sonra kadınların medyaya gelişleri, servislerde sorumluluk yüklenmelerinin 2000'li yıllardan sonra tersine döndüğünü ifade etti. Türk medyasında fırsat eşitliği bulunmadığına, bu nedenle kadınların yönetici mevkilerinde daha fazla yer almalarının önemli olduğuna değinen Tınç, kadınların eşit imkanlara kavuşmaları gerektiğini kaydetti.

 

Perihan Çakıroğlu

Bugün Gazetesi yazarı Perihan Çakıroğlu da Türkiye'de feminist erkeklerin sayısı artmadıkça, kadınların yükselmelerinin zor olduğunu savundu. ''Gazeteciliğe başladığım yıllarda kadın muhabirlere hem destek hem de köstek vardı'' diyen Çakıroğlu, ''1990-2000 yılları arasında Türk gazeteciliği magazinleşti. Erkek gazeteciler bu alana yöneldi. Ekonomide de kadın gazetecilerin sayısı arttı. Erkek meslektaşlarımız baktılar ki bu alan da eğlenceli. Erkekler, ekonomiye yoğunlaşmaya başladı'' şeklinde konuştu. Türkiye'de kadın ve kadın gazetecilerin sesinin artmasının, kadın girişimcilerin sayısının artmasıyla orantılı olduğunu ifade eden Çakıroğlu, ''ekonomi alanında çalışan kadın gazeteciler olarak Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu ile Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği'ne sızmaya çalıştıklarını'' söyledi. Türkiye'yi daha çok feminist yapmak için uğraştıklarını ifade eden Çakıroğlu, ''medya baronlarının masalarını bırakmak istememelerinin bir kadın gazeteci olarak üzüldüğü noktalardan biri olduğunu'' kaydetti.