"Zeytinyağda birim miktarı en az 1 lira olmalı"

Cahit Çetin, yaptığı yazılı açıklamada, prim sisteminin en modern destekleme yöntemi olduğunu, uygulamanın devlete ek yük getirmemesinin yanı sıra hem üreticiyi hem tüketiciyi hem de ihracatçıyı koruduğunu kaydetti. Yeni sezon için öngörülen primin bu işlevi yerine getirmekten uzak olduğunu savunan Çetin, şöyle devam etti:

''Bu sezon 160 bin ton rekolte beklenmektedir. Geçen yıl 147 bin tondu. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının verilerine göre, geçen sezon uygulanan 25 kuruşluk prim karşılığında çiftçilere 9,3 milyon lira prim ödemesi yapılmıştır. Buradan çıkan sonuç 147 bin tonluk üretimin yaklaşık 37,5 bin tonluk kısmının prim ödemesinden faydalanmış olduğudur. Bir başka deyişle üretimin sadece yüzde 25'i için prim ödenmiştir. Bu durumun yetkililer tarafından iyi değerlendirilmesi gerekmektedir.''

Çetin, bu olumsuz gelişmenin en belirgin nedeninin primin reel değerinin ilk uygulandığı yıl olan 1998'e göre ciddi oranda gerilemesi olduğunu, primin ürün fiyatının yüzde 5-6 gibi çok düşük payına karşılık geldiğini kaydederek, şu görüşleri belirtti: ''Bu durumda çiftçilerin bu düzeyde prim için dosya hazırlamayı anlamlı bulmadıkları ortaya çıkmaktadır. Ayrıca üreticilerinin, üretiminin yüzde 75'inin desteklemeden faydalanmadığı bir desteklemenin amacına ulaşmadığı, kaynak israfından öteye geçmediği de anlaşılmaktadır.

Prim sistemi hem zeytinyağı üretimini hem zeytin işleme tesislerini hem de perakende satışları kayıt altına alarak, devletin vergi hasılatını artırıyor. Kendi kendini finanse eden bir özelliği var. Ancak mevcut prim miktarı bu işlevi yerine getirmekten çok uzak.''

Prim sisteminin başarısı için 1998 yılında olduğu gibi ürün fiyatının en az yüzde 20'si düzeyine karşılık gelmesi gerektiğini savunan Çetin, 2011 yılı bütçesinde tarıma ayrılan kaynağın yüzde 56 oranında artırılarak 5,5 milyar liradan 9,8 milyar liraya yükseltildiğini, ancak zeytinyağı priminin sadece yüzde 20 oranında artırıldığına dikkat çekti. Çetin, Türkiye'nin yılda 3 milyar doların üzerinde ödeme yaparak, bitkisel yağ ve hammaddesi ithal ettiğini, 1 liralık prim ödenmesi halinde tüm zeytinyağı üretimi için 160 milyon lira ödeme yapılacağını ve bunun da destekleme bütçesi içinde sadece yüzde 1.6 paya karşılık geleceğini vurguladı.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığının zeytinyağında hedefinin dünya ikinciliği olduğuna dikkat çeken Çetin, bu doğrultuda önemli adımlar atıldığını, 2000 yılında 97 milyon olan ağaç varlığının 2010'da 160 milyona ulaştığını, hibe kredilerle önemli tesis yatırımları yapıldığını anlatarak, şu görüşleri kaydetti: ''Bakanlığın hedeflerine paralel gerçekleşen yatırım destekleriyle Türkiye dünya ikinciliğine oturmalıdır. Türkiye'nin ağaç varlığı 160 milyon. Bu rakam, yeterli destekleme ile Türkiye'nin bitkisel yağ açığının çok büyük bir bölümünün zeytinyağından karşılayabilir. Böylece ülkemizin milyarlarca dolar dövizinin yurt dışına çıkması engellenebilir. Her şeyden öte Tarım ve Köyişleri Bakanlığının zeytincilik alanında ortaya koyduğu büyük ideale ulaşmamıza da destek verir.''