Referandum da istifa da yok!

Yunanistan'da, iktidardaki PASOK içerisinde referandum konusunda ortaya çıkan görüş ayrılığı sürerken, yarın yapılacak güvenoyu oylamasında hükümete oy vermeyeceğini açıkça belirten milletvekili sayısı beşe çıktı.

PASOK milletvekilleri Milena Apostolaki ile Eva Kayli'nin istifalarının ardından Sula Merenditi ve Elena Panariti de Papandreu hükümetine güvenoyu vermeyeceğini açıkladı.

Diğer yandan, PASOK milletvekilleri Dimitris Linceris ile Kostas Gitonas ve Nikos Salayannis de yaptıkları açıklamalarında, Papandreu'nun halkoylaması kararına karşı olduklarını belirtmişlerdi. PASOK milletvekilleri güven oylamasında tavırlarının ne şekilde olacağına dair bilgi vermezken, Salayannis açıklamasında, "Referandum öldü" ifadesini kullanmıştı. Linceris ise, "Papandreu'nun artık bir tarih olduğunu" söylemişti.

Bu durumda milletvekili sayısı en çok 149 olarak hesaplanan Papandreu hükümetinin yarın Yunan parlamentosunda güvenoyu almasının mümkün olmadığı değerlendiriliyor.

Bu arada, Yunan medyası, aralarında PASOK'un bazı üst düzey yöneticilerinin de bulunduğu bir grup milletvekilinin, Papandreu'ya gönderdikleri bir mektupta, hükümetin istifa ederek, Avrupa Merkez Bankası'nın eski Başkan Yardımcısı Lukas Papadimos başkanlığında bir ulusal birlik hükümeti kurulmasını istedikleri bildirildi.

Yunanistan'ın Avro'ya katılımında önemli rol oynamakla tanınan Papadimos, Massachusetts Institute of Technology'de (MIT) fizik ve ekonomi okudu. Papadimos, 2010 yılından bu yana Papandreu'nun ücretsiz danışmanlığını yapıyor.

Muhalefetten geçici hükümet çağrısı

Yunanistan'da muhalefetteki Yeni Demokrasi Partisi (YDP) Başkanı Andonis Samaras, geçici hükümet kurulması çağrısında bulundu.

Samaras yaptığı yazılı açıklamada, mevcut parlamentonun geçen hafta Brüksel'deki zirvede Yunanistan için kabul edilen 130 milyar Avro'luk kurtarma paketini onaylaması ve genel seçimler yapılıncaya kadar ülkeyi bir geçici hükümetin yönetmesi gerektiğini bildirdi.

AB ve IMF'nin Yunanistan için kabul ettiği 110 milyar Avro'luk kurtarma paketinin 8 milyar avroluk 6'ıncı diliminin seçimler yapılmadan önce ve mümkün olan en kısa zamanda serbest bırakılması gerektiğini belirten Samaras, erken seçim yapılması talebinden vazgeçmediğini kaydetti.

Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu'nun AB mali yardımını referanduma götüreceği açıklamasına iktidar partisi PASOK'daki milletvekillerinin tepki vermesi hükümeti çökmenin eşiğine getirmiş görünüyor.

BBC'den istifa iddiası

Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu'nun istifa edeceğini bildiren İngiliz yayın kuruluşu BBC, bu iddiasının Yunan devlet televizyonu tarafından yalanlandığını kaydetti.

Atina'daki kaynaklarına dayandırarak Papandreu'nun istifa edeceğini bültenlerinde aktaran BBC, bu iddianın yalanlanmasının ardından "konuyla ilgili bir karışıklık olduğunu" bildirdi.

BBC internet sayfasında konuya ilişkin haberinde kullandığı "Papandreu istifa edecek" başlığını, "Papandreu'nun istifa etmesi için çağrıda bulunuluyor" diye değiştirdi.

Papandreu'nun, partisinin üst düzey yetkilileri tarafından istifa etmeye çağrıldığını aktaran BBC daha önceki haberinde ise, "Papandreu'nun olağanüstü bakanlar kurulu toplantısının ardından Cumhurbaşkanı Karolos Papulyas'a istifasını sunacağını" bildirmişti.

Hükümetin istifa etmesi durumunda ne olacak?

