Tutukluluk süresi krizi

Yargı süreçlerinin hızlandırılmasına ilişkin 3. yargı paketi TBMM’ye sunulurken AKP’de “cezalandırmaya dönüştü” şeklinde eleştirilen uzun tutuklulukların indirilmesi konusunda görüş ayrılığı yaşanıyor. Görüş ayrılıkları nedeniyle tutukluluk süresinde indirim, yargı paketine alınmadı. Tutukluluk süresinde indirim isteyenler TBMM’deki komisyon ve genel kurul süreçlerinde pakete bu yönde düzenleme konulması, indirime şiddetle karşı çıkanlar ise bir değişiklik yapılmaması yönünde kulis yapıyor.

Hükümetin “3. yargı paketi” diye adlandırdığı, Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanun Tasarısı, TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Tasarıda, katalog suçları diye tanımlanan özel yetkili mahkemelerde görülen davalarda yargılananlar için iki katı hesabıyla 10 yıl olarak uygulanan 5 yıllık tutukluluk süresinde bir indirim yer almadı.

Parti yönetiminden vize yok

Adalet Bakanlığı’nda hazırlanması sürecinde, özellikle muhalefet ve kamuoyundan gelen eleştiriler çerçevesinde tutukluluk süresini 1 ya da 2 yıl kısaltan bir düzenlemeye gidilip gidilmemesi tartışmaya açıldı. Konu AKP Merkez Yürütme Kurulu’nda (MYK) da tartışıldı. Ancak MYK toplantısında, tutukluluk süresinde yapılacak 1 ya da 2 yıl indirime, hükümetin yargı alanında yürüttüğü politikalara destek veren taban ve çevrelerde tepki toplayacak birçok ismin tahliyesini sağlayacağı gerekçesiyle karşı çıkıldı.

Buna karşın tutukluluk süresinde indirim konusu, tasarının içeriği çerçevesinde Bakanlar Kurulu’nda da ele alındı. Kabine içinde ise yargı süreçlerini hızlandıracak tasarıdaki düzenlemelerin daha çok bürokrasiyi azaltacak nitelikler taşıdığı, beklentinin ise doğrudan tutukluluk süresine ilişkin tepkileri giderecek bir düzenleme olduğu görüşleri ifade edildi. Bu bakış açısıyla tutukluluk süresinde kısmi de olsa “1 ya da 2 yıl” kısaltmaya gidilebileceği önerileri gündeme geldi. Tutukluluk süresinde kısaltmaya gidilmesi önerileri parti içinde de destek buldu. Bu nedenle 2 hafta önce hazırlıkları tamamlanan paket, beklemeye alınarak kesin bir karara varılması için Meclis’e gönderilmedi. Tam bu aşamada parti içinden Adalet Bakanı Sadullah Ergin’e yönelik “Kesinlikle tutukluluk süresinde indirim sağlayacak bir düzenlemenin tasarı içinde yer almaması” hedefiyle kulis başlatıldı. Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar’ın da aralarında bulunduğu çok sayıda milletvekili, Ergin’den, “Tutukluluk süreleriyle ilgili bir düzenlemenin pakete girmeyeceği konusunda kendilerine söz verilmesini” istedi.
 

Karşılıklı kulisler

Bunun üzerine tasarı, uzun tutuklulukla ilgili hiçbir düzenlemeye yer verilmeden TBMM’ye gönderildi. Ancak tasarının TBMM’ye gelmesi üzerine parti içinde tutukluluk süresinde kısaltma isteyenler ve kesinlikle istemeyenleri ayrı ayrı hareketlendirdi. Sürede indirim isteyenler, tasarının Meclis’teki komisyon ve Genel Kurul aşamalarında tutukluluk süresiyle ilgili bir düzenlemenin eklenmesi için çaba harcarken karşı çıkanlar ise kesinlikle bunu önlemeye yönelik bir kampanya yürütmeye başladı.