Merkez Bankası, 3 ayda 8 milyar dolar sattı

En son 2 Nisan 2009 tarihinde döviz satım ihalesi yapan Merkez Bankası, 5 Ağustos 2011'de ihalelere yeniden başladı. TCMB, 5 Ağustos-3 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirdiği 50 ihalede toplam 8 milyar 50 milyon dolarlık satış gerçekleştirdi. Söz konusu dönemde ihale tutarları 30 milyon dolar ile 1 milyar 350 milyon dolar arasında değişti.

50 milyon dolarlık satışın gerçekleştiği ilk ihalede 1,7344 lira olarak belirlenen ortalama fiyat, 20 Eylül'de en fazla 350 milyon dolar tutarla açılan ihaleye kadar dalgalı bir seyir izledi, ancak bu tarihten sonra hızla yükselerek, 4 Ekimdeki ihalede 1,8958 liraya çıktı.

TCMB bu rakam üzerine 5 Ekim tarihli ihalede ihale tutarını en fazla 1 milyar 350 milyon dolar olarak açıkladı. Söz konusu tutar döviz satış ihalelerinde 2001 yılındaki ihaleler de dahil bugüne kadar belirlenen en yüksek tutar oldu. 1 milyar 832 milyon dolarlık teklifin geldiği ihalede, 750 milyon dolarlık satış gerçekleştirildi ve ortalama fiyat 1,8630 liraya geriledi.

Banka, 6 Ekimde de ihale tutarını en fazla 1 milyar 350 milyon dolar olarak belirledi ve 350 milyon dolarlık satışın gerçekleştirildiği bu ihalede ortalama fiyat 1,8348 liraya geriledi. TCMB, bu tarihten sonra sırasıyla 750 milyon dolarlık, 350 milyon dolarlık ve iki kez de 70'er milyon dolarlık ihaleler düzenledi.

Banka 18 ve 19 Ekim tarihlerinde de 1 milyar 350 milyon dolar tutarlı ihaleler açtı ve bu ihalelerde 750'şer milyon dolarlık satış yaptı ancak bu tarihlerde de sonraki 5 ihalede de ortalama fiyat 1,80 liranın üzerinde seyretti. Ortalama fiyat 25 Kasımda en fazla 50 milyon tutarla açılan ihalede 20 Eylül'den sonra ilk kez yeniden 1,80 liranın altına indi.

5,5 yıl aradan sonra döviz doğrudan müdahale

Merkez Bankası 18 Ekimde dövize doğrudan satış yönünde müdahalede bulundu.
Bankadan yapılan açıklamada, ''piyasa derinliğinin kaybolmasına bağlı olarak spekülatif davranışlar sonucunda kurlarda sağlıksız fiyat oluşumları gözlendiğinden piyasaya satım yönünde doğrudan müdahale edilmektedir'' denilmişti. Dövize en son 26 Haziran 2006 tarihinde doğrudan satış yaparak müdahalede bulunan Merkez Bankası 2006 Haziranında 3 ihale ile toplam 2 milyar 105 milyon dolar tutarında döviz satmıştı.

Önceki döviz satım ihaleleri

Merkez Bankası en son 2 Nisan 2009 tarihinde döviz satım ihalesi yapmış ve 3 Nisan 2009 tarihi itibarıyla ihaleleri durdurmuştu. Banka, 10 Mart-2 Nisan 2009 arasında günlüğü 50 milyon dolardan toplam 18 ihalede 900 milyon dolar döviz satmıştı. 10 Mart 2009 tarihindeki ilk ihalede 1,7822 lira olarak gerçekleşen ortalama fiyat, 2 Nisan 2009'daki son ihalede 1,6150 liraya kadar gerilemişti.

Banka 2008 yılında yaptığı 2 döviz satım ihalesinde toplam 100 milyon dolar, 2006 yılında da her biri 500 milyon dolar tutarındaki iki ihalede de toplam 1 milyar dolarlık satış yapmıştı. TCMB, 2001 krizi döneminde gerçekleştirdiği 126 ihalede ise 6 milyar 553 milyon dolarlık döviz satmıştı. 2001'deki ilk ihalede ortalama fiyat 1,0136 lira iken son ihalede 1,4857 liraya kadar yükselmişti. 5 Ağustos tarihinde başlatılan döviz satım ihalelerine ilişkin veriler şöyle:


. TEKLİF SATIŞ ORTALAMA FİYAT
TARİH (milyon dolar) (milyon dolar) (TL/dolar)
---------- -------------- --------------- ---------------
05.08.2011 91 50.0 1.7344
08.08.2011 165 60.0 1.7505
09.08.2011 135 70.0 1.7594
10.08.2011 167 60.0 1.7446
11.08.2011 134 50.0 1.7705
12.08.2011 237 100.0 1.7795
15.08.2011 243 100.0 1.7702
16.08.2011 251 100.0 1.7821
17.08.2011 234 100.0 1.7668
18.08.2011 214 100.0 1.7751
19.08.2011 309 140.0 1.7898
22.08.2011 222 100.0 1.7864
23.08.2011 218 100.0 1.7790
24.08.2011 258 100.0 1.7773
25.08.2011 162 70.0 1.7671
26.08.2011 117 50.0 1.7522
02.09.2011 72 30.0 1.7397
06.09.2011 145 50.0 1.7644
07.09.2011 83 30.0 1.7525
08.09.2011 200 70.0 1.7644
09.09.2011 152 50.0 1.7788
12.09.2011 246 100.0 1.7907
13.09.2011 196 50.0 1.7806
14.09.2011 128 30.0 1.7672
16.09.2011 287 70.0 1.7785
19.09.2011 196 70.0 1.7939
20.09.2011 850 350.0 1.7966
22.09.2011 200 70.0 1.8306
23.09.2011 142 70.0 1.8377
26.09.2011 304 140.0 1.8490
27.09.2011 509 280.0 1.8439
28.09.2011 243 100.0 1.8407
29.09.2011 195 70.0 1.8524
30.09.2011 141 50.0 1.8603
03.10.2011 140 50.0 1.8631
04.10.2011 375 140.0 1.8958
05.10.2011 1,832 750.0 1.8630
06.10.2011 2,038 350.0 1.8348
07.10.2011 1,331 350.0 1.8399
11.10.2011 610 140.0 1.8405
12.10.2011 303 70.0 1.8263
17.10.2011 146 70.0 1.8482
18.10.2011 1,454 750.0 1.8626
19.10.2011 1,286 750.0 1.8454
20.10.2011 875 750.0 1.8623
21.10.2011 584 350.0 1.8516
24.10.2011 727 350.0 1.8208
25.10.2011 125 50.0 1.7974
02.11.2011 128 50.0 1.7777
03.11.2011 81 50.0 1,7668