Milli Mücadele kütüphanemize iki önemli katkı! Alev Coşkun’un yazısı...

Milli Mücadele kütüphanemiz her gün yeni eserlerle daha da zenginleşiyor. Kısa süre önce Prof. Dr. Hikmet Özdemir’in, Mustafa Kemal’le Anadolu’da Yolculuk (Doğan Kitap) ve Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz’un, Başkomutan-Emsalsiz Lider (Kırmızı Kedi Yayınevi) adlarını taşıyan kitapları raflarda yerini aldı.

Prof. Hikmet Özdemir, incelemesinde 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basan Mustafa Kemal ve arkadaşlarının 27 Aralık 1919’da Ankara’ya gelinceye kadar geçen 225 günü; Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz da, Milli Mücadele’nin önderi Atatürk’ün askeri kariyerini ve onun liderlik yeteneklerini ele almaktadır.

SAMSUN’DAN ANKARA’YA 225 GÜN!

Prof. Hikmet Özdemir, Mustafa Kemal’le Anadolu’da Yolculuk adlı kitabında, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basan Mustafa Kemal ve arkadaşlarının 27 Aralık 1919’da Ankara’ya gelinceye kadar geçen 225 günü ele alıyor.

Ordu müfettişi görevi ile başlayan bu yola çeşitli aşamalardan geçip Ankara’ya ulaşınca, Sivas Kongresi’nde seçilmiş olan Temsilciler Kurulu Başkanlığına dönüşmüş oluyordu.

Mustafa Kemal’in savaş meydanlarında kazandığı generalliği elinden alınmış, apoletleri sökülmüş artık görevi “milletin bir ferdi” ve kongrede seçilmiş Temsilciler Kurulu Başkanı olarak sürüyordu.

Kitap, Atatürk’ün Samsun’dan Havza, Amasya, Erzurum, Sivas ve Ankara’ya kadar süren yolculuğunu ele alıyor, bu yolculuğun zorluklarına mercek tutuyor.

Bu yolculuğa bizzat katılan Rauf Orbay, Başyaver Cevat Abbas, Binbaşı Hüsrev Gerede, Ali Fuat Cebesoy, Kazım Karabekir, Mazhar Müfit Kansu, İbrahim Süreyya Yiğit’in Hatıraları’ndan alıntılar yapılıyor.

Ayrıca, Erzurum ve Sivas Kongrelerini ve bu yolculuğun kimi kısımlarını inceleyen bir çok kitaptan da yararlanılmış.

352 sayfadan oluşan ve 775 dipnot kullanılan Mustafa Kemal’le Anadolu’da Yolculuk, sadece Atatürk’ün en zor günlerini değil, onun liderliğe yükseliş niteliklerini de ortaya koymaktadır. Bu konuda bir kaynak kitap niteliğindedir.

KOMUTAN ADAYLARINA KATKI!

Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz’un, Başkomutan - Emsalsiz Lider başlığını taşıyan kitabı, temelde Milli Mücadele’nin önderi Atatürk’ün askeri kariyerini ve onun liderlik yeteneklerini ele almaktadır.

Mustafa Kemal’in yaşam öyküsü, katıldığı savaşların temel ekseninde ele alınıyor, askerlik ve kurmaylık sanatının çerçevesinde analiz ediliyor.

Kitabın yazarı E. Tümgeneral Yavuz, Türk ordusunun tarihsel olarak iki niteliğinin öne çıktığını belirtiyor. Birincisi, “milletin ordusu”, ikincisi “komutan ordusu” olmasıdır.

Yavuz, kitabın yazılışında kendisini etkileyen temel nedeni önsözde şöyle anlatıyor:

“Son dönemde yaşananlardan da bir keder duyuyorum. Çıkış yolu aradım. Yeni bir bakış açısıyla yazılmış yeni bir kitabın küçük de olsa komutan adaylarının gelişimine katkı vereceğine kanaat getirdim” (s.9)

Yavuz, böylece kitabın temelde kurmay subayı olarak genç komutan adaylarına katkı sağlayacak niteliklerini belirtmiş oluyor.

