Merkez Bankası zorunlu karşılıklara faiz uygulamasına başlıyor

Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada, "Zorunlu karşılıkların Türk lirası cinsinden tesis edilen kısmına faiz ödemesi 2014 yılının Kasım ve Aralık ayında izleyen ayların ilk iş günlerinde, 2015 yılından itibaren üç ayda bir Mart, Haziran, Eylül, Aralık ayları sonunu izleyen ilk iş gününde yapılacaktır" denildi.

Açıklamaya göre, zorunlu karşılığa tabi kuruluşların 2014 yılı Kasım ve Aralık aylarındaki lira cinsinden zorunlu karşılıklara yapılacak faiz ödemesi, Merkez Bankası'nın ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 700 baz puan eksiği oranında olacak.

TCMB'den çekirdek yükümlülüklere sağlanacak desteğe ilişkin duyuru Banka'nın internet sitesinde yayımlandı. Duyuruya göre, dengeli büyümeyi ve yurt içi tasarrufları güçlendirmek amacıyla TCMB, çekirdek yükümlülüklere ilave bir destek sağlayacak. Finansal kuruluşların zorunlu karşılıklarının Türk lirası tutulan kısmına ödenmeye başlanacak faizin bu doğrultuda bir teşvik unsuru olarak kullanılmasına karar verildi.

Zorunlu karşılıklara faiz ödenmesine 2014 yılının kasım ayında tesis edilen zorunlu karşılıklardan itibaren başlanacak. Bu doğrultuda çekirdek yükümlülük rasyoları (mevduat artı öz kaynağın kredilere oranı) sektör ortalamasından daha yüksek olan finansal kuruluşlara kendi durumlarını bozmadıkları sürece daha yüksek oranda faiz ödenecek.

'FAİZ ÖDEMESİ 2015'TEN İTİBAREN ÜÇ AYDA BİR YAPILACAK'

Zorunlu karşılıkların TL cinsinden tesis edilen kısmına faiz ödemesi 2014 yılının kasım ve aralık ayında izleyen ayların ilk iş günlerinde, 2015 yılından itibaren üç ayda bir mart, haziran, eylül, aralık ayları sonunu izleyen ilk iş gününde yapılacak.

Zorunlu karşılığa tabi kuruluşların 2014 yılı kasım ve aralık aylarındaki TL cinsinden zorunlu karşılık tesislerine yapılacak faiz ödemesi, TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 700 baz puan eksiği oranında olacak. Bu yıl Kasım ayındaki ilk zorunlu karşılık tesis dönemi 24 Ekim 2014 tarihinde başlamış olacağından, 24 Ekim - 31 Ekim 2014 tarihlerindeki tesisler için zorunlu karşılık faiz oranı yüzde 0 olarak dikkate alınacak.

Gelecek yıldan itibaren üç ayda bir ödenecek faiz oranının belirlenmesinde ise mevduat (resmi mevduat ve bankalar mevduatı hariç) (M) ve öz kaynak (Ö) toplamının brüt krediye (K) oranı "100x((M+Ö)/K)" göz önünde bulundurularak TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 500 veya 700 baz puan eksiği dikkate alınacak.

'ZORUNLU KARŞILIĞI TABİ KURULUŞLAR, ÜÇ GRUBA AYRILACAK'

Zorunlu karşılığa tabi kuruluşlar "mevduat ve katılım bankaları", "kalkınma ve yatırım bankaları" ve "finansman şirketleri" olmak üzere üç gruba ayrılacak, her bir grubun ağırlıklı ortalama "100x((M+Ö)/K)" oranları (her bir grupta toplam M ve Ö'nün toplam K'ya oranlanması ve oranın 100 ile çarpılması şeklinde) ayrı ayrı hesaplanacak ve bulunan oranlar en yakın tam sayıya yuvarlanacak.

Her bir banka ve finansman şirketi için başlangıçta temmuz-eylül 2014 dönemi, sonrasında ise temmuz-eylül 2014'ten itibaren cari dönemin bir öncesi döneme kadar tüm üç aylık dönemler, kendi "100x((M+Ö)/K)" oran ortalaması referans dönem değeri olarak alınacak.

Bankalar ve finansman şirketlerinden kendi "100x((M+Ö)/K)" oranı, ilgili grubun bir önceki üç aylık dönemindeki ortalama oranına eşit veya bu oranın üstünde olanlara, kendi oranını referans döneme göre korumaları veya artırmaları halinde izleyen üç aylık dönemde tesis edecekleri TL zorunlu karşılıklarına TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 500 baz puan eksiği oranında faiz ödenecek.

Diğer bankaların ve finansman şirketlerinin TL zorunlu karşılıklarına ise TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 700 baz puan eksiği oranında faiz ödenmeye devam edilecek. Dolayısıyla üç aylık dönemlere göre olan uygulamaya temmuz-eylül 2014 referans dönemi ve grup ortalamalarıyla başlanarak, 1 Ocak 2015'ten başlayan zorunlu karşılık tesis dönemleri için ilk faiz ödemesi 1 Nisan 2015'te yapılacak.

Zorunlu karşılığa tabi kuruluşların 100x((M+Ö)/K) oranındaki değişim 0,1 yüzdelik puan ve katlarına yuvarlanarak dikkate alınacak. TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yüzde 7'nin veya yüzde 5'in altına düşmesi halinde bazı bankalara veya finansman şirketlerine uygulanacak zorunlu karşılık faiz oranı negatife dönüşeceğinden, ilgili günlerde zorunlu karşılıklara ödenecek faiz oranı bu kuruluşlar için yüzde 0 olarak dikkate alınacak.

Üç aylık bir dönemde herhangi bir kuruluşta kredi tutarı sıfır olduğunda bu kuruluş için o döneme ait "100x((M+Ö)/K)" oranı hesaplanamayacağından, kuruluşun referans dönemindeki oranına bakılmaksızın bu kuruluşa TCMB'nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin 500 baz puan eksiği üzerinden faiz ödenecek.