Körfez zenginlerinin gettosu: Başakşehir

İstanbul’da yaşam pahalılığı ve barınma krizi yakıcı soruna dönüştü. Buna rağmen nüfus şişmeye devam ediyor. Yoksullaşma, işsizlik, altyapı yetersizliği ve çeteleşme gibi sorunları en kalabalık ilçe olan Esenyurt üzerinden işlemiştik. Durumun tersinden yaşandığı bir semti var İstanbul’un. AKP ile özdeşleşen Başakşehir. Kent merkezinin oldukça dışında olsa da Başakşehir’de genellikle orta sınıf ve kalburüstü diyebileceğimiz varlıklı kimseler bulunuyor. Kanal İstanbul projesi, yabancılara yapılan satışlar, lüks konut üretimi ile sık sık gündemde gelen ilçede lüks konut üretimi oldukça yaygın. Hastane, metro gibi altyapı çalışmalarının kısa sürede hizmete girdiği Başakşehir’de sermayenin çoğunluğu ise Körfez ülkelerinden giriş yapıyor. 

Başakşehir, İstanbul’un en genç ilçesi. Avrupa yakasında bulunan Başakşehir 2009 yılında Küçükçekmece, Esenler ve Büyükçekmece’nin bazı bölümlerinin ayrılmasıyla kuruldu. Nüfusu 207 binden oluşan ilçenin 2009 yerel seçimlerinin ardından kurucu başkanı, Madımak Katliamı davasında sanıkların avukatlığını da yapan AKP’li Mevlüt Uysal oldu. 

Başakşehir Belediyesi’nin kuruluşuyla ilçede hızlı şekilde konut üretimi başladı. Bu süreçte Mevlüt Uysal “rant” haberleriyle sıklıkla gündeme geldi.

ARSA ÇILGINLIĞI

Kanal İstanbul projesinin en çok etkileyeceği ilçelerden birisi de Başakşehir. Projenin ardından Başakşehir’in arsalarına yönelik ilgi de arttı. Körfez zenginleri buraya akın etti. Katar Emir’inin annesinin 2019 yılında 44 dönüm arazi satın almasıyla iyiden iyiye yatırım için ilgi odağı haline gelen Başakşehir’de, belediye yönetimi de kendisini ait yüzbinlerce metrekare araziyi satışa çıkardı. Son olarak haziran ayında Başakşehir Belediyesi 116 bin 800 metrekarelik 4 arsayı satışa çıkardı. 

Başakşehir’de son 4 yılda satılık konutlarda metrekare fiyatında ortalama yüzde 900 artış gerçekleşti. Eylül ayında ortalama bir konutun metrekare fiyatı 40 bin liranın üzerine çıktı. Bu rakam 2019 yılında 4 bin lira civarındaydı. 

Başakşehir’de yıllar içerisinde binlerce konut ve rezidans projesi yaşama geçirildi. İBB verilerine göre Başakşehir’de bulunan 25 bin yapıdan 11 bini son 20 yılda inşa edildi. Kurulduğunda 207 bin kişinin ikamet ettiği ilçenin nüfusu ikiye katlanarak 514 bin 900’e çıktı. 

NÜFUS YÜZDE 2000 ARTTI

Kaymakamlık verilerine göre Başakşehir’in şu anda 10 mahallesi bulunurken belediye binasının da bulunduğu ilçe merkezi Kayabaşı olarak geçiyor. Rezidanslar ve sitelerle çevrili Kayabaşı mahallesinde yabancı nüfusu oldukça kalabalık. Başakşehir Belediyesi’nin kurulduğu 2009 yılında Kayabaşı Mahallesi’nin nüfusu 5 bin 548 olsa da bu rakam 2022 yılında 111 bin 395’e fırladı. Yani bu ilçede nüfus 13 yılda yüzde 2000 arttı. Kayabaşı şu anda Başakşehir’in en kalabalık mahallesi durumunda. 

Körfez ülkelerinden bulduğu yatırımcılarla dikkat çeken İsra Holding, Kayabaşı’nda AVM inşaatı yapıyor. Meydanın hemen yanında, metroya oldukça yakın bir konumda olan AVM inşaatının etrafına yerleştirilen panolarda “Yüksek kira getirili gayrimenkul” şeklinde ifadeler yer alıyor. 

İsra Holding Başakşehir’de yaptığı inşaatlarla bilinen şirketlerden. 2002 yılında kurulan şirket pek çok kentsel dönüşüm projesine de imza attı. Enerji alanında da faaliyet gösteren şirketin bazı projeleri ranta yönelik olduğu ve çevre talanı yaratacağı gerekçesiyle eleştirilerle karşılaşıyor.

‘AKP’NİN ŞIMARIK ÇOCUĞU’

Başakşehir’de AKP’den sonra ikinci parti konumunda CHP bulunuyor. CHP İlçe Başkanı Beyzade Kayabaşı, semtte hizmetin verilen oya göre verildiğini belirtiyor. Kayabaşı, Başakşehir Belediye Başkanı Yasin Kartoğlu için “AKP’nin şımarık çocuğu benzetmesini yaptı. Başakşehir’in yoksul mahallelerinde yurttaşların konutlarını ucuza satmak zorunda kaldığını vurgulayan Kayabaşı “Belediye de projeleri gerçekleştirenler de buranın getirisini yoksullarla paylaşmak istemiyorlar” ifadelerini kullandı.

YABANCI NÜFUSLA OYLAR DA ARTTI

Başakşehir’in eski ve yoksul mahallerinde nüfus azalma eğilimde. Başakşehir ilçe olmadan önce kurulan ve 2009 yılından önce Küçükçekmece’ye bağlı olan Şahintepe Mahallesi’nde nüfus 2009 yılında 34 bin 855 olurken 2022 yılında 32 bin 924’e düştü. Şamlar mahallesi ilçe kurulmadan önce köy olarak geçiyordu. 

Başakşehir’in yabancı nüfusundaki artışla beraber AKP oylarındaki artış da dikkat çekiyor. İlçenin kurulduğu yıl girilen yerel seçimlerde Mevlüt Uysal yüzde 38.69 oy alırken bir sonraki seçimlerde yüzde 50.12’ye çıktı. Son yerel seçimler olan 2019’da ise AKP’den başkan adayı olan Yasin Kurtoğlu yüzde 54.75 oy aldı. 

En kalabalık mahalle Kayabaşı olmasına rağmen burada yabancı nüfus yoğunluğu bulunuyor. Özellikle Körfez ülkelerinden gelen nüfus burada gayrimenkul yatırımları ve konut projeleri yapıyor. Zengin yabancıların bulunduğu ve getto diyebileceğimiz Kayabaşı Mahallesi’nde altyapı hizmetlerinde hızlı bir gelişmenin olduğu gözlemlendi. Metro mahallenin tam ortasından geçerken Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapılmakta olan bir başka metro inşaatı da bulunuyor. Otobüs durakları ve güzergâhlar da dikkat çekici. Türkiye’nin en kalabalık ilçesi Esenyurt’ta bu kadar sık otobüs hattı bulmak mümkün değil. Burada yurttaşlar sıklıkla dolmuşları, özel ulaşım araçlarını kullanırken ne yazık ki kalabalık nedeniyle sağlıklı seyahat etmek mümkün değil.