Türkiye'nin yüzde 7.5 küçülmesi bekleniyor

Merkezi Washington'da olan Uluslararası Finansman Enstitüsü (İİF), yayımladığı, "Yükselen Avrupa: Bölgesel Değerlendirmesi" başlıklı raporda, 2009 yılında Türkiye GSYH'sinin yüzde 7.5, ihracatın yüzde 6.8, ithalatın yüzde 19.6 azalacağı öngörüsünde bulundu.

Kuruluş, Türkiye'yi de dahil ettiği, Avrupa'daki yükselen ekonomilerin, bu yıl zayıflayan dış talep ile daha azalan ve daha pahalı hale gelen döviz likiditesinden büyük darbe yediği vurgulandı.

Durgun dış talebin gelecek yılda beklenen toparlamayı sınırlandıracağını düşünen İİF, 2003-2008 döneminde yıllık olarak yüzde 6 büyüyen en büyük 8 ekonominin reel GSYH'sinin bu yıl yüzde 4 küçüleceği tahmininde bulundu.

En büyük üretim düşüşlerinin Rusya, Türkiye ve özellikle Ukrayna'da görülmesi beklendiği kaydedilen raporda azalan cari açıklara dış özel yabancı sermayede büyük bir düşüşün eşlik edeceği kaydedildi. İİF tahminlerine göre, 2008 yılında net 241 milyar dolarlık girişe karşın bu yıl net 27 milyar dolarlık çıkış meydana gelecek. Ancak, Orta Avrupa'da net girişler sürerken Rusya, Türkiye ve Ukrayna'da keskin net çıkışlar olması bekleniyor. İİF raporunda Türkiye ile ilgili olarak da şu değerlendirme yapıldı:

"Keskin bir parasal darlık karşısında iç harcamaların Mart 2008'den beri önemli bir biçimde düştüğü Türkiye'de zayıflayan ihracat, yatırımlardaki kesintiler ve yükselen işsizlik, yılın ilk çeyreğinde önceki yılın eş dönemine göre reel GSYH'de yüzde 9-10 oranında bir düşüşe yol açmış olması bekleniyor. Yerel seçimler öncesi kamu harcamalarındaki büyük artışa rağmen iç talep zayıf olmayı sürdürüyor. Enflasyonu düşürmede ise etkileyici bir ilerleme sağlandı ve 12 aylık enflasyon, bu yıl için belirlenen yüzde 7'lik hedefin altına inerek faiz oranlarının tek haneli düşürülmesine mümkün kıldı."

Bölgenin çeşitli ülkelerdeki cari açıkta gözlenen iyileşmeye de dikkat çekildiği raporda geçen yılın ilk çeyreğinde, yüzde 7 olan, Türkiye'nin cari açığın ulusal gelire oranının bu yılın eş döneminde yüzde 0.9'a gerilediği vurgulandı.


IMF ile anlaşma olmazsa faizde indirim zor

Bu arada, bölgeye yönelik doğrudan yabancı yatırım girişlerinin önceki yıldaki 41 milyar dolarlık düzeyine göre yarı yarıya azaldığı tahmin edildiği raporda Türk lirasının, Merkez Bankası'nın faiz oranlarını yüzde 10'un altına indirmesine rağmen başka ülkelerin para birimlerine göre daha büyük bir direnç gösterdiği ve yerleşiklerin lira varlıklarına yönelmesi gibi faktörlerin de etkisiyle geçen Ekim'e yakın bir düzeye çıktığına işaret edildi.

Buna karşın İİF, IMF ile yakında bir anlaşma sağlanmaması halinde faiz oranlarında yeni indirimlerin yapılmasının daha zorlaşacağı uyarısını yaptığı raporunda bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye dahil bölgenin altı ülkesinde kredi gerilediğini, Türkiye'deki azalmada ise zayıf borçlanma talebinin etkili olduğu kaydedildi.