Sümela'da 88 yıl sonra ayin

Ayin öncesi manastırın girişine gelen ziyaretçiler, Trabzon Valiliği tarafından kendilerine verilen kartların Türk görevlilerce kontrol edilmesinin ardından içeriye alındı.
Manastırın avlu ve merdivenlerini dolduran 500 kişi, daha sonra Fener Rum Patriği Bartholomeos yönetiminde başladı.

Ayine, Kültür ve Turizm Bakanlığı Dış İlişkiler Daire Başkanı Onur Gözet ve Maçka Belediye Başkanı Ertuğrul Genç de katıldı. Manastıra giremeyen ziyaretçilerin ayini izleyebilmesi için dışarıya dev ekran konuldu.

Yerli ve yabancı basın mensuplarının da takip ettiği ayine katılmak için manastıra gelen ziyaretçiler, girişte mum yakarak dua okudular.
Öte yandan, manastıra giden patika yol üzerinde Fener Rum Patriği Bartholomeos, kendisini kemençe eşliğinde türkü söyleyerek karşılayıp ''hoş geldin'' diyen yöresel sanatçıyı öptü. Bartholomeos, kemençe çalarak türkü söyleyen bir başka yöresel sanatçıyı da bir süre dinledikten sonra bahşiş vererek manastıra gitti.

Bartholomeos: Al-i İmran suresinde belirtildiği gibi

İlahilerin okunmasıyla başlayan ayinde Bartholomeos, çeşitli dualar etti.Bartholomeos, dini ritüellerin yerine getirilmesinden sonra sunağa çıktı ve manastırdakileri kutsadı.

• FOTOGALERİ İÇİN TIKLAYINIZ

Bartholomeos, önce Yunanca sonra da Türkçe yaptığı konuşmasında, ''Sevgili Müslüman kadeşlerimiz, tarihi Sümela Manastırı'nda bu sene de gelip dua etmeyi bize nasip eden Allah'a hamd olsun'' diyerek başladı. Bartholomeos, anlayış ve hassasiyetleri için başta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ve hükümet üyelerine şükranlarını bildirdi.

Hz. Meryem'in hem Müslümanlar hem de Hristiyanlar için özel anlam ifade ettiğini belirten Bartholomeos, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Al-i İmran suresinde belirtildiği gibi Allah'ın seçtiği, tertemiz ve bütün kadınlardan üstün kıldığıdır. Geçen sene idrak ettiğimiz ayin, müstesna güzelliğe sahip bu mekanda sevgi ve dostluk hisleriyle buluşmamız ve bir ve tek olan Allah'a dua etmiş olmamız, eminim ki herkes için bir mutluluk vesilesi olmuştur. Dolayısıyla hükümetimizin bu meyandaki kararının ne kadar doğru ve gerçekçi olduğu ispatlandı. Biz bu toprakları paylaşan Müslüman ve Hristiyanlar ve yurt dışından gelen Ortodoks misafirlerimiz geçen sene de bu sene de Meryem Ana'nın yüksek huzurunda toplandık, memleketimizde ve dünyada daimi barışın, dayanışmanın ve hüsn-i niyetin tesisi için dua ettik.''

Özlenilen barışın özellikle bu günlerde çok elzem olduğunu vurgulayan Bartholomeos, ''Norveç'teki trajik olayların şokunu üzerimizden atamadık ve uzun zaman atamayacağımız. Komşu ülkelerde kanın akması devam ediyor. Ülkemizde analar evlatları için ağıt yakıyor. Birkaç gün sonra New York'taki vahim olayların onuncu yıl dönümü vesilesiyle bütün dünya için çok acı hatıralar tazelenmiş olacak'' dedi.
''Kadınların en hayırlısı olan Meryem Ana'nın ayaklarının önünde, Karadeniz'de, Türkiye'de, burada toplanmış olan biz Hristiyan ve Müslümanlar bütün dünyaya bir çağrıda bulunalım '' diyen Bartholomeos, sözlerini şöyle tamamladı:
''Hepimiz, gelecek nesiller için, insanlığın iyiliği için, ebediyet için, selamet için... Bu çağrı ancak bir kelime olabilir. Barış, barış, barış. Karşılıklı sevgi, karşılıklı saygı. Bunlar tek amacımız, tek duamız ve müşterek gayretimiz ve çabamız olmalı. Sözlerimize son verirken sayın Trabzon Valisini, sayın Maçka Belediyle Başkanını, Maçka halkını ve tüm burada hazır bulunanları muhabbetle selamlıyor, hayır dualar eyliyorum, Allah'ın inayeti ve bereketi bütün Karadenizlilerin üzerine olsun. Hayırlı Ramazanlar ve iyi bayramlar. Yüce Allah orucunuzu ve ibadetinizi yüksek katında kabul etsin.''

