Sendikalaşan işçiye ‘22 kod’ cezası

İzmir Demir Çelik Limanı'nda çalışan işçiler Liman-İş’e üye oldukları için istifaya zorlanıyor. İstifa etmeyen işçiler işten atılıyor. Ocak ayında çıkarılan 3 işçi ile birlikte toplamda 7 işçinin çıkarıldığı İDÇ Limanında işten atmalara ise işten çıkış kodlarından 22. kod (diğer nedenler) gerekçe gösterildiği için işçiler tazminattan işsizlik ödeneğine kadar haklarını alamıyor. Liman işçileri sendika haklarının tanınmasını ve çalışma koşullarının düzeltilmesini istiyor.

İŞÇİLERE ‘KRİZ’ SGK’YE ‘DİĞER SEBEPLER’

Evrensel'den Turan Kara'nın haberine göre, patronun işçilere gönderdiği evraklarla devlete gönderdiği bildirimde farklı sebepler yazıyor. Önce istifaya zorlanan işçiler bunu kabul etmediklerinde, SGK’ye 22 kodu ile yazı gönderilerek işten çıkarılıyor. Bu ise işçileri açlığa ve borca itiyor, çünkü karşılığı “diğer nedenler” şeklinde açıklanan 22 koduyla işten atılan işçi kıdem, ihbar tazminatı, fazla mesailer ve işsizlik ödeneğinden mahrum bırakılıyor. SGK görevlileri ve Çalışma Bakanlığına bağlı müfettişleri bu maddenin diğer maddeler gibi olmadığını, hiçbir somut sonuca denk düşmediğini, “diğer” demenin prosedürlerde bir karşılığı olmadığını ama patronun bu kodu kullanabileceğini söylüyor. Kendilerine işyeri tarafından elden verilen ve “Ekonomi, küçülme sebebi ile çıkarıldınız” yazılı olan genel müdürlük evrakını gösterdiklerini belirten işçiler, görevlilerin bunun bir şeyi değiştiremeyeceğine, işten çıkış kodunun değişmesi gerektiğine dikkat çektiklerini söylüyor. İşçiler buna itiraz ettiklerinde ise “Lütfen beni zorlamayın üzerimde çok fazla baskı var” yanıtıyla karşılaşıyor.

Çalıştıkları dönemde taleplerine çeşitli vaatlerle karşılık verildiğini ifade eden işçiler, “Bunun sendika üyeliğinden vazgeçirmek için yapıldığını biliyorduk. Zaten yönetim hiçbir sözünü de tutmadı” diyor. Sendika hakkından vazgeçmedikleri için işten çıkarılan liman işçileri “Arkadaşlar bu oyuna gelmemeli direnmeye devam etmelidir” çağrısı yapıyor.

İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI YOK

İDÇ Limanında çalışan işçiler limandaki çalışma koşullarını şöyle anlatıyor:

- Ay sonunda kaç saat fazla mesaiye kaldığımızı hesaplama zahmetine girmiyorlar. 27 saat mesai ücreti veriliyor. BİMER’e yapılan şikayetle müfettişler gelse de değişen bir şey yok.

- Uyuyan ve olduğu yere devrilen arkadaşlarını denizden topluyoruz. Bir arkadaşımı denizin sularından ben çıkardım bir gece yarısı. Şans eseri gördüm. 38 saattir aralıksız ordaymış. Ayakta uyumuş ve suya düşmüş.

- Kütük yükleme sırasında devrilen demir kütüklerin altında kaldık. Uygun olmayan ortamda uygun olmayan şartlarda bunun bize yaptırılması doğru değil ama “Bu sizin göreviniz” deniyor. Ayağı kopan, kırılan, ezilen tonlarca yükün altında elini, parmağını kaybedenler var. Sadece 3’üne ben şahit oldum.

- Vinç ve diğer ağır makinelerin bakımı düzenli yapılmıyor. İşçiler çalışırken dikkatle bakarsa makinelerdeki kırık ve bozuklukları görüyor. Bu durumu ilettiklerinde “Bakımını siz yapın” cevabı alıyor. Vinç Operatörü Ersin’in kazasına canlı şahit oldum. Vinç devrildi, taşıdığı yüke dayanmadı. 2016 senesiydi. Ersin emniyet kemeri takmadığı için suçlandı. Vinç bakım şirketi arıza raporu tuttu o kadar.

- Termik santralin yapılması ile beraber bir de kömür yükü çıktı. Yaz kış kara tozdan göz gözü görmüyor. Dünya kara bir atmosfere sahipmiş gibi. Ayda 3 tane 100-120 bin tonluk kömür gemisi gelir. Vinçlerle alınıp kamyonlarla depoya getirilir. Kömürde çalıştığım zaman gözlerim şişiyordu, doktor yapacak bir şey yok diyordu.

- Forkliftlerle insan taşıyıp yüksekte yapılacak işleri forkliftle kaldırarak yapmaya zorlanıyoruz. 3 işyeri kazasını ben gördüm sadece. Kaburgası kırılan, ayağı çıkan, kırılanlar oldu. Man Lift almadılar, defalarca söyledik.

- Kendimize ait servis yok, fabrikanın servislerini kullanıyoruz. Bizde 12 saat çalışma var, demir çelik fabrikasında 8 saat. Vardiyayı denk getirmeye çabalıyoruz.

İşçilerin dile getirdiği koşullar karşısında ise İDÇ patronları İSG hukukunu “İş sağlığı ve güvenliği politikamız” başlıklı bölümde şu cümlelerle açıklıyor: “İnsanı en değerli varlık olarak kabul eder. Tek ve en önemli amacımız, personelin meslek hastalığına yakalanmadan ve iş kazası geçirmeden çalışmalarını sürdürmesini sağlamaktır.”

İŞÇİLERİN TALEPLERİ

İDÇ limanlarında çalışan işçilerin talepleri şu şekilde:

- Liman-İş’in örgütlülüğü tanınsın.

- İşten atılan işçiler geri alınsın.

- İşçi temsilcileri muhatap alınsın.

- Baskılar son bulsun.

- İşçi sağlığı ve iş güvenliği kurallarına uyulsun.

- Ücretler adil ve uluslararası standartlarda olsun.