Sutopu 1900 olimpiyatları ile beraber olimpiyat oyunlarına eklenen ilk takım sporlarından birisi. Ayrıca İtalya, İspanya, Macaristan, Yunanistan, eski Yugoslavya gibi spor ülkelerinde futbol ve basketbolun ardından gelen en önemli takım sporu.

Ülkemizde ise sutopu hiç bilinmeyen ve ilgi duyulmayan bir branş. Birisine sutopu dediğiniz zaman “Sutopu suda mı oynanıyor” sorusundan “Havuzda ayaklarınız yere değiyor mu”, “Numaralarınız nerenizde yazıyor” sorusuna kadar türlü türlü sorular duyarsınız. Olimpik bir branş olmasına rağmen halkımızın sutopuna ilgisi neredeyse yok denecek kadar az. En azından bugüne kadar böyleydi diyelim.

Türkiye’de sutopu branşı profesyonel gibi gözükse de amatör bir şekilde icra ediliyor. Sporcuların ve antrenörlerin kazandıkları maaşlar Avrupa’daki meslektaşları ile karşılaştırılamayacak durumda.

Bu zor şartlar altında uluslararası arenada da var olmaya çalışan sporcularımız önceki yıllarda milli takımla gittikleri uluslararası organizasyonlarda maçlarını farklı skorlarla kaybederek tamamlıyorlar ve spor basınımızda, özellikle sosyal medyada aportta bekleyenlere “Boğulmadan gelseler iyidir”, “Hükmen 3-0 yenilselerdi bari”, “Bu sutopçular yüzme biliyor mu” şeklinde sporcuların kişiliklerini hedef alan insanların alay konusu oluyorlardı. Burada Türkiye’nin mevcut spor izleyicisi ve spor kültürü hakkında da yazılacak çok şey var ama bunu bir başka yazıda ayrıca değerlendirmek isterim.

Buna karşın, son dönemde Türk sutopunu biraz derinlemesine incelediğimizde çarpıcı başarıların karşımıza çıktığını görüyoruz.

Enka Spor Kulübü’nün LEN Challenger Kupası’nda geçen yıl yarı final oynaması ile başlayan süreçte; bu sezon İzmir Büyükşehir Belediyespor kadınlar sutopunda LEN Challenger Kupası finalinde dünyanın en önde gelen sutopu ülkelerinden, defalarca olimpiyat, Avrupa ve dünya şampiyonlukları kazanmış olan Sırbistan’ın en büyük kulüplerinden biri olan Kızılyıldız’ı 10-9 yenerek şampiyon oldu.

Dahası İzmir Büyükşehir Belediyespor, bu imkânsız gibi gözüken başarıya namağlup olarak ulaştı ve sutopunda Avrupa şampiyonluğu kazanan ilk Türk takımı oldu.

LEN CHALLENGER KUPASI 

Şimdi de Galatasaray Sutopu Erkek Takımı’mız büyük bir başarıya imza atarak LEN Challenger Kupası’nda Litvanya ekibi EVK Zaibas’ı ilk maçta 14-6, ikinci maçta da 19-13 gibi farklı skorlarla mağlup ederek namağlup Avrupa şampiyonu oldu.

Kulüpler düzeyinde hem kızlar hem de erkeklerde Avrupa şampiyonu olarak elde ettiğimiz tarihi başarıların her yaş grubunda milli takımlar düzeyine de yansımakta olduğunu görüyoruz.

- Kızlarımız geçen sene Manisa’da düzenlenen U16 Avrupa Şampiyonası’nda 7 maçın 4’ünü kazanarak Avrupa 8.’si, erkek milli takımımız ise 6 maçın 5’ini kazanarak Avrupa 9.’su oldu.

- Yine 2023 yılında, kadın A milli takımımız elemeleri geçerek 16 takımın katıldığı Avrupa şampiyonasına, katılma hakkı elde etti ve bu şampiyonada tarihinin ilk galibiyetlerini elde etti.

- 24 takımın katıldığı Avrupa Futbol Şampiyonası’na katılımın büyük bir coşkuyla kutlandığı ülkemizde, bu derece zor bir sporda, kadın sporcularımız da bulundukları zor şartlar altında adeta bir “Rocky hikâyesi” yazarak aynı şekilde Avrupa Sutopu Şampiyonası’na katılma hakkını kazandı.

- U19 erkek mili sutopu takımımız da Slovenya’da düzenlenen Avrupa şampiyonası elemelerinde oynadığı dört maçın tamamını kazanarak +35 averajla şampiyonaya katılma hakkı elde etti.

