“Menendez skandalı Türk-Amerikan ilişkilerini düzeltmek için fırsat” diye seviniyor Türkiye’deki kimi Amerikancılar. Türk-Amerikan ilişkilerinin sorunlu olmasının sebebi Menendez demek ki! Bilmeyenlere Menendez’i tanıtalım öncelikle:

Bob Menendez, ABD Kongresi’nin New Jersey senatörü ve senato dış ilişkiler komite başkanı. Türkiye karşıtı politikalarıyla tanınıyor.

Menendez’e karşı rüşvet iddiaları içeren bir kriminal dava açıldı. İstifasını isteyenler var, bir daha seçilemeyeceğine kesin gözüyle bakanlar var. 

Bir de Türkiye’de, “Menendez giderse Türk-Amerikan ilişkileri düzelir” diye umutlanan Amerikancılar var. Ciddi ciddi AKP medyasında “Menendez’in geçici olarak dış ilişkiler komite başkanlığını bırakması ve TBMM’nin İsveç’e yeşil ışık yakması durumunda F-16 meselesinde ilerleme sağlanabilir” diye yazıyorlar. 

Cümledeki asıl kritik vurgunun “TBMM’nin İsveç’e yeşil ışık yakması” olduğu dikkatinizi çekmiştir. Hani İsveç verdiği sözleri yerine getirmemişti! Hani o sözler yerine getirilmeden TBMM onaylamazdı!

F-16 ALDATMACASI

İktidar ve medyadaki destekçileri işi öyle bir noktaya getirdi ki “esas hedef F-16 almak” haline dönüştü.

Oysa F-16 tali bir konuydu. ABD S-400 nedeniyle Türkiye’yi F-35 programından çıkarmış, parası ödenmiş uçakları vermemiş, ödenmiş paranın da üstüne çökmüştü. AKP de hem parayı kurtarabilmek için hem de uçak açığını kapatabilmek için F-16 almak istedi.

ABD’nin işine geldi; Washington bunu fırsata çevirip, F-16 vermenin şartı olarak AKP’den tavizler koparmanın peşinde. AKP ise 5. nesil F-35 yerine 4. nesil F-16 alıyor oluşundaki kaybı gizleyebilmek için ABD’den F-16 alabilmeyi büyük başarı gibi sunma peşinde!

Durum böyle olunca Türkiye’ye F-16 satışına itiraz edenlerin başında gelen Menendez’in istifa etme olasılığını (ki etti) büyük fırsat olarak görüyorlar. Hatta yukarıda da işaret ettiğimiz cümlelerinde görüldüğü gibi, İsveç’in NATO üyeliğine de dünden razılar!

YA ASIL SORUNLAR LİSTESİ?

Burada mesele şu: ABD Kongresi Türkiye’ye F-16 satışına onay verince ne değişecek? Türk-Amerikan sorunları çözülmüş mü olacak? Sorun F-16’dan mı ibaret? 

Ya ABD’nin PKK ve FETÖ terör örgütlerine desteği? Ya ABD’nin Kıbrıs sorununda Türkiye’nin karşısında oluşu? Ya ABD’nin Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin karşısında oluşu? Ya ABD’nin Ege’de Yunan tezlerini destekliyor oluşu? Ya ABD Başkanı Biden’ın “Ermeni soykırımı” demesi? Ya ABD’nin Kafkaslar’da Türkiye ve Azerbaycan’a karşı Ermenistan’ı destekliyor oluşu? Ya ABD’nin Montrö karşıtlığı ve Karadeniz planları? Ya ABD’nin yaptırımları, ambargoları?

Sorun emperyalist devlet aygıtı değil de bir senatör, o gidince sorunlar çözülecek! Aslında bu bakış yeni değil. Öteden beri Türk-Amerikan sorunlarına kamuoyunun gözünü kapatmak isteyen Amerikancılar, şu tezleri savunurlar: “ABD hükümetleri değil ABD Kongresi sorun”, “ABD hükümetleri değil lobiler sorun.”

PKK’ye TIR’lar dolusu silahları Obama, Trump, Biden değil Kongre’deki üç beş senatör verdi sanki! Biden’ın soykırımı tanıyan konuşmasını Ermeni lobisi yazdı sanki! KKTC’yi tanımayan ve ambargo uygulayan Beyaz Saray değil de Teksas’taki at çiftliği sanki!

NATO BAĞI SORUNU

Türk-Amerikan ilişkileri sorunludur; sadece son dönemde değil, başından beri sorunludur. Çünkü Türkiye ile ABD’nin ilişkisi, devletten devlete egemen ilişkiler şeklinde değil, NATO bağı nedeniyle “strateji sahibi” ile “stratejinin eklemlisi” şeklinde sürüyor.

NATO bağı olduğu müddetçe de bu ilişkiyi düzeltebilmek mümkün değildir. 

Çok kutuplu dünya inşası ülkelerin önüne büyük manevra alanları sağlarken Türkiye’nin bunu Suudi Arabistan kadar değerlendiremiyor oluşunun esas nedeni işte bu NATO bağıdır. Çünkü o bağ, aynı zamanda fiili bir gözbağıdır.