Yunanlı hukukçulara göre, Yunanistan anayasası gereğince izlenecek prosedür şöyle:

"Hükümetin istifa etmesi ya da meclisin güvenoyu vermemesi durumunda, Cumhurbaşkanı, anayasanın 38. maddesinin 1. paragrafına göre, hükümeti feshederek, yeniden hükümet kurulması görevi verme yoluna gidecek.

Bu durumda, Cumhurbaşkanı, (madde 37) hükümeti kurma görevini mecliste ikinci en çok milletvekili olan partiye, bu da olmazsa üçüncü partiye verecek. Görevi alan ikinci ve üçüncü partiler arasında milletvekili sayısında eşitlik olması durumunda, hükümeti kurma görevi en çok dört kez tekrarlanabilecek. Bu süreç sonunda sonuç alınmaması durumunda, Cumhurbaşkanı, seçime gidilmesi için, ülkenin üç büyük mahkeme başkanlarından birinin başkanlığında geçici bir hükümet kurulması için parti liderlerini toplayacak.

Başbakanın kendisinin istifa etmesi durumunda da iktidardaki parti mecliste çoğunluğu (151 milletvekili) oluşturuyor ise, Cumhurbaşkanı istifa edenin meclis grubu tarafından önerilen bir kişiyi başbakan olarak atayacak. İktidardaki partinin milletvekili sayısı 151'in altında olması durumunda bu atama yapılmayacak.

Mecliste hiç bir partinin çoğunluğu sağlamaması durumunda ise, Cumhurbaşkanının, mecliste en çok milletvekili olan partinin önereceği bir kişiye hükümeti kurma görevi verme hakkı bulunuyor.

Bu madde, anayasada açıkça belirtilmemesine rağmen, Yunanlı hukukçular tarafından, bu aşamada Cumhurbaşkanı'nın meclis dışında bir kişiye de hükümeti kurma görevi verebileceği şeklinde yorumlanıyor."

Muhalefet ile görüşecek

Başbakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, Papandreu, bakanlar kurulu toplantısında yaptığı konuşmada, muhalefetin AB kurtarma paketine destek vermesinden memnuniyet duyduğunu, muhalefetle görüşmeleri sürdürmek için Ulaştırma Bakanı Dimitris Reppas ve danışmanı Nikos Athanassakis'i görevlendirdiğini belirtti.

Muhalefetin parlamentoda AB kurtarma paketini desteklemeyi kabul etmesi halinde, referandumun yapılmayacağını ifade eden Papandreu, ''Hiçbir zaman bir amaç olmayan referanduma gitmesek bile muhalefetin 27 Ekim kararlarının parlamentoda onaylanmasına hazır olduğunu açıklamasından memnuniyet duyuyorum'' dedi.

Papandreu, ''(Muhalefet lideri Andonis) Samaras ile geniş uzlaşma temelinde bir sonraki adımları değerlendirmek için görüşeceğim. Muhalefet kurtarma paketini desteklemek için masaya gelirse, referandum gerekli değil'' ifadelerini kullandı.

Yunanistan'ın Avro Bölgesi üyeliğinin sorgulanmadığını belirten Papandreu, hemen seçimlere gitmenin Yunanistan'ın iflası konusunda büyük riske yol açacağını ifade etti.
Papandreu'ya yakın iki yetkili, muhalefetteki Yeni Demokrasi Partisi (YDP) Başkanı Andonis Samaras'ın AB'nin mali yardımını parlamentoda destekleyeceği işareti vermesinden sonra referandum fikrinin ortadan kalktığını söylemişlerdi.

Samaras, mevcut parlamentonun geçen hafta Brüksel'deki zirvede Yunanistan için kabul edilen 130 milyar avroluk kurtarma paketini onaylaması ve genel seçimler yapılıncaya kadar ülkeyi bir geçici hükümetin yönetmesi gerektiğini açıklamıştı.

"Referandumun, Yunanistan'ın Avro'dan çıkması dahil tüm anormalliklere kararlı ve belirleyici bir yanıt olduğuna inanıyorum"

Papandreu, bugün gerçekleştirilen olağanüstü bakanlar kurulunda yaptığı konuşmada, anamuhalefet Yeni Demokrasi Partisi'nin (ND) yeni yardım paketini destekleme kararının "büyük bir karar" olduğunu belirterek, "Referandum'a gitmesek bile, ki amaç bu değildi, bu tartışmaların birçok kişiyi mantık dahiline getirdiğine seviniyorum. Önemli olan, Yunanistan'ın yararına olan bir programın mümkün olduğunca geniş bir katılımla uygulanmasıdır" dedi.

