Sıcak çarpması nedir? Sıcak çarpması (hipertermi) belirtileri nelerdir? Sıcak çarpması nedenleri ve tedavisi...

Aşırı sıcaklar Türkiye'yi de etkisi altına alıyor. Sıcak hava dalgasının etkisi altına giren Türkiye’de aşırı sıcaklar, güneşin kavurucu etkisiyle kendini göstermeye başladı. Uzmanlar sıcak çarpmasına karşı uyarıda bulunurken alınacak önlemler de araştırılıyor. 

İşte sıcak çarpmasına dair bilinmesi gerekenler...

SICAK ÇARPMASI NEDİR? 

Sıcak çarpması, aynı zamanda güneş çarpması olarak da bilinen bu tibbi durum çevresel koşullar nedeniyle ısıya maruz kalınması ve termoregülasyon eksikliği nedeniyle vücut sıcaklığının 40,6 °C'nin üzerine çıktığı hipertermi olarak tanımlanan ciddi bir ısıya bağlı hastalıktır. Vücut sıcaklığının fizyolojik nedenlerle yükselmesi olan ateşten farklıdır. 

*Termoregülasyon, bir organizmanın, çevre sıcaklığı farklı olsa bile vücut sıcaklığını belirli sınırlar içinde tutma yeteneğidir. 

SICAK ÇARPMASI (HİPERTERMİ) BELİRTİLERİ NELERDİR? 

Sıcak çarpması genellikle 40,6 °C'nin üzerinde bir vücut sıcaklığı ile birlikte oryantasyon bozukluğu ve terleme eksikliği ile kendini gösterir.

Sıcak çarpmasından önce kişide baş dönmesi, zihin bulanıklığı, baş ağrısı ve hâlsizlik gibi ısı bitkinliği belirtileri gösterir. Eğer sıcak çarpması kişi uyurken olursa semptomları fark etmek daha zordur. Ancak efor kaynaklı sıcak çarpmasında etkilenen kişi aşırı derece terleyebilir. Özellikle küçük çocuklar nöbet geçirebilir. Sıcak çarpması bilinç kaybı, organ yetmezliği ve ölümle sonuçlanır.

DİĞER BELİRTİLER:

• Adale krampları,
• Güçsüzlük, yorgunluk,
• Davranış bozukluğu, sinirlilik,
• Solgun ve sıcak deri,
• Bol terleme (daha sonra azalır),
• Mide krampları, kusma, bulantı,

SICAK ÇARPMASI NEDENLERİ 

Normal şartlarda her birey sıcak çarpmasından etkilenebilir, ancak bazı faktörler hipertermi riskini artırabilir. 

• Sıcak havada yapılan yoğun fiziksel aktivitenin neden olduğu vücut sıcaklığındaki artış,
• Sıcaktan veya efordan dolayı terleme yoluyla kaybedilen sıvıları yenilemek için yeterli su içmeyerek susuz kalmak,
• Terin kolayca buharlaşarak vücudun soğutmasını engelleyen fazla ve kalın kıyafetler giymek,
• Bireyin vücudunun sıcaklığını düzenleme yeteneğini etkileyebilecek kadar alkol içmesi,
  
• Aşırı ve yağlı beslenme ve aşırı alkol alımı gibi nedenler sıcak çarpmasına neden olabilir.

SICAK ÇARPMASI TEDAVİSİ

Sıcak çarpması tıbbi bir acil durumdur, bu nedenle mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım almanız gerekir. Bu hastalık için bir bölüme başvurmak yerine hastanelerin “acil” servisine başvurulması daha doğrudur. Acile başvurulduğunda hastanın durumu ile ilgili kırmızı veya sarı alana alınarak tetkikler yapılır.

Sıcak çarpması tedavisinde temel olarak bireyin vücut sıcaklığının düşürülmesini ve böylelikle başta beyin olmak üzere hayati organların hasar almasının önüne geçilmesi hedeflenir.