MUSTAFA KEMAL’İN ASKERİ NİTELİKLERİ

Kitap, “Atatürk’ün katıldığı savaşlardaki sevk idaresi, özellikle harp kavramı üzerinden tarihe meraklı olanlara, asker-siyaset ilişkisi üzerine düşünenlere, strateji sanatının inceliklerine ilgi duyanlara, yer yer jeopolitik analiz gereksinmesiyle tarihsel derinlik edinmeyi arzu edenlere yanıtlar getirmesini” sağlıyor.

Kitabın ana ekseni, Mustafa Kemal’in askeri nitelikleridir. Ancak sadece askerlik alanı değil, Atatürk’ün liderlik nitelikleri de ele alınmıştır.

Kara Harp Akademisi, Fransa Silahlı Kuvvetler Akademisi mezunu olan, Şırnak’ta Jandarma Sınır Tümen Komutanlığı, Kara Harp Akademisi Kurmay Başkanlığı gibi önemli görevlerde bulunan Ahmet Yavuz, daha sonra FETÖ kumpası ile Balyoz davası nedeniyle tutuklanmış ve cezaevinde iken ordudan emekli edilmiştir.

E. General Yavuz’un, Başkomutan - Emsalsiz Lider kitabı 576 sayfa ve beş bölümden oluşuyor. Ayrıca dizin ve geniş bir kaynakça verilmiş.

Birinci Bölüm, Atatürk’ün askerlik eğitimi; İkinci Bölüm, meslek yaşamı, 1. Dünya Savaşı öncesi ve Dünya Savaşı süresindeki savaşlarda Mustafa Kemal; Üçüncü Bölüm, Dünya Savaşı sonrası Atatürk’ün Mütareke İstanbul’unda geçirdiği 6 Ay üzerinde durmaktadır. Bu üç bölüm kitabın üçte birini oluşturuyor.

Dördüncü Bölüm, Milli Mücadele’yi ele almaktadır ve toplam 210 sayfadır. Bu bölümde Milli Mücadele’deki savaşlar ele alınıp askerlik ve strateji yönünden analiz edilmektedir.

Bu bölümde ayrıca savaş sırasında diplomasi adımları, Kurtuluş Savaşı’nın lojistiği, Harp prensipleri açısından Kurtuluş Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’na ilişkin genel değerlendirme yapılmaktadır.

ATATÜRK’ÜN KOMUTANLIĞI VE LİDERLİĞİ

“Komutanlığı ve Liderliği” adını taşıyan Beşinci Bölüm’de (40 sayfa). Atatürk’ün liderlik nitelikleri derinlemesine incelenmektedir. Bu bölümde “mizaç, karakter, kişilik kavramları”, “liderlik konusunun çeşitli boyutları”, “Milli Mücadelede Başkomutanlığı”, “öne çıkan nitelikleri” geniş boyutlarıyla incelenmiştir.

Ahmet Yavuz, asker-siyaset ilişkileriyle ilgili olarak Atatürk’ün “hem askerlik hem siyaset bir arada olamaz” ilkesini benimsediğini örnekler vererek ortaya koymaktadır.

Bu analizlerden sonra E. General Yavuz şöyle diyor:

“Einstein’ın ifade ettiği gibi; ‘Hiçbir sorun onu yaratan bilinç seviyesiyle çözülemez’. O, her defasında karşı karşıya kaldığı sorunu çözebilmek için daha üst düzeyde bir bilinç oluşturmanın örneklerini bize sunmuştur. Anlayabildiğimiz takdirde büyük bir hazineye sahip olduğumuzun bilincinde olmalıyız.” (s. 545)

576 sayfayı bulan kitapta, orijinal olarak 26 savaş krokisi verilmiştir. Atatürk’le ilgili yerli-yabancı kitaplara ve ayrıca askerlik sanatıyla ilgili eserlere gönderme yapılmıştır. Kitapta, 1100 adet dipnot kullanılmıştır. Bu nedenle bilimsel bir kaynak kitap niteliğindedir.

Titiz bir çalışma ürünü olarak Milli Mücadele kütüphanemize kaynak kitap kazandıran Prof. Dr. Hikmet Özdemir’i ve Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz’u kutluyorum.