Üçüncü seçim olur, dolar 4 TL’yi zorlar

Ankara sıcak. Hava da gündem de... Gündüzü de hareketli gecesi de... Seçim hesapları, adaylık kulisleri, ülkenin içinde bulunduğu şiddetin yarattığı ortam başlıca kaygılar. Ancak yavaş da olsa giderek derinleşen başka bir risk de var: Ekonomi. Bir yanda büyümeye yönelik riskler. Yüzde 2’nin bile altında kalabilir ülke. Eğer büyüyemezse işsizlik büyür. Diğeri de kur riski. 3 TL’ye dokunan, şimdi 2.82-290 arasında dans eden bir dolar/TL var. Dolardaki artış başta Anadolu’daki küçük ve orta boy işletmeler için endişe verici. Çünkü dolar cinsinden borçları var.
Bir yandan ABD Merkez Bankası Fed’in er ya da geç faiz artıracak olması, öte yandan ülkenin içinde bulunduğu siyasi riskler, kurun daha da yukarı taşınabileceğini düşündürüyor özellikle yabancı yatırımcıya. Önceki gün ABD’li yatırım bankası Morgan Stanley’in, dolar/ TL kuru tahminini 2015 yılının 4. çeyreği için 2.95’ten 3.00’e yükseltmesini, daha da vahimi 2016’nın 2. çeyreği için ise 3.63’ten 3.85’e çıkarmasını bu veriler ışığında okumak gerekir.
Ama tabii “yazı yazarken” çok kaynağa danışmak gerekir. Ben de bunu yaptım. Siyasete ve ekonomi bürokrasisine yakın kaynağıma telefon açtım. Dedim ki: “2016 baharında 3.85 nereden çıktı?”
Dedi ki: “Önce 19 Mart’ta kendi yazdığın yazıyı hatırla...” Hemen açtım yazıyı önüme. Bir işadamıyla yediğim öğle yemeğinden sonra şöyle yazmışım:
“Yabancılarla iş yapan bir arkadaşım anlattı. Önümüzdeki dönem Türkiye’de dolardaki hareketliliğin artabileceğini öngörüyor. Bu hareketlilik ABD Merkez Bankası’nın kararları dışında bir tahmini içeriyor. O arkadaşım geçenlerde önümüzdeki kısa sürede doların gelebileceği yer ile ilgili 4 TL’lik bir opsiyon işleminden bahsetti.
- Sen ne diyorsun, bu rakam ülkeyi sallar, ancak bir savaş ortamı doları buraya çıkarır, sebebi ne, diye sordum. O da ‘Türkiye için olumsuz senaryolar bu ara alıcı buluyor. Bunların bir kısmı spekülatif olabilir ama yaşanan olay gerçekten endişe verici’ dedi.”
Bu yazıyı yazdığım günlerde ülkede hemen hiç kimse şiddetin yeniden tırmanabileceğine ihtimal vermiyordu. Kaynağıma “Ne fena, yazdığım felaket yazısının doğru çıkması üzdü beni” dedim. Ve ekledim: Peki 2016 baharında kuru tekrar ne sıçratacak?
“Bak” dedi kaynak, “Eğer ertelenmezse 1 Kasım’da seçim var ya... İşte onda da ‘7 Haziran benzeri bir tablo çıkar, Türkiye 2016’da 3. bir seçime gider’ diyenlerin sayısı artıyor. Bu senaryoda başka endişe verici güvenlik detayları da konuşuluyor ama moralini bozmayayım...”
Telefonu kapattım. Televizyonda Selahattin Demirtaş’ın “Doğu’da seçim şartları yok, erteleme olabilir” demecinin altyazısı geçiyordu. İçim sıkıldı.