Süleyman Şah’ın bitmek bilmeyen yolculuğu

Süleyman Şah Türbesi ile Süleyman Şah Saygı Karakolu, Suriye’nin Halep kentinin Karakozak Köyü sınırları içerisinde bulunuyordu. Türbede, Osmanlı İmparatorluğu’nun kurucusu ve ilk padişahı Osman Gazi’nin dedesi ve Ertuğrul Gazi’nin babası Süleyman Şah’ın ve iki askerinin naaşları bulunuyordu. Ancak türbede yatan Süleyman Şah’ın Osman Gazi’nin büyükbabası olan Süleyman Şah değil, I. Kılıçarslan’ın babası Kutalmışoğlu Süleyman olabileceği konusunda farklı görüşler de bulunuyor.

Suriye hükümeti, Fırat Nehri üzerinde 1968 tarihinde başlattığı Tabka Barajı’nın 1973 yılında tamamlanacağını ve barajın su toplamaya başlamasıyla Caber Kalesi ve Süleyman Şah’ın türbesinin tamamen sular altında kalacağını ileri sürerek Türk hükümetinden türbenin yerini değiştirmesini talep eden bir nota gönderdi. Türkiye de Suriye’ye bir nota verdi ve Keban Barajı’nın kapaklarını kapatarak Fırat Nehri üzerinden Suriye’ye su akışını engelledi. Bu restleşmenin ardından Türkiye bölgeye Devlet Su İşleri’nde (DSİ) görevli uzmanlar ve mimarlar gönderdi ve türbenin nereye taşınabileceğinin tespit edilmesini istedi. Ankara ve Şam hükümetleri arasında uzun süren müzakerelerin ardından bir anlaşma imzalandı. 1973 yılında türbe ve karakol, Halep’e 123, Şanlıurfa’ya 92 km uzaklıktaki Fırat’ın doğu kıyısındaki Karakozak köyündeki 10.096 m²’lik yeni yerine taşındı.

Son anlaşma 2003’te

1995 yılında, Suriye hükümeti bu kez de Teşrin Barajı sebebiyle Karakozak’daki türbenin taşınmasını yeniden gündeme getirdi. Bunun üzerine, Görüşmeler sonucunda, türbenin mevcut yerinin baraj gölünün olumsuz tesirlerinden korunması için tahkim edilmesine karar verildi. 2001’de barajın tamamlanması nedeniyle türbenin taşınması bir kez daha gündeme geldi. Türk hükümetinin girişimleriyle proje türbenin mevcut yerinin korunması yönünde değiştirildi. 23 Ocak 2003 tarihinde Ankara’da “Süleymanşah Türbesi Tahkimat Projesinin Uygulanmasına İlişkin Ana Tutanak” imzalandı. Bu çerçevede 10 dönümlük türbe arazisi sınırları tahkim edilmiş, türbe binasının içi ve dışı onarılmış, karakol binası yeniden inşa edildi ve türbe yeniden ziyarete açıldı.