Tartışmalı köprü açılıyor

Türkiye’nin ilk metro geçiş köprüsü için UNESO uyarılarda bulunarak kule gibi olan ayakların boyunun kısaltılmasını istemiş, bir çok mimarlık örgütü de köprü için yeni bir tasarım yapılması önerisini getirmişti. Projesi mimar Hakan Kıran’a ait olan köprü, Hacıosman-Şişhane arasında hizmet veren İstanbul Metrosu’nu Yenikapı’ya ulaştıracak.

Mevcut Unkapanı Köprüsü’nün 200 metre güneyinde, 2 Ocak 2009’da yapımına başlanan köprü, “eğik askılı cable-stayed” sistemiyle inşa edildi. Ortası raylı sistem, iki kenarı yayaya açık olarak yapılan, 460 metresi deniz üzerinde olmak üzere 936 metre uzunluğundaki köprünün sudaki kısmında 4 ayak bulunuyor. Köprü, deniz ortasında 47 metre yüksekliğindeki iki ayağa oturuyor. Denizden yüksekliği 13 metre olan 12,6 metre genişliğindeki köprünün Unkapanı tarafında açılır kapanır bir bölüm de yer alıyor. Köprü üzerindeki Haliç istasyonu, 8 vagonlu işleyişe uygun olarak 180 metre uzunluğunda yapıldı. Haliç Metro Geçiş Köprüsü tarihi siluete zarar verdiği için birçok sivil toplum kuruluşu ve oda tarafından protesto edilmişti. İstanbul SOS Girişimi “Başka Bir Köprü Mümkün” kampanyası başlatarak metro köprüsünün direksiz, kablosuz ve istasyonsuz olarak inşa edileceği yeni tasarımlar üretmişti. Girişim “Direkli ve kablolu bu köprü yapılmasın, tarihi İstanbul silüeti yara almasın” çağrısı ile topladığı imzaları da İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Kültür ve Dışişleri Bakanlıkları’na göndermişti. Ancak bu girişimlerin hiçbiri sonuç vermedi. Köprü, UNESCO’nun da yaptığı uyarılara dikkate alınmadan inşa edildi ve bugün açılıyor.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Başkanı Prof. Dr. Deniz İncedayı, projenin tarihi siluete bir hançer gibi saplandığını ve bununla birlikte dünyaya karşı da olumsuz bir imaj oluştuğunu söyledi. İncedayı, proje ile ilgili İstanbul’un UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde olması nedeniyle birçok itirazlarının olduğunu belirterek, “Biz bağlantıya itiraz etmek için değil ancak bu bağlantının farklı bir köprüyle yapılmasını istemiştik. Tarihi Silueti gölgelemeyen bir proje gerçekleştirilmeli diye itirazlarımız oldu. Ancak hazırladıkları projeyi yapmak istediler ve bu projenin olumsuz etkilerini biraz indirgemekle yetindiler. UNESCO’yla bereber mücadelemiz sonucunda kulelerdeki yüksekliği indirdik. Önlem olarak renk ve ışıklandırmayla bunun etkisini olumsuzluğunu azaltmayı düşündüler. Ama tabi o çözüm temel bir çözüm, sorunu çözen bir yaklaşım değil” dedi.

İmajımız da zedelendi

Bu projenin dünya miras listesine alanına kötü bir katkı yaptığını da vurgulayan Deniz İncedayı, “Bu proje tarihi siluete bir hançer gibi saplandı. Bu durum da kent adına önemli bir kayıp olarak geri döndü. Çünkü dünya kültür mirasına karşı olumsuz bir tavır sergiliyor bu proje. Bu yüzden de dünyaya karşı da olumsuz bir imaj oluştu” diye konuştu. Bu durumun uzlaşı kültürünün gelişmemiş olmasından kaynaklandığını kaydeden İncedayı, “Başkan bu sorunu çözen bir yaklaşımla tekrar projeyi ele alsaydı, temelden doğru bir yaklaşım benimsenseydi aslında İstanbul adına, dünya mirası ve sivil toplum kuruluşları adına daha mutlu olacaktık” ifadelerini kullandı.

Hacıosman’dan metroya binen yolcular kesintisiz olarak Yenikapı aktarma istasyonuna ulaşacaklar. Burada Marmaray bağlantısıyla, Kadıköy-Kartal, Bakırköy-Atatürk Havalimanı veya Bağcılar-Olimpiyatköyü- Başakşehir’e kısa sürede ulaşım sağlanacak.