Türkiye bir karayolu ülkesi

Ülkemizde ulaşım dendiğinde akla ilk gelen karayolu oluyor. Eldeki tüm veriler de bunu destekler nitelikte. Karayollarının toplam ulaşım içindeki yüzdesi çok yüksek. Türkiye’de yolcu taşımacılığının yüzde 94’ü, yük taşımacılığının da yüzde 92’si karayoluyla yapılıyor. Öteki motorlu taşıtlar bir yana, yalnızca kamyon sayısı 800 bine ulaşmış durumda. Yollarımızdaki otobüs sayısı da 12 bin dolayında. Karayolu yolcu taşımacılığında,Türkiye genelinde yıllık taşınan yolcu sayısı 180 milyona ulaşmış durumda. Ulaşımda karayollarının yüzde 95’lik bölümünün AB’ye uygun olmamasına karşın bu çarpıcı rakamlar karşımıza çıkıyor.

Yolcu taşımacılığında öteki sektörlere oranla hâkim durumda olan karayolunu ise son yıllarda havayolu zorlamaya başladı. Özel havayolu şirket sayısının artması ve bununla birlikte oluşan rekabet ortamı sonucu bilet fiyatlarının dengeye oturması, havayolu ile seyahat edenlerin sayısında artışa neden oldu. Son 5 yılda 6 milyon yolcu ilk kez uçakla tanıştı. Güvenli ulaşım ve zamandan kazanmanın tadına varan 32.5 milyon yolcu 2007 yılında uçakla seyahati tercih etti. Bu rakamın 2008’de 35 milyonu bulması bekleniyor. Havayolunun ulaşımdaki payı ise yüzde 1’lerden yüzde 3’lere doğru hızlı bir grafik çizdi. Karayolu ve havayolundaki bu gelişmelere rağmen, kentler arası yolcu taşımacılığında, demiryolu ve denizyolunun payları değişim göstermedi. Demiryolunun payı yüzde 3, denizyolunun ise yüzde 0.4 oldu. Bu veriler dikkate alındığında, Türkiye’de yolcu taşımacılığında bir dengenin oluşmadığının açık bir göstergesi gibi...

Araç sayılarından örnekler

Ülkemizde motorlu taşıtların sayılarında  önemli artışlar yaşandı. 1933 yılında otomobil (4257), otobüs (315), kamyon (2561) sayısının toplamı 7 bin 133 iken bu rakam günümüzde 2 milyona yaklaşıyor. (Yalnızca otomobil sayısı 1.649.879).

2008’de yalnızca Ocak-Nisan döneminde 310 bin 522 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı, 22 bin 467 taşıtın ise trafikten kaydı silindi. Nisan ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı toplam araç sayısı 13 milyon 311 bin adet gözüktü. Bu taşıtların yüzde 49.6’sını otomobil, yüzde 15.4’ünü motosiklet, yüzde 14.8’ini kamyonet, yüzde 10.1’ini traktör, yüzde 5.5’ini kamyon, yüzde 2.8’ini minibüs, yüzde 1.5’ini otobüs, yüzde 0.3’ünü ise özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.