Bu konuda atılacak adımların belirlenmesi için ND lideri Andonis Samaras ile görüşeceğini açıklayan Papandreu, "Bunu aramızda konuşabiliriz. Ancak, işbirliğine gitsek bile sorunun sürdüğünü bilmeliyiz. Her türlü anlaşma, bizim açımızdan ciddiyet ve milli çıkar temelinde olacaktır" diye konuştu.

Papandreu, Yunanistan'ın Avro'da kalabilmesi için yegane yolun, varılan anlaşmaların, içte ve dışta sürdürülecek müzakerelerle tam olarak uygulanması olduğunu belirtti.

Referandumda ortaya konulacak sorunun 26 Ekim anlaşmasıyla ilgili olduğunu belirten Papandreu, "Referandumun, Yunanistan'ın Avro'dan çıkması dahil tüm anormalliklere kararlı ve belirleyici bir yanıt olduğuna inanıyorum. Ve bu konuda Yunan halkının bilgeliğine ve olgunluğuna güveniyorum. Referandumda ortaya konulacak soruyu belirlemek de bizim hakkımızdır. Biz referandumda 26 Ekim anlaşmasını ortaya koyacaktık. 26 Ekim anlaşmasının reddedilmesi, ister referandum ile ister meclis aracılığıyla olsun, ister uygulanma aşamasında olsun, Avro'dan çıkmamız anlamına gelir" dedi.

Papandreu, Yunanistan'ın AB'deki ortaklarının referandum kararına neden şaşırdıklarını anlayamadığını belirtti ve şöyle dedi:
"Ortaklarımızın şaşırdığını duydum. Ben de neden şaşırdıklarına şaşırdım. Ben ve daha birçokları sözkonusu olan şeyin Avro'ya katılımımız olduğunu söylemiştik. Bunu biz söylemiyoruz. Gelişmeler sonunda ortaya çıkan budur. Biz buna işaret ederken, bazıları bizim şantaj yaptığımızı söylüyorlardı. Dün biz söylediklerimizde haklı çıktık" diye konuştu.

Başbakan Papandreu'nun, akşam saatlerinde de parti meclis grubunda bir konuşma yapması bekleniyor. Yunan basın-yayın organları, Papandreu'nun burada yapacağı konuşmasının Atina'da önümüzdeki saatlerdeki siyasi gelişmelerin habercisi olacağı değerlendirmesinde bulundu.

Papandreu, PASOK'un meclis grubu toplantısında yaptığı konuşmada, yeni yardım paketinde öngörülenlerin Yunanistan için yararlı olduğunu ve olumlu koşullar içerdiğini belirterek, hükümetin yegane kaygısının, ''Yunanistan'ın avrodaki yerinin güvence altına alınması, vatandaşların servetlerinin tehlikeye girmemesi ve kalkınmanın sağlanması'' olduğunu ifade etti.

Yunanistan'ın mali krizle mücadelede bugün geldiği aşamada önünde üç seçenek bulunduğunu, bunlardan birinin erken seçim, ikincisinin ise referandum olduğunu ifade eden Papandreu, ''Üçüncü seçenek de görüş birliği sağlanması için muvafakat idi. Bu, benim seçim öncesinden bu yana arzuladığım bir şeydi'' dedi.

Papandreu, PASOK milletvekillerinin krizle mücadelede bugüne kadar büyük özverilerde bulunarak ''kahramanca'' çaba gösterdiklerini ancak, mücadelenin halen sürdüğünü belirtti.

Papandreu, hükümetin üstlendiği görevi başarıyla sürdürebilmesi ve yeni yardım paketinin onaylanması için yarın yapılacak güven oylamasının büyük önem taşıdığını kaydetti.

Maliye Bakanı: Hükümet referandumdan vazgeçti

Maliye Bakanı Evangelos Venizelos da konuşmasında, Atina hükümetinin referandumdan vazgeçtiğini ve AB zirvesinde varılan anlaşmanın bir an önce onaylanması için çaba göstereceğini söyledi.

Bu konuda, muhalefet ile ''muvafakat penceresi'' açılmasından memnunluk duyduğunu ifade eden Venizelos, ''Temel hedef, devletin kasasında kalanları göz önüne alarak, 8 milyarlık yardım diliminin bir katılımla onaylanmalıdır'' diye konuştu.