Öte yandan, ayine manastır içinde ve sosyal tesisler önündeki dev ekranda olmak üzere toplam bin 100 kişi katıldı. Bazı katılımcılar, ayin sırasında ağladı.
Dini törenin ardından kemençe eşliğinde Yunanca şarkı söylendi.
Bu arada, ayin sırasında bayılan bir kadına, manastırın bir bölümünde sağlık ekiplerince müdahale edildi.

"Müslümanlarla birlikte ayini izlemekten büyük mutluluk duyuyorum"

Bu arada, ayini manastır yakınındaki sosyal tesislerde kurulan dev ekrandan izleyen Yunanlı Stefanidoy Ligomenidis, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ayine geçen yıl katılmadığını, bu yıl ilk kez geldiğini anlatarak, ''Müslümanlarla birlikte ayini izlemekten büyük mutluluk duyuyorum. Bu imkanı bize sağlayan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve ülkemin Başbakanı Yorgo Papandreu'ya teşekkür ediyorum'' diye konuştu.

Sümela Manastırı

Maçka ilçesinin Altındere Vadisi'ndeki Karadağ'ın eteklerinde, vadiden yaklaşık 300 metre yükseklikteki ormanlık alanda kayalar oyularak yapılmış Sümela Manastırı, halk arasında ''Meryem Ana'' adıyla biliniyor.

''Meryem Ana'' adına kurulan ve ''Sümela'' adını siyah anlamına gelen ''melas'' sözcüğünden aldığı söylenen ismin, manastırın yapıldığı Karadağlar'dan geldiği düşünülüyor. ''Sümela'' kelimesi, buradaki Hazreti Meryem tasvirinin ''siyah'' rengine de bağlanıyor.

Hakkında çeşitli rivayetler bulunan ve kuruluşu bilimsel verilere göre 13. yüzyıla dayanan manastırın, 1650'ye kadar dış kapısı üzerinde görülebilen 1360 tarihli, beş mısralık bir manzum kitabede 3. Alesios, bu tesisin kurucusu (ktetor) ve ''Doğu ile Batı''nın (Iberia) hakimi imparator olarak gösterilmişti.

Bir güneş tutulmasını 1361 yılında manastırda karşılayan Alesios, 1365 tarihli vakfiyesi ile de manastırın bütün idari şartlarını, arazisini, gelirlerini düzene koyduktan sonra Trabzon'a gelecek bir tehlikeyi, bir Türk akınını önlemek için buradaki keşişlerin daima uyanık bulunmalarını istemişti.

Hizmet birimleri, misafirhane, mutfak, ayazmanın dışında 72 odası bulunan manastırın, Trabzon Kommenoslar olarak bilinen ve 1204 tarihinde Trabzon'da kurulan Kommenos Prensliği zamanında önemi arttı ve fermanlarla gelir sağlandı.

Doğu Karadeniz kıyılarının Türk egemenliğine girmesiyle Osmanlı padişahlarından Yavuz Sultan Selim'in (1512-1520) manastıra 2 şamdan hediye ettiği, ayrıca Trabzon'u fetheden Fatih Sultan Mehmet'in de manastırın haklarını tanıdığı ve birçok manastırda olduğu gibi Sümela'nın da haklarının fermanlarla korunduğu biliniyor.

Patrik Bartholomeos bir manastır, bir müze ve iki camiyi gezdi

Fener Rum Patriği Bartholomeos, Trabzon'da bir manastır, bir müze ve iki camiyi gezdi. Maçka ilçesinde, Karadağ'ın eteklerinde yer alan tarih Sümela Manastırı'nda düzenlenen ayini yöneten Bartholomeos, ayin sonrası ilçe merkezindeki oteline dönerek bir süre dinlendi. Ardından bir minibüsle, Maçka Belediye Başkanı Ertuğrul Genç ve Hristiyan din adamlarıyla birlikte Trabzon kent merkezine gelen Bartholomeos, tarihi Ayasofya Müzesi'ni gezip müze hakkında yetkililerden bilgi aldı.

Buradan, kiliseden camiye çevrilen Ortahisar Camisi'ne geçen Bartholomeos, camiyi ziyaret ettikten sonra Yenicuma Mahallesi'ne giderek, eskiden kilise olarak kullanılan, şu anda cami olarak hizmet veren Yenicuma Camisi'ni gezdi.

Bartholomeos, cami çıkışında, cami önünde oynayan çocuklardan birini yanına çağırarak, kendisine ve arkadaşlarına dondurma alması için 100 lira verdi. Parayı alan çocuklar, sevinçle yakındaki markete dondurma almaya koştu.

Patrik Bartholomeos, beraberindekilerle daha sonra Boztepe Mahallesi'ne geçerek burada yıkık halde olan ve içini otların kapladığı görülen Kızlar Manastırı'nı ziyaret etti. Manastır hakkında yanındaki din adamlarından bilgi alan Bartholomeos, ziyaretini tamamlamasının ardından manastır çıkışında da bir çocuğa 100 lira dondurma parası verip bunu diğer çocuklarla paylaşmasını istedi. Bartholomeos ve beraberindekiler, ziyaretlerin ardından Maçka ilçesindeki otele döndü.