Müzede tarot, sanatla bir tutam moral!

Hiç tarot falı baktırmadım. Zaten arada bir arkadaş arasında kahve falı baktırmaktan öte pratiğim de yok bu konuda. Pera Müzesi’ndeki “Minyatürler Sergisi” içinde “Tarot Falı” performansı da olduğunu duyunca bir taşla iki kuş deyip pandeminin ve ekonomik krizin bunalttığı, kış havasının kararttığı ruhuma bir nefes olur umuduyla Canan Hanım’ın önüne oturuyorum. Canan, bir müze atmosferinde olmasak, kafamdaki falcı kimliğine cuk oturuyor. Siyah, şık bir kıyafeti ve parmaklarında ve boynunda bolca gümüş takısı var. Pandemi ve maske olayı başladığından beri ben de kendini bırakmışlardanım. Ne takı ne kıyafet. Bir zamanlar bayağı koketken, artık sade bile değilim, dökülüyorum! Performansa dönersek Canan’ın uzattığı kartları iki kez kesiyorum. İsteği üzerine bir dilek tutup bir soru soruyorum içimden. Ne dileği tutacağım canım, beyaz atlı prens değil elbet, şu davalar lehime sonuçlansın, içeri girmeyeyim, tazminatımı da alayım gibi somut ama masallardaki gibi ulaşılamaz istekler! 

Canan açıyor kartları ve anlatıyor. Ejderha, kılıç çıktıkça, kartları açtıkça, biraz mitoloji, biraz felsefe, biraz kişisel gelişim, biraz halk deyişleri, edebiyat, güzel şeyler anlatıyor. İyi düşün iyi olsun, sezgilerine güven gibi öğütler veriyor. Kılıç açıyor mesela, “Bütün dileklerini avlıyorsun, kılıç iyi bir şey, güç” diyor ve ekliyor: “Hiçbir kurt yavrusuna uslu ol demez! Kendini savun, gerekirse saldır, olmayacaksa da kaç der. Gerektiğinde hakkını arayacak ve alacaksın!” “Sıkıntıların geçici, bilinç ve bilinçaltın uyumlu, huzur ve denge geliyor, ayrıca bunlar haklı olduğuna inandığın ve emin olduğun alanlar” diyor. Haklı olduğumu biliyorum da mahkemeler biliyor mu ya da hâkimler hukuka uygun karar verebiliyor mu? Mesele bu, adalet var mı? Dileklerimin gerçekleşeceğini, haklı olduğumu bir başkasından da duyunca omuzlarım dikleşmiş, keyfim yerine gelmiş, teşekkür edip ayrılıyorum yanından! Falın amacı da bu değil mi zaten?

CANAN VE MİNYATÜRLERİ!

Şimdi tarot falı performansını bir kenara koyup sanata dönelim: Canan, tabii ki falcı değil! Minyatür 2.0 Sergisi içindeki 14 sanatçıdan biri! Sergide 1 Mayıs, Âdemler ve Havvalar, Güzel ve Çirkin, İbretnüma ve Falname başlıklı işleriyle yer alıyor. Falname 71 adet minyatürden oluşuyor. Bu seride İslam mitolojisindeki karakterler bir tarot destesine dönüşüyor! Yarı hayvan, yarı insan bedenli sembolik kahramanlar, mitoloji, kuşlar ve çiçekler var kartlarda. Sanatçı buradan işini bir performansta kullanarak “fal bakıyor”. Yaptığı performans, umut aşılamak, geçmişin deneyimleri ve geleceğin hayalleri ile şimdiyi oluşturmak. Tıpkı fal bakmak gibi şekillerden, renklerden anlamlar çıkarmak. Bu performansta siz de falınız bakılıyormuş gibi hissediyorsunuz. O hiç bozmuyor. Ben de sanatı ve işiyle ilgili sorular sormaya kalkıp oyunu bozmuyorum, falımı baktırıp kalkıyorum!

Size de öyle anlatıyorum, böylece siz de oyuna katılıyorsunuz. Kartlar tarot kartı değil, Canan’ın minyatürleri. Anlattıkları da kartlardan esinlenerek mitolojik hikâyelerle süslü bir yorum, öykü! Ben aslında Canan’ın sergideki Güzel ve Çirkin, ceylanı yese mi sevse mi bilemeyen aslan heykelini çok beğeniyorum. Âdemler ve Havvalar da tam bir masal dünyası. 1 Mayıs biraz daha gerçek! İki kata yayılan sergi, uluslararası sanatçıların da katılımıyla çok zengin. Pandemi günlerinde evden çıkmadığınız zaman da sergiyi gezebilirsiniz. Pera Müzesi, çok başarılı bir video çalışmasıyla sergiyi adım adım gezdirmekle kalmıyor, küratör ve sanatçıları konuşturarak sizi bilgilendiriyor da. Ama fal baktıramıyorsunuz!