Sahte belgeyle ihale

Azerbaycan-Türkiye Şahdeniz Doğalgaz Boru Hattı Projesi’nin Türkiye kısmına ilişkin yapılan yaklaşık 62 milyon dolarlık iki ihaleyle ilgili ağır ceza mahkemesinde süren dava kapsamında hazırlanan bilirkişi raporları usulsüzlüğü ortaya koydu. Bilirkişi raporlarında, dönemin BOTAŞ Yönetim Kurulu’nun “hukuksuz bir şekilde” eksik belgelerin tamamlattırılması kararı alarak, ihaleleri gerekli yeterlilik şartlarını taşıyamayan Iskra Avigas-Metot İş Ortaklığı’nın kazanmasını sağladığı vurgulanırken, bu ortaklığın ihale dosyasında yer alan iki belgesinin de “sahte olduğu” saptandı.

Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde süren 5’i BOTAŞ yönetim kurulu üyesi, 12’si ihale komisyonu üyesi olmak üzere toplam 24 sanık hakkında açılan “ihaleye fesat karıştırma” davasında dosyanın ayrıntıları vurgunun boyutunu gözler önüne serdi. İddianameye göre, Azerbaycan-Türkiye Şahdeniz Doğalgaz Boru Hattı Projesi’nin Türkiye Kısmı Faz-3 Hanak Kompresör İstasyonu ve Türkgözü ölçüm merkezi yapım işi ihalesi ile Sivas Cs-2 Kompresör İstasyonu yapım ihaleleri “usulsüz” olarak Iskra Avigas-Metot İş Ortaklığı’na verildi. İki ihalenin toplam bedeli 62.114.200 ABD Doları oldu. BOTAŞ Yönetim Kurulu, ihaleye eksik belge ile girdiği için elenen Iskra Avigas-Metot İş Ortaklığı’na daha sonra “yasaya aykırı olarak belgeleri tamamlama süresi” verdi. Bu ortaklık, belgeleri tamamladı ve iki ihale kazandı.

Öte yandan şirket, üstlendiği işi zamanında bitirmeyince, BOTAŞ yeni ihale açtı ve yarım kalan ihaleler, iki firmaya toplam 10.664.777 Dolar bedelle yaptırıldı. Böylece, iki ihalenin toplam maliyeti devlete 72.778.977 dolara gelmiş oldu. İddianamede, bu ihalelerle ilgili şöyle denildi: “Başlangıçta yasa, yönetmelik ve şartnamelere uygun şekilde yürüyen ihale sürecinin, BOTAŞ yönetim kurulunun kamu yararını gerekçe göstererek almış olduğu kararlar ile normal sürecinden çıktığı, ihale komisyonun da yönetim kurulunun kanunlara aykırı isteklerini yerine getirdiği ve birlikte hareket ederek mevcut durumun ortaya çıkmasına neden oldukları anlaşılmıştır.”

 

Bilirkişiler ‘fesat’ diyor

Davanın sürdüğü mahkemenin istediği üzerine, iki bilirkişi raporu hazırlandı. Birinci rapor, iki ihalede fesat karıştırma suçunun olup olmadığına ilişkin oldu. İki emekli Sayıştay denetçisi ile bir başmüfettişten oluşan bilirkişi heyeti, her iki yapım işi ihalesine fesat karıştırıldığı sonucuna vardı. Bilirkişi raporunda, BOTAŞ yönetim kurulunun Kamu İhale Yasası’na aykırı olarak hukuksuz bir şekilde eksik belgelerin tamamlatılması kararı aldığı belirtilerek, “Bu karar ile ihalelere katılmak için gerekli yeterlilik şartlarını haiz olmadığı için ihale komisyonu tarafından ihaleden elenen Iskra-Metot İş Ortaklığı’nın ihaleye katılmasının ve ihalenin de uhdesinde kalması sağlanmıştır” denildi. Raporda, bu nedenle dönemin BOTAŞ Yönetim Kurulu Başkanvekili Salih Paşaoğlu ile 4 üyesinin ihaleye fesat karıştırma suçunu işlediği vurgulandı. Ayrıca ihale komisyonunun 12 üyesi ile Iskra-Metot ortaklığı yetkililerinin de bu suçu işlediği öne sürüldü.

Önceki gün yapılan duruşmada mahkemeye ulaşan ikinci bilirkişi raporu ise Iskra-Metot’un ihale teklifinde yer alan belgelerin sahte olup olmadığına ilişkin oldu. Adli Belge İnceleme Bilirkişisi Ahmet Kemal Fendoğlu’nun hazırladığı bilirkişi raporunda, hasılat oran ve tespit raporu ile Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) belgesinin “sahte olarak düzenlendiği” belirtilerek, bu belgelerin, “iğfal (aldatma) kabiliyetini haiz oldukları” kaydedildi. Raporda, diğer belgelerin ise sahte olmadığı sonucuna varıldı.