Okula hazırlık harcamaları ne kadar?

Araştırmaya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, bu rakamlar içinde kıyafet ve kırtasiye harcamalarının başı çektiği, velilerin yüzde 38,7'sinin okul dönemi harcamalarını kredi kartları ile öderken, taksit ve indirim olanaklarını bunun nedeni olarak gösterdikleri belirtildi.

Katılımcıların yüzde 60'a yakını okul harcamalarının geçen yıla göre arttığını vurguladıkları kaydedilen açıklamada, şu bulgulara işaret edildi: ''Veliler, ilköğretim okuluna giden çocuklarına okul dışında ek eğitim aldırmayı tercih etmezken lise öğrencileri arasında ek eğitim alanların oranı oldukça artıyor. İlköğretim öğrencileri günde ortalama 2,5 saat, lise öğrencileri ise 3 saate yakın zamanlarını bilgisayar başında geçiriyor.''

MasterCard tarafından Eylül ayında, Türkiye'nin kentsel nüfusunu temsil eden 11 il merkezinde gerçekleştirilen ''MasterIndex Okul Dönemi'' araştırması, ''okula hazırlık dönemi harcama eğilimleri'' ile ''öğrenci ve velilerin davranışları'' konusunu ele aldı.
 

Araştırmanın sonuçları

Araştırma sonuçlarına göre veliler, ilköğretim okuluna giden çocukların okul dönemi alışverişi için ortalama 191 lira harcama yapıyor. Üst gelir grubunda 302 lira olan ilköğretim okulu harcaması, orta gelir grubunda 150 liraya düşüyor. İlköğretim okulu harcamalarına bölgesel bazda bakıldığında, Ege ve Akdeniz Bölgesi'nde yaşayan veliler 236 liralık harcama ile başı çekiyorlar. Karadeniz Bölgesi'nde yaşayan veliler ise 56 liralık harcama ile son sırada.

Araştırmaya göre, velilerin liseye giden çocukları için gerçekleştirdikleri okul harcaması 280 lira. Üst gelir grubundaki velilerde ortalama 342 liraya çıkan harcama, orta gelir grubunda 213 liraya iniyor. Bölgesel bazda bakıldığında ise Karadeniz Bölgesi 94 liralık ortalama harcama ile son sırada yer alırken, Akdeniz Bölgesi 405 liralık harcama ile lider durumda bulunuyor. Okula hazırlık dönemi harcamalarında kıyafet (yüzde 70,6) ve kırtasiye/kitap (yüzde 24) ile başı çekiyor. Araştırmaya göre velilerin yüzde 69,2;si çocuklarına ek kitap ve zeka geliştirici oyun alıyor. Bu tür ek eğitim araçlarına en fazla orta gelir grubuna ait (yüzde 84) ve İç Anadolu Bölgesinde (yüzde 86,7) yaşayan veliler ilgi gösteriyor.

Araştırma katılımcılarının yüzde 59,5'i okul harcamalarının geçen yıla göre arttığını söylerken yüzde 34,1'i aynı kaldığını, yüzde 6,5'i ise azaldığını belirtiyor. Araştırmaya göre ilköğretim okulu öğrencilerinin yüzde 73,8'i, lise öğrencilerinin ise yüzde 62,2'si okula yürüyerek gidiyor. Yürümenin dışında lise öğrencileri servis (yüzde 25,2) ve toplu taşıma araçlarını (yüzde 12,6) tercih ederken, ilköğretim çağındaki öğrencilerin yüzde 20,5'i servisten, yüzde 4,3'ü ise toplu ulaşım araçlarından yararlanıyor.

Velilere okul dönemi harcamalarının nerelerden yapıldığı sorulduğunda yüzde 32,3;ünün cevabı alışveriş merkezi, yüzde 25,1'inin cevabı okulun gösterdiği mağazalar, yüzde 17,6'sının cevabı semt pazarı, yüzde 13,6'sının mahalle mağazası, yüzde 6,5;inin hipermarket, yüzde 4,3'ünün büyük mağaza / butik, yüzde 0,4'ünün ise outlet merkezi olduğu görülüyor.

Yanıtlar sosyo ekonomik seviyeye göre incelendiğinde üst gelir grubunun okul alışverişi için çoğunlukla (yüzde 66,7) alışveriş merkezlerini, düşük gelir grubunun ise semt pazarı (yüzde 28,1) ve mahalle mağazasını (yüzde 24,6) tercih ettiği görülüyor. Alışverişlerinde kredi kartını tercih eden velilerin yüzde 45'i kartların taksit olanaklarına, yüzde 38'i ise kartların sağladığı indirime önem verdiğini belirtiyor.

Araştırmaya göre, ilkokul çağındaki çocukların yüzde 75,2'si, lise çağındaki çocukların ise yüzde 73,2'si okul dışında herhangi bir aktiviteye katılmıyor. Okul dışı aktiviteye katılanlar arasında da spor kursu, kamp ve sanat / müzik kursu sırasıyla ilk üçte yer alıyor. Araştırmaya katılanların yüzde 50,9'unun evinde bilgisayar bulunurken, ilköğretim çağındaki çocukların yaklaşık 2,5 saati, lise çapındaki çocukların ise ortalama 3 saati bilgisayar başında geçiyor. Araştırma, ilköğretim ve lise öğrencilerinin okul zamanında günde ortalama 2 saatlerini televizyon başında geçirdiklerini gösteriyor.