TBMM Deprem Araştırma Komisyonu'nun raporunda 'AFAD ayrıntısı!'

Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem sonrasında AFAD’ın “yardımlarda geciktiği ve sahada daha etkin ve hızlı karar alması, doğru yönetilmesi” gerekliliği, TBMM Deprem Araştırma Komisyonu’nun raporuna da yansıdı. Komisyon,  arama kurtarmaya ilişkin de “birliklerin az olduğu ve belediyelere yetki verilmesi gerektiğinin” altını çizdi.

‘UYUM SAĞLANAMADI’

Komisyon, 900 sayfadan oluşan raporunu dün TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a sundu. Raporda, “can alıcı tespitler” özetle şöyle sıralandı:

• Depreme hazırlık ve afet yönetimi konusunda illerde çeşitli çalışmalar yapıldı ancak kurumlar arasında istenilen uyum sağlanamadı. Yapılan bazı çalışmalardan ilgili diğer birimlerin haberinin bile olmadığı ortaya çıktı. 
• AFAD yapılanmasında sahada daha etkin ve hızlı karar alınarak, kaynakların doğru yönetilmesine ihtiyaç duyuluyor. Bu sebeple, yetkilerin en alt (müdür-grup başkanı) seviyesinde dağıtılması sağlanarak afet yönetiminin sürekliliği sağlanmalı. 
• AFAD, afetin koordinasyonunda çok fazla sorumluluk aldı. Bu nedenle Ulusal Arama Kurtarma ve Barınma Hizmetleri’nin belediyelere arama kurtarma ekipleri kurma sorumluluğu verilmeli. 
• Türkiye’deki tüm madenciler arama kurtarmada yer almaları için akredite edilmeli.
• Arama kurtarma ekipleri, kendi ihtiyaçlarını kendileri karşılayacak şekilde donanımlı hale getirilmeli.  

‘BAKANLIK ETKİN DEĞİL’

• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yükü çok, daha etkin olması sağlanmalı. 
• İmar, afet ve yapı üretim ve denetim mevzuatlarının afet güvenli yerleşimler ve hayat alanlarının yaratılması konusunda birbirini bütünler hale getirilerek gerekli hukuksal altyapı ve yaptırımlar tanımlanmalı. Kullanım alanının genişletilmesi için duvar yıkılması, kolon kesilmesi vb. girişimlere ağır idari ve cezai yaptırımlar getirilmeli.
• Mahalli idarelere, başta belediye ve il özel idareleri olmak üzere, jeoloji mühendisi, mühendis, mimar ve plancı istihdamı zorunlu hale getirilmeli. 
• Örgün öğretimde “jeoloji dersi” verilmeli. Afet eğitimi anaokulundan başlamalı.
• Binaların periyodik muayenesine yönelik mevzuat hazırlanmalı.
• Doğru cins ve doğru miktarda yardımın, ihtiyaç noktalarına sevk edilmesi için afet koordinasyon merkezi bir barkod sistemi geliştirmeli. 
• AFAD, Kandilli Rasathanesi ve dünyadaki diğer deprem büyüklük çözümü yapan kurumların deprem magnetüdünü niçin farklı tahmin ettiği sorgulanmalı.