Tüp bebek tedavisi kanseri tetikler mi?

Bahçeci Sağlık Grubu Umut Tüp Bebek Merkezi Kadın Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Süleyman Tosun, tüp bebek tedavisi ve kanser ilişkisiyle ilgili sık sorulan soruları yanıtladı.

-Tüp bebek tedavisinde yükselen östrojen hormonu kaç günde normale döner?

Tüp bebek tedavilerinde yumurtalar uyarılmakta ve büyüyen her yumurta kan östrojen düzeyini arttırmaktadır. Yumurta sayısına bağlı olarak östrojen düzeyleri normalin 5-10 katına kadar yükselebilmektedir. Yumurtalıkların uyarılması sırasında ortaya çıkan yüksek doz östrojen hormonunun meme kanserine yol açtığına yönelik belirsizlikler olmasına rağmen, bu konuda yıllardır yapılan birçok bilimsel çalışma endişe etmeyi gerektirecek bir durumun olmadığını göstermiştir.

-Tüp bebek tedavisi sonrası meme kanseri geçiren kadın anne olabilir mi?

Tüp bebek uygulamasından sonra iki yıl içinde meme kanseri olan vakalar, hayatının herhangi bir döneminde tüp bebek tedavisi almamış meme kanseri vakalarıyla karşılaştırıldığında ikisi arasındaki tümör özellikleri incelenmiş ve fark bulunamamıştır.
Tüp bebek tedavileri zaten çok uzun süren tedaviler olmayıp, yaklaşık 15 gün süren tedavilerdir. Bu nedenle kan östrojen hormon düzeyi, kısa süreler için yüksek seyreder.
Ancak ailesinde veya birinci derece akrabalarında (anne,teyze,hala…gibi) meme kanseri öyküsü olan riski yüksek hastalarda veya henüz tespit edilmemiş meme kanseri olanlarda, yüksek östrojen düzeyi meme kanserinin klinik olarak belirgin hale gelmesini hızlandırabilir. Bu nedenle özellikle risk grubuna giren hastalarda düzenli yıllık meme muayeneleri, meme ultrasonografisi ve gerekiyorsa mamagrafi takiplerinin yapılması gerekir.

-Kanser sonrası anne olmak mümkün mü?

Meme kanseri geçirmiş olan kişilerinde riski arttırmadan tüp bebek yöntemi ile bebek sahibi olmaları da mümkündür. Bu hastalarda meme kanseri tedavisinde kullanılan östrojen düzeyini çok arttırmayan ilaçlar kullanılarak yumurtalıkların uyarılması sağlanmaktadır. Bu sayede gebelik sağlanabileceği gibi meme kanserinin nüks etmesi açısından artmış bir riskin söz konusu olmayacağını yapılan bilimsel çalışmalar göstermiştir.

Tüp bebek tedavilerinde yumurtalıklar uyarıldığı için yumurtalık kanserlerinde minimal bir artış gözlenmiştir ( tekrarlayan tedaviler söz konusu ise). Özellikle borderline yumurtalık tümörlerindeki bu minimal artış, tüm hastalara bakıldığında korkulacak oranlarda değildir. Bu nedenle tüp bebek tedavisi uygulanması gereken veya bu tedaviyi denemiş olanların korkmasını gerektirecek bir durum söz konusu değildir.

Rahim (endometrium kanseri) veya rahim ağzı(serviks ) kanserlerinde tüp bebek tedavisinin kanser yapma riski tespit edilmemiştir.

Sonuç olarak bilimsel araştırmalar göstermiştir ki tüp bebek tedavilerinde kanser açısından çiftler rahat olabilirler.