Daha önceleri mağlubiyetler sonrası atmaca gibi bekleyen ve milli takımlarımızla alay etmek için adeta yarışan çevreler bütün bu başarılar sonrasında aynı şekilde bu sefer millilerimizi desteklemek için bir çalışma yaptılar mı? Bu sporcuların bu üstün çabaları, başarıları takdir edildi mi? Yorumu sizlere bırakıyorum.

Gelelim konumuza; sutopunda en dipten tepeye doğru giden bu büyük değişim nasıl yaşandı? Federasyon yetkilileri bu başarının sırrını şu şekilde özetliyor:

- Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın artan desteği sonucu öz gelirlerimizin ciddi bir şekilde artması ve mali yönden güçlü bir federasyon olmamız

- Güçlü sponsorluk anlaşmaları Düzenlenen kamp ve şampiyonalardan gelen gelirler

- Uluslararası kuruluşlar ile yapılan ortak projeler ve elde edilen gelirlerin kulüplere aktarımı

- Antrenör, sporcu ve hakemlerimize sağlanan maddi destek

- Son iki yıldan beri olimpik kadroda bulunan sporculara ve Türkiye şampiyonlarında derece yapan sporcularımıza “Olimpik ve Paralimpik Sporcu Yetiştirilmesine Dair Yönetmelik” kapsamında her ay düzenli olarak maaş verilmesi

Bu çalışmalar sonucu sutopu liglerine katılan takım sayısında iki kattan fazla artış sağlandı. Yıllardır sutopunun oynandığı belli başlı illerin yanında Eskişehir, Nevşehir, Kayseri, Konya, Elazığ, Van, Kocaeli, Giresun, Trabzon, Mersin, Manisa gibi iller de eklendi ve ülkede sutopu oynayan sporcu sayısında ciddi bir artış oldu, dolayısıyla kalite arttı.

- Artık milli takımlarımızdaki baş antrenörlerimiz, menajer ve yardımcı antrenörün yanı sıra kaleci antrenörü, kondisyoner, fizyoterapist, psikolog ve video analizciden oluşan güçlü bir kadro ile çalışıyor.

- Bilimle sporu buluşturmak adına sporcu performans testleri ile düzenli olarak sporcularımızı takip edilmelerini sağladık.

- Hazırlık kamp sayılarını tüm yaş gruplarında son iki yılda üç katına çıkarttık.

- Altyapı istikrarını sağlamak adına Konya, Mersin ve Giresun’da bulunan sporcu eğitim merkezlerine sutopu branşının da dahil edilmesini sağladık.

- Branşa olan ilginin artırılması için önemli maçlarımızın gerek TV’de gerek de online mecralarda naklen yayımlanmasını sağladık ve beklentimizin çok üzerinde izlenme sayılarına ulaştık. Bu şekilde hem camiamızı motive etmeyi başardık hem de sutopuna ilgiyi artırıp yeni sporcu adaylarını cezbetme yolunu açtık.

- Uluslararası alanda delege ve hakemlerimizin daha büyük görevler alıyor. Son kadınlar Avrupa şampiyonasında delegemiz yarı final müsabakasında görev yaptı. Yine son Euro Cup finalini ise kadın hakemimiz yönetti.

Demek ki doğru planlama, odaklanma ve çalışma ile daha önce insanlara alay konusu edilen bu branşta kimsenin tahmin bile edemeyeceği başarılar elde edilebiliyormuş.

Bundan sonrası için sutopunda hem milli takım hem de kulüp takımları seviyesinde kazanmış olduğumuz bu ivmeyi sürdürmemiz çok önemli.

BÜYÜKLERİN İLGİSİZLİĞİ

Ülkemizde Galatasaray ve ENKA kulüpleri dışında kimse bu branşa bir bütçe ayırmıyor; diğer kulüplerin bütçeleri çok düşük seviyelerde ve oyuncular da bu sporu profesyonel gibi gözükse de ülke şartları gereği amatörce yapıyorlar. Dolayısıyla süper lig finali de her sene sutopuna daha yüksek bütçeler ayıran ENKA ve Galatasaray arasında oynanıyor. Keşke Türkiye’nin üç büyüğü birden Spor Toto Sutopu Süper Ligi’nde el ele Avrupa’nın diğer spor ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de sutopunu ana branşlardan biri haline getirse. Galatasaray gibi Beşiktaş ve Fenerbahçe de bu yarışın içinde olsa. Keşke İzmir’in muhteşem taraftara sahip Göztepe, Karşıyaka kulüpleri ve hatta Adana’nın bir dönem sutopunda lige ambargo koyan ve 14 sene üst üste şampiyon olan Adana Demirspor’u da bu rekabete katılsa. Sutopunda yazılan bu “Rocky hikâyesi”nin ardından üst üste devam filmleri çekilmeye devam etse.

Oben Aybars Kuday - Galatasaray SK Kongre Üyesi